Loading...Στις 30 Μαρτίου 2009 πραγματοποιήσαμε την τρίτη ήδη τα τελευταία χρόνια επίσκεψή μας στο Ίδρυμα Αγωγής Ανηλίκων στη Νέα Ιωνία του Βόλου. Μια ομάδα 21 ατόμων, σχεδόν όλοι φοιτητές, ξεκινήσαμε το απόγευμα της Δευτέρας από το εντευκτήριό μας με κατεύθυνση το Βόλο. Ο προορισμός για πολλούς ήταν ήδη γνωστός· για άλλους όχι. Τους δεύτερους τους βεβαιώναμε όσο μπορούσαμε ότι δεν μπορούν να φανταστούν τι θα δουν εκεί…
Πρόκειται με απλά λόγια για “φυλακές ανηλίκων”, τις μοναδικές του είδους στην Ελλάδα, όπου διαμένουν ανήλικοι που καταδικάστηκαν για αξιόποινες πράξεις. Κανείς όμως δεν μπορεί να σχηματίσει στη φαντασία του τι θα συναντήσει εκεί, αν δεν το δει με τα μάτια του.
Για μας το πρόγραμμα ήταν γνωστό… Μετά το καλωσόρισμα με το ευγενικό κέρασμα (από τα ίδια τα παιδιά), το ενδιαφέρον μεταφέρθηκε στον αυλόγυρο του ιδρύματος (ας το φανταστεί ο αναγνώστης σαν αυλή σχολείου), όπου μας περίμενε (όπως και την προηγούμενη φορά) ένας σοβαρότατος αγώνας ποδοσφαίρου. Όσοι γνώριζαν από το παρελθόν, φρόντισαν να έλθουν κατάλληλα ενδεδυμένοι! Ευχάριστη η εικόνα των υπαλλήλων του ιδρύματος, που σαν προπονητές έδιναν στα παιδιά ζωηρές οδηγίες για την επίτευξη της νίκης μέχρι το τέλος!
Καλή η “μπάλα” αλλά η συνέχεια καλύτερη. Στην κεντρική αίθουσα του ιδρύματος μαζευτήκαμε έπειτα. Τώρα έχει κατηχητικό. Ο ιερέας, υπεύθυνος της Χ.Φ.Δ. Θεσσαλονίκης, που ήταν μαζί μας ανέπτυξε με αφορμή μια ιστορία από την Παλαιά Διαθήκη το θέμα των σύγχρονων ειδώλων για να τονιστεί η μοναδική αξία και δύναμη του αληθινού Θεού μας. Το θέμα ήταν διαλογικό. Οι απαντήσεις των παιδιών, τα οποία παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον από την αρχή ως το τέλος τον ιερέα, ήταν εύστοχες, ώστε να θαυμάζουμε κι εμείς οι ηλικιακά μεγαλύτεροι. Τα συμπεράσματα βγήκαν από τα ίδια τα παιδιά. Ακολούθησαν για λίγη ακόμη ώρα παιχνίδια εσωτερικού χώρου από μέλος της παρέας μας, στα οποία επίσης συμμετείχαν τα περισσότερα παιδιά.
Η επίσκεψή μας έκλεισε με την διανομή ενός μικρού δώρου για το κάθε παιδί και τους υπαλλήλους του ιδρύματος, οι οποίοι κάθε φορά με ειλικρινή χαρά και άμεση ανταπόκριση στην αίτησή μας μας περιμένουν. Η αποχώρησή μας έγινε με τα παιδιά να μας ξεπροβοδίζουν μέχρι την εξωτερική αυλόπορτα με παρατεταμένους χαιρετισμούς και την αίτηση να επαναλάβουμε την επίσκεψη.
Κοιτώντας μόνο αυτά τα πρόσωπά τους αλλά και μετά την επαφή μαζί τους στο κατηχητικό, το παιχνίδι, τον προσωπικό διάλογο έμενε κανείς με την απορία: Τι μπορεί να τα είχε οδηγήσει στους θαλάμους αυτού του ιδρύματος; Δεν έχει σημασία… Σημασία έχει η αγάπη που μας έδειξαν και τους δείξαμε. Και ποιος ωφελήθηκε άραγε περισσότερο από αυτή την επίσκεψη;
Στην επιστροφή προς Θεσσαλονίκη όσοι μετείχαν για πρώτη φορά στην εκδήλωση ομολογούσαν —όπως τους διαβεβαιώναμε από πριν— ότι ήταν κάτι που δεν θα μπορούσαν να είχαν φανταστεί και σίγουρα θα ήθελαν να ξαναζήσουν…
Μια επισήμανση προς το κοινό του ιστοχώρου: Οι ανήλικοι κάτω των 12 ετών δεν είναι ικανοί για καταλογισμό και δεν τους επιβάλλεται ποινή. Για τους ανηλίκους καταδίκους από 12 έως 18 ετών, υπάρχουν τα Σωφρονιστικά Καταστήματα Νέων. Αν δεν κάνω λάθος, υπάρχει μόνο ένα στην Ελλάδα και βρίσκεται στην Κασσαβέτεια Μαγνησίας. Θα ήταν καλό κάποια στιγμή να επισκεφτούμε αυτούς τους νεαρούς έγκλειστους.
Όσο για το Ίδρυμα Αγωγής Ανηλίκων, δεν πρόκειται για φυλακές. Είναι ένα Αναμορφωτικό Ίδρυμα στο οποίο, κατά την κρίση του ποινικού δικαστηρίου, μπορούν να υποχρεωθούν να ζήσουν οι ανήλικοι υπόδικοι, όταν δεν μπορεί να τους καταλογιστεί το έγκλημα για το οποίο κατηγορούνται, είτε επειδή είναι κάτω των 12 ετών, είτε επειδή έχουν ελαφρυντικά. Η ένταξη σε τέτοια ιδρύματα πρόκειται για ένα από τα λεγόμενα μέτρα ασφαλείας, τα οποία μπορούν να επιβληθούν ακόμη και σωρευτικά με κάποια ποινή. Απ’ όσο θυμάμαι, δεν έχω συναντήσει τέτοια περίπτωση στο Ί.Α.Α.
Το σημαντικό είναι ότι τα περισσότερα παιδιά βρίσκονται εκεί, επειδή δεν είχαν το οικογενειακό περιβάλλον, που θα μπορούσε εκτός ιδρύματος να τα βοηθήσει να ξεφύγουν από τη διαμόρφωση μιας παραβατικής προσωπικότητας. Ας ευχόμαστε να ωφελούνται όσο περισσότερο μπορούν από τη διαβίωσή τους εκεί και να επιστρέψουν στη ζωή της κοινωνίας, οπλισμένοι με όσα είχαν στερηθεί και έτοιμοι για τη νίκη.