Ο Κύριος επί του Σταυρού! Αιμόφυρτος, ωχρός, ακίνητος, σιωπηλός, προσηλωμένος στο ξύλο της ατιμίας υποφέρει τους βασανιστικούς πόνους του φρικτού μαρτυρίου του με υποδειγματική καρτερία και υπομονή. Μόνος χωρίς συμπαράσταση και βοήθεια δίνει τη μάχη προς τις σκοτεινές δαιμονικές δυνάμεις. Οι φίλοι του Τον έχουν εγκαταλείψει. Οι εχθροί του με σφοδρότητα Τον πολεμούν, βρίζουν, χλευάζουν, φέρονται με πρωτοφανή σκληρότητα και κακία. Οι άνθρωποι δεν Τον συμπονούν. Τώρα η άψυχη κτίση δείχνει να συμμετέχει στον απαραμύθητο πόνο, στην άφατη οδύνη του Σταυρού και να διαμαρτύρεται έντονα για τη μέγιστη αδικία.
«Ην δεν ωσεί ώρα έκτη και σκότος εγένετο εφ’ όλην την γην έως ώρας ενάτης, του ηλίου εκλείποντος», λέει το ιερό Ευαγγέλιο (Λουκ. Κγ΄ 44). Ήταν έκτη ώρα από την ανατολή του ηλίου. Δηλαδή μεσημέρι. Τότε που ο ήλιος βρίσκεται στο μεσουράνημά του και έχει τη μεγαλύτερη λάμψη και φωτεινότητα. Τότε, εκείνη την ώρα, ο ήλιος έχασε το φως του και η γη βυθίστηκε σ’ ένα παγερό, αφύσικο και παράδοξο σκοτάδι · σ’ ένα σκοτάδι που προκαλούσε τον τρόμο και απλώθηκε σ’ όλη τη γη. Δεν επρόκειτο για κάποια έκλειψη του ηλίου, διότι τότε ήταν πανσέληνος, και όταν έχουμε πανσέληνο δεν μπορεί να συμβει έκλειψη. Επρόκειτο για κάτι έκτακτο και υπερφυσικό, που έγινε αντιληπτό σ’ όλη τη γη της Παλαιστίνης ή ίσως και σ’ όλο τον πλανήτη της γης, εφόσον ο ίδιος ο ήλιος εσκοτίσθη.
Φαίνεται ότι το σκοτάδι αυτό παρατάθηκε καθ’ όλο το χρόνο που ο Χριστός ήταν επί του Σταυρού. Όταν έδυε ο ήλιος της δικαιοσύνης, δεν μπορούσε να λάμπει ο φυσικός ήλιος. Όταν ο Υιός του Θεού φαινόταν πάνω στο Σταυρό στην έσχατη αδυναμία του, δεν μπορούσε ο Θεός Πατήρ να μη δώσει απτές αποδείξεις της παντοδυναμίας του πάσχοντος Υιού του. Οι εχθροί προκαλούσαν και έλεγαν να κατέβει από το Σταυρό. Αλλά από το να κατέβει από το Σταυρό «τούτο θαυμαστότερον ην, το όντα εν τω σταυρώ ταύτα ενεργείν», όπως παρατηρεί ο ιερός Χρυσόστομος. Το παράδοξο σκοτάδι φανέρωνε τη δύναμη του Θεού, αλλά και την οργή του για το ανοσιούργημα που τολμούσαν, και σκοπό είχε να ξυπνήσει τις συνειδήσεις τους και να τους οδηγήσει σε μετάνοια.
Όταν ο Χριστός ήρθε στη γη και γεννήθηκε ταπεινά στη φάτνη της Βηθλεέμ, ο Θεός φανέρωσε το μεγαλείο του με υπερφυσικό φως που έλαμωε τότε και με την εμφάνιση του λαμπρού και παράδοξου αστεριού, που οδήγησε τους μάγους της ανατολής στον τεχθέντα βασιλιά. Όταν ο Χριστός έφευγε από τον κόσμο με το θάνατό του πάνω στο Σταυρό, στην άκρα του ταπείνωση, ο Θεός αποκάλυπτε το θείο μεγαλείο του με υπερφυσικό σκοτάδι που κάλυψε το τρομαγμένο πρόσωπο της γης. Ο Θεός έδινε «σημείον εξ ουρανού» σ’ αυτούς που ζητούσαν κάτι έκτακτο και θαυμαστό για να Τον πιστέψουν.
Αλλά ο ιερός ευαγγελιστής Ματθαίος μάς λέει ότι με το θάνατο του Κυρίου «και η γη εσείσθη και αι πέτραι εσχίσθησαν» (κζ΄ 51). Σεισμός συγκλόνισε τη γη και έσκισε τις πέτρες.
Το φοβερό και αποτρόπαιο έγκλημα που συνέβη στο Γολγοθά προκαλεί τη φρίκη του ήλιου και το στεναγμό της γης. Ο ήλιος κρύβει τις χρυσές ακτίνες του «μη φέρων θεάσασθαι Θεόν υβριζόμενον», επειδή δεν αντέχει να βλέπει το Θεό να υβρίζεται και να πάσχει επί του Σταυρού. Και η γη συγκλονίζεται σαν να θέλει με τον τρόπο αυτό να εκφράσει την αποστροφή της προς τα γινόμενα και να δείξει πως δεν αντέχει να σηκώνει επάνω της αυτούς που αποτόλμησαν τα πρωτοφανή και ανήκουστα.
«Πάσα η κτίσις ηλλοιούτο φόβω, θεωρούσα σε εν σταυρώ κρεμάμενον, Χριστέ · ο ήλιος εσκοτίζετο, και γης τα θεμέλια συνεταράττετο · τα πάντα συνέπασχον τω τα πάντα κτίσαντι», ψάλλει συγκλονισμένος ο ιερός υμνογράφος. Σαν να παίρνουν και τα άψυχα ψυχή και να καταλαβαίνουν όσα συμβαίνουν στη σφαίρα την πνευματική. Και σπεύδουν να εκδηλώσουν με τον τρόπο τους τη συμπάθειά τους προς τον Κτίστη και Δημιουργό τους αφενός, το φόβο τους και τον αποτροπιασμό τους για τη σκληρότητα και εγκληματικότητα των ανθρώπων αφετέρου.
Ο Κύριος και Θεός επί του Σταυρού! Θέαμα πρωτοφανές, εκπληκτικό και παράδοξο. Γεγονός θαυμαστό που συγκλονίζει το σύμπαντα κόσμο; Τον υλικό κόσμο, τον ήλιο και τη σελήνη, που τρόμαξαν. Και τον πνευματικό κόσμο, τις ουράνιες δυνάμεις, οι οποίες «εκ του φόβου εσαλεύθησαν».
Ο άνθρωπος, που ανήκει και στον υλικό και στον πνευματικό κόσμο; Ο άνθρωπος χάριν του οποίου έγιναν όλα αυτά; Εμείς πώς θα περάσουμε τις άγιες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος; Πώς θα σταθούμε μπροστά στα κοσμοσωτήρια γεγονότα, που κατά τη διάρκειά της εορτάζουμε; Πώς θα αντικρύσουμε τον Εσταυρωμένο;
Δεν πρέπει να φανούμε αναισθητότεροι εμείς από τα άψυχα κτίσματα του Θεού. Δεν πρέπει οι καρδιές μας να αποδειχθούν σκληρότερες από τις πέτρες. Να συγκινηθούμε, να συγκλονισθούμε τουλάχιστον όσο η γη και ο ήλιος. Να δακρύσουμε και να κλάψουμε για τις αμαρτίες μας τις μέρες αυτές. Να καταφύγουμε στον Εσταυρωμένο, που πάνω στο Σταυρό του εξοφλεί το τεράστιο χρέος των αμαρτιών όλου του κόσμου. Και να τον ακολουθούμε πιστά μέχρι να φτάσουμε στη Βασιλεία, που ετοίμασε για μας με το ζωοποιό Σταυρό και την ένδοξη Ανάστασή του.