…Ήταν τόση η προθυμία με την οποία έδιναν (όσοι είχαν περιουσίες), ώστε δεν υπήρχε ούτε ένας φτωχός (στην πρώτη χριστιανική κοινότητα των Ιεροσολύμων). Δεν έδιναν δηλ. μέρος μόνο από την περιουσία τους, κρατώντας την υπόλοιπη για τον εαυτό τους, ούτε όλα μεν, αλλά με το αίσθημα πως ήταν δικά τους και τα δώριζαν. Την ανωμαλία της άνισης κατανομής των αγαθών την είχαν εξαφανίσει από ανάμεσά τους και ζούσαν με μεγάλη αφθονία αγαθών. Και το θεωρούσαν τούτο ιδιαίτερα τιμητικό. Ούτε τολμούσαν δηλ. να δίνουν οι ίδιοι απ’ ευθείας στα χέρια των φτωχών, ούτε αισθάνονταν περήφανοι που έδιναν, αλλά μπροστά στα πόδια (των Αποστόλων) έφερναν (τα χρήματα από την πώληση των περιουσιών τους) κι αυτούς άφηναν να τα διαχειριστούν και απόλυτους κυρίους τους καθιστούσαν, ώστε η κατανάλωση να γίνεται από αγαθά που ανήκαν πια σ’ ολόκληρη την κοινότητα και όχι από δικά τους. Αυτός ο τρόπος, εκτός των άλλων, τους βοηθούσε και στο να μην υπερηφανεύονται. Αν και σήμερα γινόταν το ίδιο, θα ζούσαμε πιο ευτυχισμένοι και οι πλούσιοι και οι φτωχοί. Μάλιστα όχι τόσο στους φτωχούς, όσο στους πλούσιους θα έφερνε τούτο τη χαρά και την ευτυχία. Κι αν θέλετε, ας παραστήσουμε κατ’ αρχήν με λόγια το γεγονός εκείνο και μ’ αυτόν τον τρόπο ας απολαύσουμε τη χαρά και την ευτυχία της αδελφωμένης ζωής, αφού δεν θέλετε να την απολαύσουμε στην πράξη. Γιατί είναι από εαυτού του φανερό, προπαντός όμως από όσα συνέβησαν τότε, πως διαθέτοντας τις περιουσίες τους οι πλούσιοι, όχι μόνο δεν φτώχαιναν, αλλά και τους φτωχούς τους έκαναν πλούσιους.
Αλλά και τώρα ας περιγράψουμε με λόγια το καθεστώς εκείνο και όλοι, χωρίς καμιάν εξαίρεση, ας πουλήσουν όλα τα υπάρχοντά τους και ας καταθέσουν εδώ μπροστά την αξία τους -επαναλαμβάνω με λόγια μόνο, κανένας ας μη θορυβηθεί, ούτε πλούσιος, ούτε φτωχός. Πόσο χρυσάφι νομίζετε πως θα συγκεντρωθεί; Εγώ υποθέτω (γιατί δεν είναι βέβαια δυνατό να το καθορίσω με ακρίβεια) ότι αν όλοι και όλες καταθέσουν εδώ ειλικρινά όλα τα μετρητά τους και προσφέρουν επί πλέον και τα χωράφια τους και όλα γενικά τα ιδιόκτητα αντικείμενα και τα σπίτια τους (για δούλους δεν κάνω λόγο, επειδή ούτε τότε συνέβη κάτι τέτοιο, αλλά τους ελευθέρωναν και τους εξίσωναν με τους εαυτούς των), σε λίγο θα συγκεντρωνόταν χωρίς αμφιβολία μέχρι ένα εκατομμύριο λίτρες χρυσάφι, ή καλύτερα δύο και τρεις φορές αυτή η ποσότητα. Ειπέ μου, λοιπόν, η πόλη μας (η Κωνσταντινούπολη) πόσους κατοίκους αριθμεί συνολικά; Πόσοι απ’ αυτούς θα θέλατε να υποθέσουμε ότι είναι χριστιανοί; Θα συμφωνούσατε εκατό χιλιάδες και οι υπόλοιποι ειδωλολάτρες και Ιουδαίοι; Πόσες δεκάδες χιλιάδες λίτρες χρυσάφι συγκεντρώθηκε, πόσος δε είναι ο αριθμός των φτωχών; Δε νομίζω περισσότεροι από πενήντα χιλιάδες. Για να τρέφονται λοιπόν αυτοί καθημερινά, πόση αφθονία μέσων θα υπήρχε! Αν μάλιστα η διατροφή ήταν κοινή και λειτουργούσαν συσσίτια, δεν θα χρειάζονταν και πολλά έξοδα. Τι όμως, θα μου πείτε, θα κάναμε, όταν θα ξοδεύονταν τα χρήματα; Όμως νομίζετε πως θα ήταν ποτέ δυνατό να ξοδευτούν; Δεν θα μας χορηγούσε ο Θεός τη χάρη του, ικανή ν’ αναπληρώσει ποσόν άπειρες φορές μεγαλύτερο απ’ αυτό; Δεν θα ξεχυνόταν δηλ. πλουσιοπάροχα πάνω σε μια τέτοια κοινωνία η χάρη του Θεού; Τι θα προέκυπτε λοιπόν; Δεν θα ‘χαμε μετατρέψει τη γη σε ουρανό; Αν εκεί (στην πρώτη Εκκλησία των Ιεροσολύμων) όπου οι πιστοί ανέρχονταν σε τρεις με πέντε χιλιάδες έγινε αυτό και πέτυχε κι έλαμψε τόσο πολύ και κανένας απ’ αυτούς δεν παραπονέθηκε για φτώχεια, πόσο περισσότερο θα πετύχαινε εφαρμοζόμενο από ένα μεγάλο πλήθος πιστών; Ποιος δε κι από τους εκτός της πόλης μας χριστιανούς δεν θα έσπευδε πρόθυμα να προσθέσει κι αυτός την προσφορά του; Για να σας αποδείξω δε πως η διάσπαση αυτή είναι δαπανηρή και πρόξενη της φτώχειας, ας πάρουμε σαν παράδειγμα μια οικογένεια που την αποτελούν δέκα παιδιά, η γυναίκα και ο άνδρας και η μεν γυναίκα ας υποθέσουμε πως γνέθει και υφαίνει, ο δε άνδρας πως έχει εισόδημα από εξωτερική εργασία. Ειπέ μου, λοιπόν, πότε θα ξοδεύουν περισσότερα, όταν θα τρέφονται από κοινού και θα διατηρούν ένα νοικοκυριό ή όταν θα μένουν ο καθένας ξεχωριστά; Είναι ολοφάνερο πως όταν θα μένουν ξεχωριστά. Αν δηλ. επρόκειτο να σκορπίσουν τα δέκα παιδιά, θα χρειάζονταν και δέκα σπίτια, δέκα τραπέζια, δέκα υπηρέτες και όλα τα άλλα απαραίτητα στον ίδιο αριθμό. Τι συμβαίνει εξ άλλου στα σπίτια που έχουν πολλούς δούλους; Δεν τους έχουν κοινό φαγητό, ώστε η σχετική δαπάνη να μην είναι μεγάλη; Αυτό γίνεται γιατί η διαίρεση σε όλες τις περιπτώσεις συνεπάγεται την ελάττωση, ενώ η ομόνοια και η συμφωνία την αύξηση. Έτσι ζουν σήμερα στα μοναστήρια, όπως παλιότερα οι πιστοί. Ποιος λοιπόν πέθανε από την πείνα; Ποιος δεν τράφηκε με αφθονία πολλή; Κι όμως, σήμερα, οι άνθρωποι φοβούνται αυτή τη ζωή (της κοινοκτημοσύνης) περισσότερο, παρά το να πέσουν σε πέλαγος άγνωστο και απέραντο. Αν όμως την είχαμε δοκιμάσει, σίγουρα θα τολμούσαμε να την εφαρμόσουμε. Πόση χάρη κι από την πλευρά του Θεού θα μας συνόδευε! Γιατί αν τότε που δεν υπήρχαν παρά μονάχα τρεις ως πέντε χιλιάδες πιστοί, που όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι της γης ήσαν εχθροί τους, που δεν περίμεναν βοήθεια από πουθενά, τόλμησαν, παρ’ όλα αυτά, να πραγματοποιήσουν την κοινοκτημοσύνη, πόσο μάλλον θα μπορούσε να γίνει αυτό σήμερα, που με τη χάρη του Θεού είναι γεμάτη από πιστούς η οικουμένη; Και ποιος θα παρέμενε τότε ειδωλολάτρης; Εγώ, τουλάχιστο, νομίζω κανένας κι έτσι όλους θα τους αποσπούσαμε από την ειδωλολατρία και θα τους προσελκύαμε με το μέρος μας (στο Χριστιανισμό). (Κάτι τέτοιο τώρα δεν συμβαίνει). Όμως αν προχωρούμε σ’ αυτήν την κατεύθυνση προοδευτικά, πιστεύω πως με τη χάρη του Θεού κι αυτό που τώρα μας φαίνεται ακατόρθωτο, θα γίνει. Μόνο πιστέψτε στα λόγια μου και θα πραγματοποιήσουμε σταδιακά το κατόρθωμα αυτό. Κι αν ο Θεός μού δώσει ζωή, πιστεύω ότι σύντομα θα σας οδηγήσω σ’ έναν τέτοιον τρόπο συμβίωσης.
Από την 11η ομιλία στις Πράξεις, του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου (Ε.Π.Μ. 60, 96-98)
Μεταγραφή: Γεώργιος Δ. Ροδίτης, από το βιβλίο “Χριστιανισμός και Πλούτος”, έκδοση 3η, Αθήνα 2009
Αλήθεια,πόση ψυχική και πνευματική καλλιέργεια πρέπει να έχει κανείς για να κάνει πράξεις τα λόγια του Αγίου?Πόσοι έχουμε σκεφτεί έστω και για μια φορά αυτό τον τρόπο ζωής που περιγράφει ο Άγ.Ιωάννης?Οι ζωές μας,δείχνουν ότι αγνοούμε αυτή τη ζωή,ή απλά ότι την αντιμετωπίζουμε σαν μια ουτοπική κατάσταση…Όμως,Εκείνος είπε:”ευκοπώτερον γάρ εστι κάμηλον διά τρυμαλιας ραφίδος εισελθειν ή πλούσιον εις την βασιλείαν Του Θεου εισελθειν”…
Αιθεροβάμον, σίγουρα δεν έχουμε συνειδητοποιήσει αυτή την πτυχή της Εκκλησίας, την οικονομική. Όταν όλα τα συστήματα αποτυγχάνουν, ο λόγος του Θεού απομένει η μόνη απάντηση…
Ζείδωρε,
δεν ξέρω κατά πόσο πρέπει να πράτουμε κάτι απλά και μόνο επειδή μπήκαμε στη διαδικασία να το σκεφτούμε…Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να το σκεφτούμε…Αυτή η επίμονη σκέψη είναι τελικά που μας καταστρέφει!Η σκέψη μας,μας έχει κάνει έρμαιό της!Είμαστε εξαρτημένοι απ’τα χρήματα και τις υλικές απολαύσεις,επειδή η σκέψη μας,μας κρατάει εγκλωβισμένους εκεί…!Γιατί,άραγε,να σκεφτόμαστε με το μυαλό κι όχι με την καρδιά μας?Μπορεί να είμαι λάθος σ’αυτό που θα πω,όμως μου φαίνεται πως είναι καλύτερο να σκεφτόμαστε με την καρδιά μας…!Ή ακόμη καλύτερα,να σκεφτόμαστε με βάση την ψυχή μας…!Κι αν στην καρδιά μας,έχουμε κρυμένο το Λόγο Του Θεού,τότε οι ενέργειές μας,οι οποίες θα πηγάζουν από την “σκέψη” της καρδιάς μας,θα είναι ανάλογες…!Το συμπέρασμα μου είναι αυτό:”Ας μην σκεφτόμαστε καλύτερα…ας νιώθουμε!”
Αιθεροβάμον, η λύση δεν είναι να σκεφτόμαστε με την καρδιά μας. Αυτό θα ίσχυε μόνο στην περίπτωση που στην καρδιά μας κατοικούσε μόνο ο Θεός. Όμως ο Χριστός τι λέει; Απ΄την καρδιά μας εξέρχονται όλες οι αμαρτίες… Αυτό σημαίνει πως πρώτα πρέπει να θεραπεύσουμε και να εξαγιάσουμε το νου και την καρδιά μας. Ύστερα θα σκεφτόμαστε και με τα δύο. Το καθένα έχει το ρόλο του.Δυστυχώς έχουμε μετατρέψει το νου σε Θεό και την καρδιά σε “σάρκα”. Αν και τα δύο γίνουν υγιή δεν θα έχουμε τέτοιου είδους προβληματισμούς.
Ζωτικέ,
απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουμε Το Θεό στην καρδιά μας,εάν θέλουμε να την χρησιμοποιήσουμε ως όργανο σκέψης…Τώρα,όμως,αγγίζουμε ένα άλλο θέμα:είναι ο Θεός στην καρδιά μας?Εγώ λέω πως δεν είναι και αυτό το μαρτυρούν οι πράξεις μας.Θα επιμείνω στην παραπάνω θέση μου,επαναλαμβάνοντας πως μας εξουσιάζει το μυαλό και καθετι υλικό!Δεν θέλουμε να βάλουμε Τον Θεό στην καρδιά μας γιατί ξέρουμε πως “κοστίζει”…!!!Θα σου θυμίσω ένα τραγουδάκι που ίσως ξέρεις:”Το να ‘σαι Του Θεού,είναι μαρτύριο!Το να ‘σαι Του Θεού,είναι ένας σταυρός…πονάει,όμως ΑΞΙΖΕΙ να το γευτείς…”!!!
Αιθεροβάμον, έχεις δίκιο. Ο Ζωτικός δε λέει κάτι διαφορετικό. Απλά, εκφράστηκε με πιο νηπτική ορολογία…
Ζείδωρε,
δεν είπα κάτι καινούριο…Όλοι μας,λίγο-πολύ,έχουμε ακούσει αρκετά πάνω σ’αυτό το θέμα…Ίσως κι εγώ με τη σειρά μου να μην κατάλαβα τι ήθελε να πει ο Ζωτικός,όμως ας μείνουμε στην ουσία του πράγματος…Συμφωνείς με αυτά που είπα,οπότε μου δίνεις το έναυσμα να προσθέσω και κάτι ακόμη…Τί είναι στ’αλήθεια η σκέψη και πως την αντιμετωπίζουμε?Είμαστε επαναπαυμένοι με τον τρόπο ζωής που έχουμε επιλέξει…ένα τρόπο ζωής γεμάτο σκέψη!Και να που έχουμε φτάσει…!Η δικιά μου προτροπή είναι αυτή:Ας αφήσουμε το τιμόνι της ζωής μας σ’Αυτόν!Ας κρατήσουμε μοναδική πυξίδα στο μυαλό και κυρίως στην ψυχή μας Τον Χριστό!Δεν λέω κάτι παραπάνω απ’αυτό που λέει και το τραγούδι,άλλωστε:”Μα το πλοίο σου έχει Οδηγό και μ’ελπίδα στα πέλαγα κινάει!Οιακοστρόφο έχει Τον Χριστό,μη φοβού το κύμα αν σε χτυπάει…”!!!
Νομίζω ότι δεν έγινα αντιληπτός ΑΙΘΕΡΟΒΑΜΟΝ. Καταρχήν ο Χριστός και όχι εγώ, είπε να μην εμπιστευόμαστε την καρδιά μας, γιατί σ’ αυτήν υπάρχουν αμαρτίες. Για να γίνω πιο κατανοητός… Αν κάναμε ό,τι μας υπαγόρευε η καρδιά, τότε θα μας εξουσίαζε το συναίσθημα. Ό,τι νιώθαμε θα το εξωτερικεύαμε…Κανονικά αυτό που θα έπρεπε να κυριαρχεί και να δεσπόζει στην καρδιά μας είναι η αγάπη του Θεού και όλα τα συναισθήματα που συνεπάγεται η ενοίκηση του Αγ. Πνεύματος στην καρδιά μας. Σ’ εμάς στη θέση αυτών υπάρχει ο θυμός, η σαρκικότητα, η αγάπη προς τα γήινα κτλ.
Αν, λοιπόν ακολουθούσαμε την καρδιά μας άκριτα θα οδηγούμασταν στην καταστροφή. Γι’ αυτό και πρέπει να κάνουμε υπακοή, να διαβάζουμε το Ευαγγέλιο κτλ.
Ι.Γ. Νομίζω ότι κατά βάθος δε διαφωνούμε, απλά παρερμηνεύεις το τι σημαίνει καθοδηγούμαι από την καρδιά μου.
Ζωτικέ,
λέμε ακριβώς το ίδιο πράγμα!Απλά ο καθένας προσεγγίζει διαφορετικά το θέμα,επομένως εστιάζουμε και από διαφορετική σκοπιά!Απλά,για να μην υπάρχουν άλλες παρεξηγήσεις…Πιστεύω πως πρέπει να κάνουμε ότι μας λέει η καρδιά μας!Με απαραίτητη προϋπόθεση να κατοικεί μέσα της ο Χριστός!Αλλιώς δεν έχει νόημα να συζητάμε…!Θέλω να πω,με απλά λόγια,πως αν δεν έχουμε στην καρδιά μας Τον Χριστό,τότε σημαίνει πως δεν έχουμε χρησιμοποιήσει σωστά το μυαλό μας…!Θέλω να πιστεύω πως ίσως,κάποτε καταφέρω να κλείσω στην καρδιά μου Τον Χριστό και να καθοδηγούμαι απ’την “καρδιά” μου,δηλαδή απ’Αυτόν…!Τουλάχιστον,αξίζει να το ελπίζω…
ΑΙΘΕΡΟΒΑΜΟΝ, σου εκφράζω τη χαρά και την ικανοποίησή μου για τις απόψεις και τους στόχους σου… Τα πράγματα, μπήκαν σε μία σειρά. Απ΄την αρχή, βέβαια, του διαλόγου δεν είχα αμφιβολία ότι λέγαμε το ίδιο, απλά διαφωνούσαμε στην έκφραση και στη διατύπωση. Εύχομαι οι στόχοι που έχεις θέσει στον εαυτό σου να γίνουν στόχοι όλων μας!
Ζωτικέ,
χαίρομαι κι εγώ με τη σειρά μου,που λύσαμε την “παρεξήγηση”…!Να σου ευχηθώ με όλη μου την καρδιά να μπορέσεις κι εσύ κάποτε να σκέφτεσαι μόνο με την Καρδιά σου…!!Και να δεις που τότε,θα μπουν όλα σε μια πραγματική σειρά…!Όλοι,τότε,θα μπούμε σε μια σειρά.Κι έτσι,θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε τα λόγια του Αγ.Ιωάννη,που ήταν και το έναυσμα της συζήτησής μας…!Είθε ο Θεός να μας βοηθήσει!