Η εορτή του Πάσχα είναι το κέντρο της λατρευτικής ζωής του Ορθοδόξου. Από αυτήν αρχίζουν τα Αναγνώσματα των Αποστολικών και Ευαγγελικών Περικοπών, που αναγιγνώσκονται στις καθημερινές και τις Κυριακές όλου του λειτουργικού χρόνου.
Είναι εορτή κινητή. Τελείται σε διαφορετική κατ’ έτος ημερομηνία, πάντοτε δε μετά την εαρινή ισημερία.
Τους δύο πρώτους χριστιανικούς αιώνες στην Ανατολή γιορταζόταν το Πάσχα πάντοτε την 14η του εβραϊκού μηνός Νισάν (αντιστοιχεί προς τον δικό μας Μάρτιο/ Απρίλιο), ημέρα κατά την οποία παρέδωσε το πνεύμα Του ο Κύριος στον Σταυρό του Γολγοθά, οποιαδήποτε κι αν ήταν αυτή η ημέρα.
Αντιθέτως στη Δύση γιορταζόταν πάντοτε ημέρα Κυριακή, και συγκεκριμένα την Κυριακή μετά την εαρινή πανσέληνο.
Έγιναν πολλές συζητήσεις μεταξύ εκπροσώπων της Ανατολής και της Δύσης για την εξεύρεση κοινά αποδεκτής ημέρας εορτασμού του Πάσχα, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Έφθασαν μάλιστα στα πρόθυρα του σχίσματος, το οποίο αποφεύχθηκε χάρις στη μεσολάβηση του αγίου Ειρηναίου, επισκόπου Λουγδούνου (σημαρινής Λυών).
Επειδή η διένεξη συνεχιζόταν, επελήφθη του θέματος η αγία Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος, που συνήλθε το έτος 325 στη Νίκαια της Βιθυνίας, προς ειρήνευση των πιστών.
Η Πρώτη Οικουμενική Σύνοδος αποφάσισε, όπως γράφει ο ιστορικός της Εκκλησίας Ευσέβιος, «τήν ἁγιωτάτην τοῦ Πάσχα ἑορτήν μιᾷ καί τῇ αυτῇ ἡμέρᾳ συντελεῖσθαι. Οὐδέ γάρ πρέπει ἐν τοσαύτῃ ἁγιότητι εἶναι τινά διαφοράν» (PG 20, 1077). Αποφασίστηκε να αποκλεισθεί ο συνεορτασμός του Πάσχα «μετά τῶν κυριοκτόνων» Ιουδαίων και «πάντες οἱ ἐξ Ἑώας ἀδελφοί», οι πιστοί δηλαδή της Ανατολής, να εορτάζουν το Πάσχα «σύμφωνα Ρωμαίοις», όπως στη Δύση. Καθορίστηκε δε ως ημέρα να είναι πάντοτε Κυριακή, και μάλιστα η Κυριακή, η οποία ακολουθεί την πρώτη πανσέληνο μετά την εαρινή ισημερία.
Ανατέθηκε δε στον Πατριάρχη Αλεξανδρείας, λόγω της καλλιέργειας των μαθηματικών και αστρονομικών επιστημών σ’ αυτή την πόλη, να γνωστοποιεί κάθε χρόνο με ειδικό γράμμα, το οποίο ονομαζόταν «πασχάλιον γράμμα», στις άλλες Εκκλησίες την ημέρα του εορτασμού του Πάσχα.
Η τάξη αυτή διακόπηκε μετά την αγία Τετάρτη Οικουμενική Σύνοδο, διότι στα κλίματα του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας είχαν εισβάλει και επικρατήσει πολλοί Μονοφυσίτες.
Η απόφαση όμως της Αγίας Α’ Οικουμενικής Συνόδου παρέμενε αιωνίως και το Πάσχα εορταζόταν πάντοτε πλέον την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο που ακολουθούσε την εαρινή ισημερία.
Όταν όμως άλλαξε το Ημερολόγιο και αντί του Ιουλιανού εισήχθη το Γρηγοριανό, το οποίο διαφέρει κατά 13 ημέρες από το προηγούμενο, το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, η Εκκλησία της Ελλάδος κλπ. εγκολπώθηκαν και ακολούθησαν το νέο Ημερολόγιο, χωρίς όμως να θίξουν το Πασχάλιο. Τον καθορισμό του Πάσχα τον συνεχίζουν βάσει του παλαιού Ημερολογίου, γι’ αυτό και δεν συμπίπτει πάντοτε το Πάσχα των Ορθοδόξων με το Πάσχα των Παπικών, οι οποίοι προσάρμοσαν το Πασχάλιο βάσει του νέου Ημερολογίου. Η παπική εξ άλλου «Εκκλησία» χρησιμοποιεί διαφορετική μέθοδο υπολογισμού των πανσελήνων από εκείνη που χρησιμοποιεί η Ανατολή. Εκτός αυτού, οι μεν Δυτικοί θεωρούν εαρινή ισημερία την 21η Μαρτίου (με το νέο) ενώ οι Ορθόδοξοι την 3η Απριλίου (με το νέο). Συνεορτασμό είχαμε το 1974 (14 Απριλίου), το 1977 (10 Απριλίου), το 1980 (6 Απριλίου) κλπ..
Σύμφωνα λοιπόν με το Πασχάλιο της Ορθοδοξίας, η ημερομηνία της εορτής του Πάσχα θα κυμαίνεται πάντοτε μεταξύ της 4ης Απριλίου και 8ης Μαΐου, με το νέο βεβαίως Ημερολόγιο οι αριθμοί αυτοί. Δεν μπορεί να έχουμε Πάσχα ούτε πριν από τις 22 Μαρτίου (με το παλαιό) ούτε μετά τις 25 Απριλίου (με το παλαιό). Διότι ρυθμιστής είναι ο ουρανός, η πρώτη δηλαδή πανσέληνος μετά την εαρινή ισημερία, όπως καθόρισε η Α’ Οικουμενική Σύνοδος.
Δ429
Πάντως, είναι αξιοσημείωτο ότι το Νέο Ημερολόγιο ή ορθότερα το Διορθωμένο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που ακολουθεί η Εκκλησία μας, είναι αυτή τη στιγμή το πιο ακριβές ημερολόγιο, όσον αφορά την προσέγγισή του στη διάρκεια του τροπικού έτους, ακριβέστερο ακόμη και από το ISO 8601, το διεθνές standard! Περισσότερα περί ημερολογίων, μπορεί να μάθει κανείς στον εξαιρετικό ιστοχώρο: http://www.tondering.dk/claus/calendar.html
Το Πάσχα καθορίζεται με βάση το Ιουλιανό ημερολόγιο ( που στηρίζεται στο ηλιακό έτος όπως και το Γρηγοριανό ) και πρέπει να εορτάζεται: α) την Κυριακή που συμπίπτει ή βρίσκεται μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας και β) μετά το Νομικό Φάσκα (το υποτιθέμενο Πάσχα των Εβραίων). Το πραγματικό Πάσχα των Εβραίων υπολογίζεται με βάση το σεληνιακό έτος και αφού το Πάσχα και η Πεντηκοστή είναι εποχιακές γιορτές, 7 έτη σε κάθε 19 είναι δίσεκτα με την προσθήκη ενός εμβόλιμου μήνα του Βε Αδάρ και αντί για 12 μήνες με 13. Για τους Εβραίους το 2012 είναι το 5772 (2012+3760).
http://www.tondering.dk/claus/cal/easter.php
Με βάση και τον παραπάνω σύνδεσμο @Τετράφυλλο Δάκρυ αλλά και με τον παρακάτω σύνδεσμο:
http://www.eortologio.gr/arthra/paschalion.php
συμφωνώ ότι το Διορθωμένο Ιουλιανό Ημερολόγιο είναι ακριβέστερο, και πόσο μάλλον αιρετικό όπως θεωρούν οι ΓΟΧ, όπως αυτοαποκαλούνται (οι οποιοι επειδή έχουν αποσχιστεί από την Αποστολική συνέχεια είναι πλανεμένοι οι καημένοι), όμως όσον αφορά την Πασχάλιο πανσέληνο δεν είμαστε ακριβείς από τη μέθοδο που χρησιμοποιούμε (διαφορά 4-5 μέρες), καθώς σύμφωνα με την Α’ Οικουμενική Σύνοδο πρέπει να είναι η πρώτη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο της εαρινής ισημερίας. Φέτος για παράδειγμα, το 2016, η πρώτη πανσέληνος μετά την 21 Μαρτίου/3 Απριλίου είναι στις 9 Απριλίου/22 Απριλίου, ημέρα Παρασκευή, και επομένως θα έπρεπε να έχουμε Πάσχα την Κυριακή 11 Απριλίου/24 Απριλίου. Αντ’ αυτού εχουμε Πάσχα την 18 Απριλίου/1 Μαΐου, δηλαδή τη δεύτερη Κυριακή μετά την πρώτη πανσέληνο, επειδή υπολογίσαμε πανσέληνο την 13 Απριλίου/26 Απριλίου. Η μέθοδος του Γρηγοριανού ημερολογίου είναι ακριβέστερη διότι υπολογίζει την πανσέληνο με μεγαλύτερη ακρίβεια (φέτος στις 23 Απριλίου), πλην όμως είναι αιρετικός ο τρόπος που τη χρησιμοποιούν οι παπικοί καθώς έχουν βγάλει τη συνισταμένη ότι θα πρέπει να είναι μετά το πάσχα των Εβραίων, για αυτό και έχει παρατηρηθεί να συμπίπτουν αρκετές φορές το πάσχα των Δυτικών (παπικών και προτεσταντών) με των Εβραίων. Προτιμώ να είμαι λανθασμένος και δογματικά σωστός (ο Κύριος ανεστήθη τη μιά των σαββάτων) παρά σωστός και αιρετικός! Αν γινόταν πάντως θα ήθελα να έχουμε και τα 2!
Διορθώστε με αδελφοί αν έχω πει κάτι λανθασμένο ή κάτι δε γνωρίζω ή αγνοώ προκειμένου να μάθω. Ευχαριστώ!