“Αγώνας με φιλότιμο”

του πατρός Δημήτριου Παπαγεωργίου, Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019

Φιλότιμο. Μια λέξη-χαρακτηριστικό της χώρας μας, από την οποία πήρε αφορμή ο π. Δημήτριος Παπαγεωργίου να μας μιλήσει πριν από λίγες μέρες στο εντευκτήριο μας.

Αρχικά ο πατήρ τόνισε πως, μετά από μελέτες που έγιναν, διαπιστώθηκε ότι η συγκεκριμένη λέξη είναι από τις λίγες λέξεις παγκοσμίως που δεν μπορεί να μεταφραστεί σε κάποια άλλη γλώσσα. Η ερμηνεία και η χρήση της είναι μοναδική.

Όμως μετά τέθηκε αναπόφευκτα το αντίστοιχο ερώτημα: τι είναι Φιλότιμο;

Οι απαντήσεις ήταν ποικίλες. Ακούστηκαν λέξεις όπως προθυμία, αγάπη, θυσία, ευαισθησία, ευσυνειδησία, οι οποίες όλες εμπεριέχουν ένα κομμάτι του παζλ για να συνθέσουμε τον τελικό ορισμό.

Στην συνέχεια ο π. Δημήτριος άρχισε να επισημαίνει πιο στοχευμένα τα σημεία στα οποία συναντάμε την λέξη φιλότιμο.

1. Αρχικά στο βιβλίο των βιβλίων, την Καινή Διαθήκη. (3 φορές από τον Απ. Παύλο)
2. Στην υμνολογία
3. Στους αγίους Πατέρες της εκκλησίας μας. ( Οι βασικότεροι, Άγιος Χρυσόστομος και Μέγας Βασίλειος οπού ο πρώτος γράφει χαρακτηριστικά: « Φιλότιμος εστίν ο Δεσπότης», τους δέχεται δηλαδή όλους, ακόμα και τους «αργοπορημένους» με την ίδια Αγάπη! )

Περνώντας όμως αργότερα σε ένα επόμενο βήμα, τέθηκε μια ακόμα πιο ουσιαστική ερώτηση: Πού βρίσκει άραγε εφαρμογή το Φιλότιμο στην σημερινή εποχή. Έτσι λοιπόν ξεχώρισαν 4 βασικοί κλάδοι.

1. Στην οικογένεια. Κάθε μέλος μπορεί να δείξει μέσα από τον δικό του ρόλο την διάθεση του για φιλοτιμία. Το παιδί με την συνεισφορά του στις δουλειές του σπιτιού, με την υπακοή και τον σεβασμό στους γονείς του και τα αδέρφια του, καθώς και με την εργατικότητα που θα δείχνει μέσα στο σπίτι.
2. Στην εργασία. Ο κάθε υπάλληλος και εργάτης θα μπορούσε να συμπεριφέρεται με τιμιότητα και να δείχνει σεβασμό στους συναδέλφους του. Ο εργοδότης και αυτό με την σειρά του μπορεί να εμπνέει με το παράδειγμα του, να υπομένει και να καθοδηγεί.
3. Στην εκκλησία. Οι ιερείς και οι επίσκοποι έχουν την δυνατότητα να δείξουν την φιλοτιμία τους όντας αρεστοί, πρώτα, στον Θεό αλλά συγχρόνως και στο ποίμνιο τους. Όμως ο βασικότερος τρόπος για να δείξουν φιλότιμη διάθεση είναι η προσευχή και η τέλεση των μυστηρίων στο χώρο της εκκλησίας με συναίσθηση και ταπείνωση. Ωστόσο και ο καθένας από εμάς, ο οποίος εντάσσεται στο εκκλησίασμα, οφείλει να αγωνίζεται, να προσπαθεί και να αποφεύγει- «κουκουλώνει» τα σκάνδαλα χωρίς να τα δημοσιεύει απερίσκεπτα και επικριτικά.
4. Στον πνευματικό αγώνα. Ο φιλότιμος άνθρωπος δεν κουράζεται, δεν πιέζεται ούτε αγκομαχά, δεν δυσανασχετεί. Κάθε του κίνηση γίνεται από αγάπη χωρίς να περιμένει ανταπόδοση. Ζει με το θέλημα του Θεού από φιλοτιμία. Γίνεται ο ίδιος θυσία για τους άλλους από φιλοτιμία.

Όμως, πώς μπορώ εγώ να δείξω φιλοτιμία; Ήταν το επόμενο εύλογο ερώτημα.

Η πρώτη και πιο ουσιαστική απάντηση ήταν: «με την Προσευχή…» και ακολούθησαν εξίσου στοχευμένες απαντήσεις όπως, με την συμμετοχή μας στην Θ. Λειτουργία και τα μυστήρια της εκκλησίας μας και με την υπακοή μας στον πνευματικό πατέρα μας. Παράλληλα τονίστηκε πως φιλότιμο μπορώ να δείξω βλέποντας τους γονείς μου «αλλιώς», δηλαδή με συμπόνια και διάθεση να τους διακονήσω. Εξίσου σημαντικό είναι επίσης να αποφεύγω την κατάκριση και τον άκρατο αρνητικό σχολιασμό των γύρω μου, ενώ άλλοι δίπλα μας δίνουν τον εαυτό τους από φιλότιμο σε εμάς. Είναι κρίμα να είμαστε τόσο αχάριστοι.

Κλείνοντας, ο π. Δημήτριος ολοκλήρωσε την ομιλία του με μια τοποθέτηση του Αγίου Παϊσίου πάνω στον ορισμό της Φιλοτιμίας. Έτσι τόνισε πως ο ίδιος ο Χριστός δεν κράτησε τίποτα, κι όμως χαίρετε να μας προφέρει συνεχώς και πλουσιοπάροχα.

Φιλότιμο είναι το απόσταγμα της καλοσύνης. Φωλιάζει εκεί που απουσιάζει το Εγώ…