Αυτό είναι το όνομα της «εκ βάθρων αναστήλωσης του εκπαιδευτικού μας συστήματος», όπως το ανακοίνωσε επίσημα η σημερινή υπουργός παιδείας στις αρχές της περασμένης άνοιξης.
Κανείς δεν αρνείται ότι τα εκπαιδευτικά θέματα θέλουν ανανέωση και προσαρμογή στις ανάγκες των καιρών, χωρίς όμως να θίγονται τα θεμέλια της ελληνοχριστιανικής παράδοσης, που δόμησαν το ελληνικό σχολείο από της ιδρύσεώς του, μετά τα μαύρα χρόνια της Τουρκοκρατίας, μέχρι σήμερα. Γι’ αυτό και ό,τι νέο αναμένεται με προσδοκίες και συγκρατημένη αισιοδοξία.
Τι προβλέπει το “Νέο Σχολείο”
Το Νέο Σχολείο παρουσιάζεται ανοιχτό, ψηφιακό, καινοτόμο, ολοήμερο και υπόσχεται ψηφιακή αναβάθμιση, αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών και των διδακτικών μεθόδων, αναβάθμιση της σχολικής στέγης, αναβάθμιση του κύρους των εκπαιδευτικών.
Όμως το νέο σχολικό έτος μετρά ήδη δύο μήνες πορείας μέσα σε πρακτικά εμπόδια, όπως το πολύ σημαντικό της έλλειψης σχολικών εγχειριδίων. Μέσα στο γκρίζο φθινοπωρινό τοπίο κανείς πια δεν μπορεί να διακρίνει τα πυροτεχνήματα που άναψαν οι βαρύγδουπες εξαγγελίες. Αντίθετα, αναστοχάζεται μπροστά σε διάφορα σημεία από όσα ανακοινώθηκαν για το Νέο Σχολείο και, τουλάχιστον, μπορεί να διατυπώνει τα αγωνιώδη ερωτήματά του για το μέλλον του εκπαιδευτικού συστήματος.
Η κυρία υπουργός προσδιόρισε το Νέο Σχολείο ως σχολείο «χωρίς… τοίχους»! Ποιοι τοίχοι όμως ενοχλούν την υπουργό και θέλει να τους γκρεμίσει; Ασφαλώς δεν αναφέρεται στις κτηριακές εγκαταστάσεις. Ή μήπως εννοεί ως τοίχους τις αμετάθετες αξίες της ορθόδοξης πίστης και της πατρίδας μας, που συγκροτούν και συγκρατούν το όλο οικοδόμημα της παιδείας;
Το Νέο Σχολείο βάζει μπροστά το μαθητή με το λαϊκιστικό σλόγκαν «Πρώτα ο μαθητής». Ο μαθητής θα αναδειχθεί:
- μικρός διανοούμενος με άνεση στη χρήση της ελληνικής γλώσσας,
- μικρός επιστήμονας με επάρκεια στο χειρισμό μαθηματικών εννοιών, με δεξιότητες στις φυσικές επιστήμες και στην τεχνολογία,
- μικρός ερευνητής, που θα παρουσιάζει ποιότητα και ταχύτητα τόσο στην ανάλυση και στη σκέψη όσο και στη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας,
- γλωσσομαθής,
- θα μαθαίνει πώς να μαθαίνει και τέλος
- θα γίνει συνειδητός Έλληνας πολίτης και πολίτης του κόσμου.
Ενστάσεις
Και αναδύονται εύλογα τα ερωτήματα: από συγκροτήσεώς του το ελληνικό σχολείο ποιον παιδεύει και εκπαιδεύει; Γιατί τόσα στημένα και φορμαρισμένα λόγια για πράγματα που είναι δρομολογημένα δεκάδες χρόνια τώρα; Μήπως με αυτό τον τρόπο προσπαθούν να καλύψουν την πνευματική απογύμνωση του σχολείου, που συστηματικά συντελείται τα τελευταία χρόνια; Και όλα αυτά τα στοιχεία της εκπαίδευσης μπορεί να είναι για το μαθητή εφόδια για την έξοδό του στην αγορά εργασίας, είναι όμως παντελώς ανεπαρκή για την πνευματική του υπόσταση.
Πού φαίνεται η μέριμνα του νέου σχολείου να ενδυναμώσει το μαθητή με πνευματική τροφή, ώστε να βρει τον προσανατολισμό του για την ουσιαστική νοηματοδότηση της ζωής του; Ο προβληματισμός του στοχαστή μάς αφυπνίζει:
«Τι ωφελεί η μόρφωση, όταν είναι επίπλωση του νου με έτοιμες, φθηνές, ανούσιες γνώσεις; Όταν δεν κάνει τον άνθρωπο ικανό να σταθεί στέρεα στη ζωή και να νικά τις δυσκολίες με την αρετή του» (Ε. Παπανούτσος).
Το Νέο Σχολείο προσδιορίζεται ως ψηφιακό σχολείο: ευρυζωνικότητα και εξοπλισμός σε κάθε τάξη, πύλη πληροφόρησης κάθε λεπτό για γονείς, μαθητές, εκπαιδευτικούς, μάθημα χωρίς σύνορα με ψηφιακό εκπαιδευτικό περιεχόμενο, μετασχηματισμός του υπάρχοντος προγράμματος σπουδών με νέα ψηφιακά περιβάλλοντα και μέσα και οπωσδήποτε ψηφιακή τηλεόραση.
Μήπως όμως η εισβολή της τεχνολογίας, που έτσι κι αλλιώς φαντάζει χλωμή και για την ώρα ανέφικτη λόγω της ασφυκτικής οικονομικής λιτότητας, κάνει το σχολείο καταθλιπτικά μονομερές και α-πνευματικό μετατρέποντας τη γνώση σε χρηστικής υφής συλλογή πληροφοριών;
Τι λοιπόν; Το Νέο Σχολείο ήταν ένα πυροτέχνημα σε μαύρο ουρανό; Αθέλητα έρχεται στο νου γνώμη πιστού παιδαγωγού που παράφρασε κι εκείνος με τη σειρά του τον Παπουλάκο:
«Σχολεία προσανατολισμένα στην προσφορά στους μαθητές μόνο εμπορεύσιμης γνώσης, κάτω από μια χρησιμοθηρική αντίληψη, υφαίνουν αργά, αλλά σταθερά το σάβανο του Γένους μας» (Ιωάννης Κογκούλης).
Φιλοθέη Χ.Τ.
Έτσι δημιουργούμε κάτι νέο για να πούμε ότι κάναμε κάτι καινούργιο ακόμα και αν δεν έχει βάσεις..Πάντως οι παλιοί τα είχαν καταφέρει καλύτερα στην καλλιέργεια του πνεύματος των μαθητών από ότι εμείς σήμερα..