Μᾶς ἀξιώνει ὁ Θεὸς νὰ ἑορτάζουμε καὶ φέτος τὴ Γέννησή του στὴ γῆ μας. Ἐπὶ ἀρκετὲς ἡμέρες ἤδη μὲ τὴ νηστεία καὶ τοὺς προεορτίους ὕμνους ἡ Ἐκκλησία μας δημιουργεῖ τὸ κατάλληλο πνευματικὸ κλίμα γιὰ τὴ βίωση τῆς μεγάλης Δεσποτικῆς ἑορτῆς.
Ἀλλὰ καὶ ἡ ὅλη ἀτμόσφαιρα στοὺς δρό μους, στὶς πόλεις καὶ στὰ χωριά μας εἶναι ἑορταστική. Ὅλα δείχνουν ὅτι ἔχουμε ἑορτὴ καὶ χρά. Πανηγυρίζουμε ἕνα πολὺ χαρμόσυνο γεγονός, ποὺ ἐπηρέα σε τὴ ζωή μας.
Ὁρισμένοι βέβαια συνάνθρωποί μας μέ νουν στὴν ἐπιφάνεια. Δὲν γνωρίζουν, δὲν ἐνδιαφέρθηκαν ἴσως νὰ μάθουν τὸ βαθύτερο καὶ οὐσιαστικὸ νόημα τῶν Χριστουγέννων. Γι’ αὐτὸ οὔτε ἐκκλη σιάζονται τὴν ἡμέρα ἐκείνη, ἤ, ἂν ἐκκλησιάζονται, ὁ ἐκκλησιασμός τους εἶναι τυπικός, «γιὰ τὸ καλὸ τοῦ χρόνου», ὅπως λένε. Εἶναι καὶ ἄλλοι ποὺ ἐκμεταλλεύον ται τὶς ἀργίες τῶν Χρι στουγέννων, οἱ ὁποῖ ες ὅμως χά ριν τῆς ἑορτῆς ἔχουν καθοριστεῖ, καὶ ἀ δι αφορώντας ἐντελῶς γιὰ τὴν ἑορτή, κά νουν τὶς ἐκδρομές τους ἐντὸς ἢ ἐκτὸς τῆς Ἑλλάδος. Καὶ νομίζουν ὅτι ἑορτάζουν Χριστούγεννα!
Αὐτὰ ὅμως εἶναι «κοσμικὰ» Χριστούγεννα.
Δὲν εἶναι «χριστιανικὰ» Χριστούγεννα.
Ἑορτάζω «χριστιανικὰ» Χριστούγεννα σημαίνει βρίσκω τὸν χρόνο καὶ μελετῶ ἀπὸ ὀρθόδοξα βιβλία, ποὺ δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχουν ἀρκετὰ στὴν ἐποχή μας, γιὰ νὰ μάθω τὸ νόημα τῆς μεγάλης ἑορτῆς. Σημαίνει δηλαδὴ ἑτοιμάζω ψυχικὰ τὸν ἑαυτό μου, γιὰ νὰ καταλάβω ὅσο τὸ δυνατὸν καλύτερα τὴ σημασία τῆς ἑορτῆς. Καὶ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ φροντίζω νὰ ζήσω τὴν ἑορ τὴσυμμετέχοντας στὴ Λατρεία τῆς Ἐκκλη σίας μας. Νὰ εὐφρανθῶ μὲ τοὺς θαυμάσιους χριστουγεννιάτικους ὕμνους· καὶ προπάντων νὰ βάλω μέσα στὴν καρδιά μου τὸν Χριστὸ μὲ τὴ θεία Κοινωνία.
Τὸ βασικὸ νόημα τῶν Χριστουγέννων, ποὺ πρέπει ὁπωσδήποτε νὰ γνωρί ζουμε, γιὰ νὰ εἴμαστε στὴν ἀλήθεια καὶ στὴν οὐσία τῶν γεγονότων, εἶναι νὰ ἀποκτήσουμε ὀρθὴ γνώση ὡς πρὸς τὸ ποιὸς ἦταν αὐτὸς ποὺ γεννήθηκε τότε στὴ Βηθλεὲμ καὶ γιατί γεννήθηκε. Σ’ αὐτὸ περικλείεται τὸ ὅλο μυστήριο τῆς Γεννήσεως τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ὡς πρὸς τὸ ποιὸς ἦταν Αὐτὸς ποὺ ἦλθε στὴ γῆ μας, ὁ πρῶτος θεολόγος τῆς Ἐκκλησίας καὶ θεόπνευστος Εὐαγγελιστὴς ἅγιος Ἰωάννης γράφει ὅτι «ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο» (Ἰω. α΄ 14). Ὁμονογενὴς δηλαδὴ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας καὶ Ὁ μοουσίου Τριάδος, ὁ ἄϋλος καὶ ἄσαρκος Θεὸς ἔλαβε σάρκα ἀπὸ τὰ ἁγνὰ παρθενικὰ αἵματα τῆς παναχράντου Θεοτόκου.
Τίποτε ἄλλο, ἔλεγε ὁ Μέγας Βασίλειος, δὲν φανερώνει τόσο ἐκπληκτικὰ τὴ θαυμαστὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ ὅσο ἡ ἐνανθρώπησή του, «ἡ περὶ τὴν ἐνανθρώ πη σιν οἰ κονομία» (ΕΠΕ 5, 272). Τὸ πῶς ὁ ἄπειρος καὶ παντοδύναμος Θεὸς ἔλαβε «μορφὴν δούλου» καὶ ἔγινε ἄνθρωπος ὅμοιός μας χωρὶς ἁμαρτίες (Φιλιπ. β΄ 67).Δὲν τὸ χω ρεῖ ὁ μικρὸς νοῦς μας τὸ μυστήριο τῆς ἐναν θρωπήσεως.
Τὸ ἀκοῦμε καθὼς τὸ ψάλλουν ἁρμονικὰ οἱ ἱεροψάλτες μας στοὺς Ναούς μας καὶ θαυμάζουμε: «Ὁ ἀχώρητος παν τὶ πῶς ἐ χωρήθη ἐν γαστρί;» Αὐ τὸς τὸν Ὁποῖο δὲν χωροῦν τὰ σύμπαντα, πῶς ἐχώρεσε στὴν κοιλία τῆς ὑπερευλογημένης Θεοτόκου; Τί θαῦμα ἐκπληκτικὸ ἦταν αὐτὸ ποὺ ἀνέδειξε «πλατυτέραν τῶν οὐρανῶν» τὴν Ὑπεραγία Μητέρα του;
Καὶ γιατί ἔγινε αὐτὸ τὸ ὑπερθαύμαστο γεγονός; Γιατί ἦλθε στὴ γῆ μας ὁ Θεὸς καὶ ἔζησε ἕνα συγκεκριμένο χρονικὸ διά στημα ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους; Τὸ διευκρινίζουν καὶ τοῦτο ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ οἱ ἱεροὶ Πατέρες. «Ἐπτώχευσε ὁ πλούσιος Θεός», γράφει ὁ θεόπνευστος ἀπόστολος Παῦλος, μὲ τὸ νὰ γίνει ἄνθρω πος, γιὰ νὰ πλουτίσουμε ἐμεῖς οἱ ἄν θρωποι «τῇ ἐκείνου πτωχείᾳ» (Β΄ Κορ. η΄ 9). Ἤμασταν οἱ ἄνθρωποι ἕνεκα τῶν ἁ μαρτιῶν ἐλεεινοὶ καὶ πτωχοὶ σὲ ἀρετές. Καὶ ἔγινε ὁ πλουσιόδωρος Θεὸς ἀδύνατος καὶ πτωχὸς ἄνθρωπος, γιὰ νὰ μᾶς καθαρίσει, νὰ μᾶς ἐξαγιάσειμὲ τὴ διδασκαλία καὶ μὲ τὴ σταυρικὴ θυσία του· καὶ νὰ μᾶς χαρίσει διὰ τῆς Ἐκκλησίας του τὴ δυνατότητα νὰ πλουτίσουμε σὲ ἀρετές, στὴν ἀγάπη, στὴν ταπείνωση, στὴν καθαρότητα καὶ νὰ μᾶς κάνει καὶ κληρονόμους τῶν ἀγαθῶν τῆς Βασιλείας του.
Ἐὰν Ἐκεῖνος δὲν γινόταν ἐξωτερικὰ πτωχός, ὡς ἄνθρωπος, ἔλεγε ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, ἐμεῖς δὲν θὰ γινόμασταν ποτὲ ψυχικὰ πλούσιοι (ΕΠΕ 19, 454). Ὁ δὲ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς συμπλήρωνε: Ἦλθε στὴ γῆ μας ὁ Θεάνθρωπος, μένοντας βέβαια, ὡς Θεός, στοὺς οὐρανούς, μὲ σκοπὸ ἐνῶ ἀκόμη θὰ εἴμαστε ἐμεῖς στὴ γῆ, πρὶν πεθάνουμε δηλαδή, νὰ μᾶς ἀνυψώσει στοὺς οὐρανοὺς «διὰ τῆς ἀγγελικῆς πολιτείας» (ΕΠΕ 11, 372).Νὰ μᾶς κάνει ἐπιγείους ἀγγέλους, ὅπως ἔγινε μὲ ὅλους τοὺς Ἁγίους, καὶ νὰ μᾶς ὁδηγήσει τελικὰ στὴν αἰώνια εὐτυχία τοῦ Παραδείσου.
Αὐτὲς οἱ ἀλήθειες πρέπει νὰ κυκλοφοροῦν στὸ νοῦ μας τὶς ἅγιες ἡμέρες τῶν Χριστουγέννων, ἀγαπητοὶ ἀναγνῶστες. Καὶ ἀσφαλῶς δὲν ἀρκεῖ νὰ μένουν μόνο στὸ νοῦ μας. Εἶναι ἀνάγκη νὰ μεταφράζονται σὲ σταθερὴ ζωὴ ἔμπρακτης εὐγνωμοσύνης πρὸς τὸν Λυτρωτή μας. Τό τε θὰ ἔχουμε συλλάβει πραγματικὰ τὸ νόημα τῶν Χριστουγέννων.
Περιοδικό «Ο ΣΩΤΗΡ»