Σύγχρονα διδάγματα από το ευαγγέλιο της Κυριακής προ της Χριστού Γεννήσεως

Γράφει ο Ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης π. Μιχαήλ Σαντοριναίος.

Την προηγούμενη Κυριακή, οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι θείοι Πατέρες της Αγίας μας Εκκλησίας όρισαν να ενθυμούμαστε τους ένδοξους Προπάτορες του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Τους Πατριάρχες, δηλαδή, Αβραάμ, Ισαάκ και Ιακώβ, καθώς επίσης και τον Δαβίδ, που δέχτηκαν ρητή προφητεία από τον Θεό, ότι ο Μεσσίας θα είναι απόγονός τους. Είναι αυτοί που διάλεξε ο αλάνθαστος Θεός λόγω της μεγάλης αρετής τους, ώστε να γίνουν οι προπάπποι και προπάτορες του Χριστού κατά σάρκα!

Σήμερα, τελευταία Κυριακή πριν τη μεγάλη Δεσποτική Εορτή της Γεννήσεως του Σωτήρος, οι οικουμενικοί άγιοι Πατέρες όρισαν να ενθυμούμαστε όλους όσοι από τον Αδάμ μέχρι τον Ιωσήφ τον Μνήστορα ευαρέστησαν στο Θεό. Όμως στη γενεαλογία που καταγράφει ο Iερός Eυαγγελιστής υπάρχουν και άνθρωποι, πολλοί, αμαρτωλοί.

Το ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής αυτής είναι εκτενέστατο. Περιλαμβάνει όλο το πρώτο κεφάλαιο του Ματθαίου. Οι πρώτοι δεκαεπτά του στίχοι απαρτίζονται αποκλειστικά από εβραϊκά ονόματα. Καταντάει κουραστικό στον αδαή. Λέει μέσα του: “Μα τι χρειάζονται όλα αυτά τα ονόματα, τέλος πάντων;”

Και επειδή στο τέλος των γενεαλογιών, ο ιερός Ευαγγελιστής Ματθαίος χωρίζει τους προγόνους του Χριστού σε τρεις ομάδες των δεκατεσσάρων γενεών και γράφει: “ἀπὸ Ἀβραὰμ ἕως Δαυῒδ γεννεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ Δαυῒδ ἕως τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος γεννεαὶ δεκατέσσαρες, καὶ ἀπὸ τῆς μετοικεσίας Βαβυλῶνος ἕως τοῦ Χριστοῦ γεννεαὶ δεκατέσσαρες” (Ματθ. α΄ 17), έμεινε στον λαό μας χαρακτηριστική η φράση ότι τους πέρασε αυτούς “γενεές δεκατέσσαρες”.

Παίρνοντας αφορμή από τα σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, θα προσπαθήσουμε να εμβαθύνουμε σε δύο σημεία.

1. Ο Χριστός είναι ο προφητευόμενος ένδοξος απόγονος του Δαβίδ, ο Μεσσίας

Όλα τα έθνη προ Χριστού περίμεναν τον Μεσσία. Ο Θεός διά του Πατριάρχου Ιακώβ είχε πει στον υιό του, Ιούδα: “Δεν θα λείψει άρχοντας και βασιλιάς από τη φυλή του Ιούδα, µέχρι που να έρθει Εκείνος στον οποίο ανήκει ολοκληρωτικά το βασιλικό σκήπτρο και Αυτός θα είναι το πρόσωπο το οποίο θα περιμένουν με ζωηρή ελπίδα και έντονη προσδοκία όλα τα έθνη και όλοι οι λαοί της γης” (Γένεσις μθ΄ 10), δηλαδή ο Μεσσίας Χριστός.

Αν όμως όλα τα έθνη και όλοι οι λαοί τον περίμεναν, αυτό ίσχυε στον υπερθετικό βαθμό για τους Ισραηλίτες.

Οι Ισραηλίτες, όμως, είχαν και τις προϋποθέσεις τους.

Μία από τις βασικότερες ήταν να είναι ο Μεσσίας αποδεδειγμένα απόγονος του ενδόξου βασιλιά Δαβίδ. Εάν δεν μπορούσε να αποδείξει ότι ήταν γνήσιος απόγονος του Δαβίδ, κανείς Ιουδαίος δεν θα τον δεχόταν ως τον Αληθινό Μεσσία.

Μάλιστα, η Παράδοση μάς λέει ότι όλοι οι άρρενες Ισραηλίτες γνώριζαν από μνήμης το γενεαλογικό τους δέντρο μέχρι και τον Αδάμ.

Ο πρώην τελώνης, απόστολος και ευαγγελιστής Ματθαίος έγραψε το Ευαγγέλιό του για τους εξ Ιουδαίων Χριστιανούς και το πρώτο που έπρεπε οπωσδήποτε να τους αποδείξει ήταν πως ο ελθών Μεσσίας, για τον οποίο θα τους μιλούσε, ήταν ο αληθινός. Αυτό αποδεικνύεται περίτρανα, όχι μόνο από την αναμάρτητη ζωή Του και την άφθαστη, αλάνθαστη και αιώνια διδασκαλία Του, τα ανεπανάληπτα και αναρίθμητα θαύματά Του, τη βεβαιωτική φωνή του Ουρανίου Πατρός και την Ανάστασή Του, αλλά και από την αποδεδειγμένη καταγωγή Του από του οίκου και της πατριάς Δαβίδ.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον παραθέτει όλα αυτά τα ονόματα, τα οποία περιλαμβάνουν τον Δαβίδ, τον Ιακώβ, τον Αβραάμ και καταλήγουν στον πρωτόπλαστο Αδάμ.

Εντάξει! Τους εξ Ιουδαίων Χριστιανούς τους έπεισε. Εμάς, όμως; Όχι!

Διότι η γενεαλογία αυτή αφορά “τον Ιωσήφ, τον άνδρα της Μαρίας” και όχι την Μαρία την Παρθένο, “ἐξ ἧς ἐγεννήθη Ἰησοῦς ὁ λεγόμενος Χριστός” (Ματθ. α΄ 16).

Όμως, και η ίδια η Παναγία Παρθένος ήταν απόγονος του Δαβίδ. Πώς αποδεικνύεται αυτό; Με πολλούς τρόπους. Θα αναφέρουμε τρεις:

1. Τον δεύτερο αιώνα, ήταν αποδεκτό από όλους ότι η Μαρία καταγόταν από το γένος του Δαβίδ. Το αναφέρουν ο Ειρηναίος, ο Ιουστίνος ο Φιλόσοφος και άλλοι.
2. Την εποχή εκείνη, απαγορευόταν αυστηρά να νυμφευτεί κάποιος γυναίκα από άλλη φυλή. “Καί γάρ νόμος ἦν, ὁ κελεύων μή ἐξεῖναι γαμεῖν ἄλλοθεν, ἀλλ’ ἤ ἐκ τῆς αὐτῆς φυλῆς” (Ι. Χρυσόστομος)
3. Το λέει ρητά ο ίδιος ο Θεός: “Ἐν δὲ τῷ μηνὶ τῷ ἕκτῳ ἀπεστάλη ὁ ἄγγελος Γαβριὴλ ὑπὸ τοῦ Θεοῦ εἰς πόλιν τῆς Γαλιλαίας, ᾗ ὄνομα Ναζαρέτ, πρὸς παρθένον μεμνηστευμένην ἀνδρί, ᾧ ὄνομα Ἰωσήφ, ἐξ οἴκου Δαυΐδ, καὶ τὸ ὄνομα τῆς παρθένου Μαριάμ.” (Λουκ. α΄ 26-28).

Επομένως, και η Παρθένος Μαρία ήταν απόγονος Δαβίδ, άρα και ο Μεσσίας, που γεννήθηκε εξ αυτής.

Αφού πειστήκαμε, όμως, ότι αυτός είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας, δεν πρέπει να συμμορφώσουμε τη ζωή μας με τη διδασκαλία Του;

Διότι: “Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾽ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.” (Ματθ. ζ΄ 21).

Πόσο επίκαιρα είναι αυτά τα λόγια του Κυρίου μας και σήμερα! Η χριστιανική Ευρώπη είναι άραγε σήμερα χριστιανική; Ή είναι ειδωλολατρική και δαιμονόπληκτη; 

Η Ορθόδόξη Ελλάδα μας είναι σήμερα Ορθόδοξη; Ή βάζει την αστυνομία να φρουρεί τους ναούς, μην τυχόν και πλησιάσει κανένας Χριστιανός και μολυνθεί από τον Ναό; Από το αντίδωρο; Από την εικόνα του εορτάζοντος αγίου; Από το Άγιο Ποτήριο;

“Και εμείς χριστιανοί είμαστε, είπε ένας πρωτοκλασάτος υπουργός, αλλά δεν κάνουμε και επίδειξη!” Δηλαδή δεν κάνουμε το λάθος να πάμε στην εκκλησία!

Άλλος υπουργός, επιφανής και αυτός, κοινώνησε στα κρυφά αλλά τον βιντεοσκόπησαν. Έγινε ντόρος! Δήλωσε μετανοημένος! “Όχι, μια στιγμή αυθορμητισμού ήταν.” Λάθος έκανα, δηλαδή!

Αλίμονο! Χριστέ μας! Δεν σε έχουμε για Μεσσία πλέον. Σε έχουμε για επικίνδυνο. Κατεβάζουμε τις εικόνες Σου! Κλείνουμε τις εκκλησίες Σου. Φοβόμαστε την Θεία Κοινωνία. Εξαφανίσαμε τις φάτνες και τα αγγελάκια, τα Χριστούγεννα. Έμειναν μόνα τους τα φώτα δίχως το Φως!

Συγχώρεσέ μας, Κύριε! Είμαστε άθεοι χριστιανοί. 

Κάποτε το γράφαμε στις ταυτότητές μας, ότι είμαστε χριστιανοί! Τώρα ούτε στις ταυτότητες ούτε στις καρδιές μας!

Κάποτε δίωκαν τους χριστιανούς οι ειδωλολάτρες. Τώρα τους διώκουν οι “χριστιανοί”.

Χάρισέ μας, Κύριε, μετάνοια. Βοήθησέ μας να καταλάβουμε ξανά ότι μόνο Εσύ είσαι ο Μεσσίας, ο Σωτήρας μας από κάθε ιοβόλο ιό ή άνθρωπο και, έτσι, να κάνουμε πραγματικά Χριστούγεννα. Να σε βρούμε. Να σε προσκυνήσουμε! Να σε εγκολπωθούμε! Να σωθούμε!

2. Όλοι μπορούν να βρουν τον Μεσσία Χριστό!

Είδαμε ότι στις αλλοπρόσαλλες ημέρες μας οι άνθρωποι έχουν αποτρελαθεί! Νομίζουν ότι αγαπούν τον εαυτό τους, αλλά τον καταστρέφουν. Νομίζουν ότι ψυχαγωγούνται, αλλά διασκεδάζουν, δηλαδή διασκορπίζονται, διαλύονται. Νομίζουν ότι είναι χριστιανοί, αλλά είναι στην πραγματικότητα ειδωλολάτρες. 

Και όλα αυτά γίνονται γιατί υπολογίζουν περισσότερο τι θα πουν οι άνθρωποι, οι γείτονες, ο κοσμος, οι εργοδότες, οι δανειστές, παρά ο Πάνσοφος Θεός (Ιωάν. ιβ΄ 43). Γι’ αυτό και ο Χριστός ρωτάει: “Πώς είναι δυνατόν να πιστέψετε εσείς σε Εμένα, αφού με τη ζωή σας επιδιώκετε να δοξάζετε μόνο ο ένας τον άλλο και δεν ζητάτε την αληθινή δόξα, που την δίνει μόνο ο Θεός;” (Ιωάν. ε΄ 44).

Όμως, μέσα από το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα, βλέπουμε να αναδύεται και μία άλλη αντίθετη αλήθεια. Ότι τον Ιησού, τον Σωτήρα δηλαδή του κόσμου, μπορούν να τον βρουν και άνθρωποι που φαινομενικά δεν έχουν τις προϋποθέσεις, όπως ήταν οι ειδωλολάτρες Μάγοι και οι αγράμματοι ποιμένες που τον βρήκαν πρώτοι.

Προσέξατε τί γράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος στον έκτο στίχο σήμερα; “Δαυῒδ δὲ ὁ βασιλεὺς ἐγέννησε τὸν Σολομῶνα ἐκ τῆς τοῦ Οὐρίου” (Ματθ. α΄ 6).

Θυμάστε τί είχε γίνει… Ο Δαβίδ, που είχε όλα τα αγαθά, είδε την Βηρσαβεέ και αμάρτησε διπλά! Οδήγησε έντεχνα και αδιάντροπα τον στρατηγό σύζυγο της Ουρία στον θάνατο και μοίχευσε μαζί της. (Β’ Βασ. ιβ΄). Παρ’ όλα αυτά, ο άγιος Θεός θέλησε από τη γυναίκα αυτή να γεννηθεί ο σοφός Σολομών και να γίνει και αυτός πρόγονος του Μεσσία Ιησού.

Και σχολιάζει σχετικά ο Ιερός Θεοφύλακτος: “Μνημονεύει και την παράνομη περίπτωση της γυναίκας του Ουρία, για να φανεί καθαρά ότι δεν πρέπει να ντρεπόμαστε για τους προπάτορες, αλλά περισσότερο να προσπαθούμε με την αρετή μας να λαμπρύνουμε και εκείνους· και ότι όλοι είναι δεκτοί απ’ τον Θεό, ακόμη κι αν γεννηθούν από πόρνη, αρκεί να έχουν αρετή”.

Συγκλονιστικό! Αλλά και αποδεικτικό και της γνησιότητας και αντικειμενικότητας των Ευαγγελίων, αλλά και της δύναμης του Θεού και της αρετής των πιστών.

Ο ίδιος ο Χριστός μας δεν ντρέπεται ούτε τη δυσοσμία του στάβλου, ούτε την έσχατη πενία της Παναγίας Μητέρας Του και του Ιωσήφ, ούτε το πιο κακόφημο χωριό της Παλαιστίνης, τη Ναζαρέτ, αλλά ούτε και το να έχει στο γενεαλογικό του δέντρο διαβόητους αμαρτωλούς.

Ο Ιούδας, παιδί του Πατριάρχη Ιακώβ, ήταν το χειρότερο από όλα τα παιδιά του. Και τι περίεργο! Από τα δώδεκα παιδιά του Ιακώβ, κανείς άλλος, ούτε καν ο πάγκαλος και πάνσοφος Ιωσήφ δεν έλαβε τη μεγάλη ευλογία να χρηματίσει πρόγονος του Μεσσία, αλλά την έλαβε αυτός, ο Ιούδας, ο χειρότερος, που ήθελε να σκοτώσει το πρότυπο της αρετής, τον Ιωσήφ.

Περίεργα πράγματα βλέπουμε, αδελφέ μου, πολλές φορές στα σχέδια του Θεού! Αλλά περίεργα είναι τα εμπαθή και κοντόφθαλμα μάτια μας, γι’ αυτό και βλέπουμε περίεργες τις βουλές του Πάνσοφου Θεού. Θέλει ο Θεός, αναφέροντας τον πρόγονό Του Ιούδα και την αμαρτωλή Βηρσαβεέ και την άλλη και τον άλλο αμαρτωλό του πρόγονο, να μας πει ότι μπορείς να φτάσεις στη φάτνη του Χριστού, στην ημίκλειστη εκκλησία των φετινών Χριστουγέννων, ακόμα και από την Άπω Ανατολή των πυρολατρών Μάγων, ακόμα και από την αγραμματοσύνη των απλοϊκών ποιμένων, ακόμα και από το τελώνιο του Ματθαίου και από τη διωκτική μανία του ζηλωτή Σαύλου. Από παντού μπορείς να φτάσεις στον Ύψιστο Θεό!

Κοίταξε τη φάτνη.

Πόσο μικρός έγινε ο άπειρος Θεός!

Ένα μωρό ο Πάνσοφος!

Ένα αδύνατο βρέφος που κλαυθμηρίζει ο Παντοδύναμος Δημιουργός και Διοικητής και Προνοητής του σύμπαντος κόσμου.

Όλα αυτά, για να μην φοβηθείς εσύ να τον πλησιάσεις.

Όσο αμαρτωλός, όσο ανίδεος, όσο ανάξιος, όσο αγράμματος πνευματικά κι αν είσαι, ο άπειρος Θεός άφησε τον απέραντο ουρανό και ήρθε στην ταπεινή γη, στον μικρό στάβλο, για να μπορέσουμε να τον βρούμε, να μας ανακαινίσει, να μας εξαγιάσει, να μας θεοποιήσει κατά χάρη. “Αὐτὸς γὰρ σώσει τὸν λαὸν αὐτοῦ ἀπὸ τῶν ἁμαρτιῶν αὐτῶν” (Ματθ α΄ 21). 

Καλά Χριστούγεννα!