Το ερώτημα που μου είχε τεθεί έλεγε: «Γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο, αφού γνώριζε, ως παντογνώστης που είναι, ότι στο τέλος κάποιοι θα κολαστούν και, αν θυμάμαι καλά, κάπου αναφέρεται ότι πολλοί οι κλητοί ολίγοι δε οι εκλεκτοί; Δηλαδή· οι περισσότεροι θα πάνε στην κόλαση. Τι Θεός αγάπης είναι αυτός; Καλύτερα να μη δημιουργούσε τον κόσμο!».
- Γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο;
Απαντώ στο πρώτο τμήμα της ερωτήσεως, για να συνεχίσω κατόπιν στο δεύτερο.
Ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο από άπειρη αγαθότητα και αγάπη, επειδή ο Ίδιος είναι αγάπη (Α´ Ιω. δ´ 8). Μια αγάπη που όσο κι αν προσπαθήσουμε να την εννοήσουμε με το περιορισμένο λογικό μας είναι αδύνατον να την κατανοήσουμε. Κι αυτό, λόγω του σκοτισμού της αμαρτίας και λόγω των αμέτρητων θλίψεων και περιπετειών ατόμων και λαών, που ζούμε καθημερινά. Ωστόσο, παρά τη σύγχυση και την αταξία που υπάρχει δίπλα μας και γύρω μας, συχνά δε και μέσα μας, έχουμε άπειρα δείγματα της θείας αγάπης και αγαθότητος.
Επειδή λοιπόν ο άναρχος και αιώνιος Θεός είναι αγάπη, και επειδή ο Ίδιος ζούσε και πριν δημιουργήσει τον κόσμο μια μακάρια και πανευτυχή ζωή, θέλησε, γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, την ευτυχία του αυτή να τη μεταδώσει και σε άλλα πλάσματα λογικά, σαν κι Αυτόν, ώστε να γίνουν περισσότερα τα όντα που θα απολαμβάνουν τις ευεργεσίες. Η εξάπλωση δε αυτή της μακαριότητος αποτελεί απόδειξη της άπειρης αγαθότητός του. Έτσι δημιούργησε πρώτα τον νοητό κόσμο, δηλ. τους αγγέλους, κατόπιν τον υλικό και ορατό κόσμο και τέλος τον λογικό άνθρωπο, από σώμα και ψυχή νοερή και αθάνατη. Αυτόν μάλιστα τον κατέστησε πάνω στη γη σαν άλλο κόσμο κατά κάποιον τρόπο, μεγάλο μέσα στη μικρότητά του, σαν άλλον άγγελο, σαν φύλακα της ορατής κτίσεως και ιερουργό της αόρατης· επίγειο και ουράνιο, προσωρινό και αθάνατο, ευρισκόμενο στο μέσο μεταξύ μεγαλείου και ταπεινότητος· τον ίδιο τον έκανε και πνεύμα και σάρκα. Έτσι ο άνθρωπος είναι δημιούργημα που διαμένει στη γη, μεταβαίνει όμως σε άλλο κόσμο και γίνεται θεός από την επιθυμία του προς τον Δημιουργό του[1]. Τα ίδια μας διδάσκει και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός[2].
Χρησιμοποιώντας κάποιο παράδειγμα μπορούμε να πούμε τούτο: Όπως ο ήλιος από τη φύση του έχει την τάση να φωτίζει και να θερμαίνει όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά να ακτινοβολεί και να διαχέεται προς τα έξω ευεργετώντας όλη την κτίση, το ίδιο και ο πλουσιόδωρος Θεός έχει, θα μπορούσαμε να πούμε, την τάση ως αστείρευτη πηγή αγαθότητος και αγάπης, να εκχύνεται και να σκορπίζεται προς όλες τις κατευθύνσεις.
Επομένως η δημιουργική ενέργεια του Θεού είναι – πέρα για πέρα – ενέργεια αγαθότητος και αγάπης. Ο Τριαδικός Θεός όντας μακάριος, ή σωστότερα αυτομακαριότητα, και ο μόνος και απόλυτος εξουσιαστής, αφού έχει την εξουσία όχι δοσμένη από κανένα, αλλά από τον ίδιο τον εαυτό του (Α´ Τιμ. στ´ 15)· ο υπεράγαθος Τριαδικός Θεός, που δεν έχει ανάγκη από κανέναν και από τίποτε, αφού Αυτός δίνει σ’ όλα τα ζωντανά δημιουργήματά του ζωή και αναπνοή και όλα όσα χρειάζονται για τη συντήρηση της ζωής τους (Πραξ. ιζ´ [17] 25), δεν δημιούργησε τον κόσμο και τον άνθρωπο από ανάγκη ή διότι του έλειπε κάτι και έπρεπε να το αναπληρώσει. Δημιούργησε τον αόρατο και ορατό κόσμο από αγαθότητα και αγάπη, επειδή δεν αρκέσθηκε μόνο στη θεωρία του εαυτού του και στην άπειρη τελειότητά του.
Κι αν επιτρεπόταν να εκφρασθούμε γύρω από το ζήτημα αυτό με τρόπο ανθρώπινο, θα λέγαμε, μαζί με τον αείμνηστο Καθηγητή της Θεολογίας Παν. Ν. Τρεμπέλα, ότι ο Θεός αποφασίζοντας να δημιουργήσει τον κόσμο μάλλον μέριμνες και ενοχλήσεις πρόσθετε στη θεία του μακαριότητα! Το ότι δε μετά από κάθε σταθμό της δημιουργίας του κόσμου η Αγία Γραφή σημειώνει: «Και είδε ο Θεός ότι αυτό που δημιούργησε είναι ωραίο, όπως το θέλησε η απειράγαθη βουλή του και ότι θα ανταποκρινόταν στον σκοπό για τον οποίο το έπλασε» (Γεν. α´ 8-10 εξ.), φανερώνει και αποδεικνύει επαρκώς, όπως διδάσκει ο ιερός Αυγουστίνος, αυτό ακριβώς· ότι δηλαδή ο Θεός δημιούργησε τα πάντα όχι από κάποια ανάγκη ή για προσωπική του ικανοποίηση η ωφέλεια, αλλά μόνο από αγαθότητα. Μόνο και μόνο διότι εκείνο που έκανε ήταν «καλόν»[3].
Τούτο όμως αποκαλύπτει και κάτι άλλο ακόμη σπουδαιότερο. Το ότι η ζωή μας, η ύπαρξή μας, είναι και μια συμμετοχή στη μακαρία ζωή του Θεού, αφού από εκείνη τη ζωή αντλούμε τη ζωή και μεις. Κι όχι απλώς τη ζωή, αλλά τη μακαρία και αιώνια ζωή, ή όπως την ονομάζουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, την «κατά χάριν θέωσιν», δηλαδή το να γίνουμε κατά χάριν θεοί. Κι ενώ όλη η άλλη φύση χαίρεται επειδή έχει ζωή, οι άνθρωποι χαιρόμαστε όχι απλώς διότι απολαμβάνουμε αυτή τη ζωή, αλλά και διότι θα χαιρόμαστε αιώνια, αφού θα είμαστε κατά χάριν θεοί!
- Έρχομαι τώρα στο δεύτερο μέρος της ερωτήσεως, που λέει: «Γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο, αφού γνώριζε, ως παντογνώστης που είναι, ότι στο τέλος κάποιοι θα κολαστούν;». Άλλωστε, συνεχίζει η απορία, «αναφέρεται ότι πολλοί οι κλητοί, αλλά ολίγοι οι εκλεκτοί. Δηλαδή οι περισσότεροι θα πάνε στην κόλαση». Οπότε «τι Θεός αγάπης είναι αυτός; Καλύτερα να μη δημιουργούσε τον κόσμο». Την ίδια ερώτηση διατύπωσαν παλαιά οι αιρετικοί Μανιχαίοι, που ήσαν οπαδοί του αιρετικού Μανη (3ος αιώνας μ.Χ.). Υπάρχει όμως και σ’ αυτή την απορία απάντηση.
Πρώτα – πρώτα σημειώνω πως κανένας άνθρωπος δεν γνωρίζει που θα πάνε οι περισσότεροι μετά τη Β´ Παρουσία του Κυρίου και τη μέλλουσα Κρίση. Όταν κάποιος, που νόμιζε ότι θα σωθούν μόνο οι Ιουδαίοι, ρώτησε τον Κύριο «είναι άραγε λίγοι αυτοί που σώζονται;», ο Κύριος δεν ικανοποίησε την περιέργειά του. Θέλοντας όμως να ικανοποιήσει όσους τον άκουγαν, απάντησε: Να προσπαθείτε και να αγωνίζεσθε να εισέλθετε στη βασιλεία του Θεού απαρνούμενοι τις κακές σας συνήθειες και την αμαρτωλή ζωή σας (Λουκ. ιγ´ [13] 24). Δεν απάντησε, επειδή αυτός που ρωτούσε ζητούσε να μάθει, όπως παρατηρεί ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, κάτι από αυτά που είναι περιττά και ανώφελα. Διότι ποιο όφελος μπορούσε να προκύψει από το αν μάθαινε αν είναι πολλοί αυτοί που σώζονται η λίγοι; Αντίθετα ήταν αναγκαίο και ωφέλιμο να γνωρίζουν οι άνθρωποι τον τρόπο, με τον οποίο θα μπορούσε κανείς να οδηγηθεί στη σωτηρία. Και αυτό ακριβώς έκανε ο Κύριος[4].
Ο λόγος του Κυρίου «πολλοί εισί κλητοί, ολίγοι δε εκλεκτοί» (Ματθ. κβ´ [22] 14), που αναφέρει η απορία, σημαίνει: Δεν θα πάνε στον Παράδεισο όλοι όσοι θα κληθούν. Και πόσοι καλούνται; θα ρωτήσει κάποιος. Καλούνται όλοι οι άνθρωποι ανεξαιρέτως. Διότι ο Θεός θέλει όλοι οι άνθρωποι να σωθούν και δια της πίστεως να λάβουν πλήρη γνώση της αληθείας (Α´ Τιμ. β´ 4). Άλλωστε ο Χριστός θυσιάστηκε πάνω στο Σταυρό «υπέρ πάντων», για όλους τους ανθρώπους (Β´ Κορ. ε´ 14). Όλους λοιπόν καλεί ο Θεός· όχι μόνο Χριστιανούς αλλά και ειδωλολάτρες και εθνικούς· και πιστούς και απίστους. Αν δεν σώζονται όλοι, αυτό δεν οφείλεται στο ότι δεν υπάρχει θέληση εκ μέρους του Θεού, αλλ’ ότι δεν υπάρχει θέληση από εκείνους που δεν σώζονται. Το πόσοι δε τελικώς θα είναι οι εκλεκτοί που θα πάνε στον Παράδεισο, μόνο ο παντογνώστης Θεός το γνωρίζει.
Εδώ θά ‘θελα να παραθέσω μια απάντηση, που έδωσε ένας δαιμονισμένος νέος στην ερώτηση κάποιου Ορθόδοξου κληρικού, όπως μου τη διηγήθηκε ο ίδιος. Ρωτήθηκε ο δαιμονισμένος, δηλαδή ουσιαστικά ρωτήθηκε το πονηρό πνεύμα που βασάνιζε τον δυστυχισμένο νέο: «Έχεις πολλούς οπαδούς;». Και το δαιμόνιο απάντησε γεμάτο απελπισία: «Έχω πολλούς· έχω πολλούς· αλλά τελικώς μου τους παίρνει αυτός»! «Αυτός» είναι ο Κύριος Ιησούς, του Οποίου τα δαιμόνια δεν θέλουν ούτε το όνομα να προφέρουν, αφού και αυτό μόνο το όνομα «Ιησούς Χριστός» τούς καίει κυριολεκτικά. Ο διάλογος αυτός φανερώνει ότι και εκείνοι τους οποίους οι άνθρωποι, κρίνοντας εξωτερικά, θεωρούν ότι δεν είναι για τη βασιλεία του Θεού, τελικά την κερδίζουν με τη μετάνοια και την επιστροφή, ίσως και στις τελευταίες ώρες της ζωής τους. Κι αυτό καταθλίβει και φαρμακώνει τον εχθρό της ψυχής μας.
Αλλά, θα πει κάποιος, η ουσία του ερωτήματος δεν βρίσκεται στο πόσοι θα σωθούν. Διότι, και ελάχιστοι ή έστω και ένας άνθρωπος να πάει στην κόλαση, αυτό δεν συγκινεί τον Θεό της αγάπης, ότι οι λίγοι ή ο ένας θα τιμωρούνται αιώνια; Το ερώτημα είναι πράγματι συγκλονιστικό. Ωστόσο ο θεόσοφος άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός μας δίνει την απάντηση. Γράφει:
Ο Θεός δημιουργεί και φέρει από την ανυπαρξία στην ύπαρξη τα γινόμενα από αγαθότητα και γνωρίζει από πριν τα όσα θα γίνουν. Αν δεν δημιουργούνταν, ούτε κακοί θα υπήρχαν ούτε και ο παντογνώστης Θεός θα τους γνώριζε από πριν. Ωστόσο, αν ο Θεός δεν δημιουργούσε τον κόσμο με τη σκέψη ότι η αμαρτία και το κακό θα επικρατήσουν στη γη και θα υπάρξουν άνθρωποι που από τη δική τους θέληση θα γίνονταν κακοί, τότε το κακό θα νικούσε την αγαθότητα του Θεού. Τότε το κακό θα αποδεικνυόταν πιο ισχυρό από την άπειρη αγαθότητα του παντοδύναμου Θεού, αφού αυτό θα αναχαίτιζε και θα εμπόδιζε τον Θεό να δημιουργήσει και άλλα πλάσματα ευτυχισμένα και μακάρια. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να γίνει. Γι’ αυτό ακριβώς, συνεχίζει ο ιερός Δαμασκηνός, ο Θεός δημιουργεί, όσα δημιουργεί, τα πάντα αγαθά. Κι ο κάθε άνθρωπος από δική του προαίρεση και ελευθερία γίνεται καλός η κακός. Ο Κύριος είπε βέβαια για τον προδότη Ιούδα: «Ήταν συμφερότερο γι’ αυτόν να μην είχε γεννηθεί ο άνθρωπος εκείνος» (Μαρκ. ιδ´ [14] 21)· αυτό όμως δεν τό ‘λεγε κακίζοντας την κτίση του, το δημιούργημά του, αλλά την κακία που κυρίευσε το κτίσμα, τον λογικό άνθρωπο, από τη δική του προαίρεση και ραθυμία. Διότι η ραθυμία του κατέστησε άχρηστη γι’ αυτόν την ευεργεσία του Δημιουργού. Συμβαίνει δηλαδή ό,τι ακριβώς και στην περίπτωση που κάποιος, παίρνοντας από έναν ηγεμόνα πλούτο και εξουσία, φερθεί τυραννικά στον ευεργέτη του. Τότε ο ευεργέτης ηγεμόνας θα τον συλλάβει με το δίκιο του και θα τον τιμωρήσει, αν δει ότι αυτός που ευεργετήθηκε συνεχίζει να παραμένει στην εξουσία και επιμένει να φέρεται τυραννικά[5].
από το βιβλίο του Νικ. Βασιλειάδη
Ελευθερία: προνόμιο, δώρο ή πρόβλημα;
εκδ. «Ο Σωτήρ»
[1] Γρ. Θεολόγου, Λογ. 45, Εις το άγιον Πάσχα, 5-7 ΡG 36, 629-632.
[2] Ιω. Δαμασκηνού, Έκδοσις ακριβής Ορθοδόξου Πίστεως, Βιβλ. ΙΙ, 2 ΡG 94, 864-865.
[3] Εις Παν. Ν. Τρεμπέλα, Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τομ. Α´, εκδ. «Ο Σωτήρ», Αθήναι, σελ. 339.
[4] Κυρ. Αλεξανδρείας, Εξήγησις εις το κατά Λουκάν Ευαγγέλιον, κεφ. 13, στιχ. 23 ΡG 72, 776ΒC.
[5] Ιω. Δαμασκηνού, Έκδοσις ακριβής Ορθοδόξου Πίστεως, Βιβλ. 4, κεφ. 21 ΡG 94, 1197.
Μεγάλος πραγματικά άνθρωπος της σύγχρονου εποχης,ο κ.Βασιλειαδης!Καταπληκτική προσέγγιση του σπουδαιότατου αυτού θέματος δια μέσου των θεοπνευστων αγίων γραφών!Παντελώς άγνωστος στους περισσότερους Έλληνες!Φιλτατος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού!
Δεν απαντάει δυστυχώς όμως στο ερώτημα το άρθρο.. δυστυχώς.. δεν μπορεί να είναι απάντηση το ότι αν δεν έφτιαχνε τον κόσμο ο Θεός θα έδειχνε αδυναμία μπροστά στο κακό και αυτό θα κυριαρχούσε.. δηλαδή άλλη λύση για να μην κυριαρχήσει το κακό δεν υπήρχε, και έτσι πλάστηκε ο κόσμος ώστε να συμβούν όλα τα γεγονότα από την δημιουργία των πρωτοπλάστων έως την Αποκάλυψη μόνο και μόνο για αποδειχθεί ότι το κακό δεν μπορεί να υπερτερήσει; Με τίμημα τόσες ψυχές να κολάζονται αιώνια; Το συλλογίζεστε; Εγώ προσωπικά όταν πάω να συλλάβω την αιωνιότητα μου φεύγει το μυαλό από τη θέση του. Και όπως πολύ σωστά κάπου σημειώνεται, έστω και μια ψυχή να ήταν να κολαστεί, και αυτό ακόμα θα ήταν φοβερό και φριχτό δυστύχημα. Ως εκ τούτου το ερώτημα παραμένει.. γιατί ο Θεός που είναι Αγάπη -και δεν το λέω ειρωνικά το λέω με όλη την καλή προαίρεση και με ειλικρίνεια- θα επιτρέψει να κολάζονται αιώνια ψυχές που ο ίδιος έφτιαξε και τις έφερε από την ανυπαρξία στη ζωή. Το ερώτημα πράγματι είναι συγκλονιστικό. Και παραμένει δυστυχώς αναπάντητο. Μακάρι να βρω την απάντηση κάποια στιγμή στη ζωή μου πριν είναι αργά. Με σεβασμό.
Καλησπέρα Κλεόβουλε,
Αμφιβάλω βέβαια ότι θα δεις την απάντηση αυτή αλλά έχω χρόνο αφενός να γράψω κι αφετέρου “ποτέ δεν ξέρεις”. Κι όντως το άρθρο δεν απαντά και κακώς το επιχειρεί. Η θρησκεία στηρίζεται στην πίστη, η οποία εξ ορισμού είναι τυφλή αλλά θεωρείται επαρκής και αρετή. Δε θα θίξω το αν είναι ή όχι. Αυτό που θα πω όμως είναι ότι αφού κάποιος επιλέγει τη μέθοδο αυτή να προσεγγίσει την πραγματικότητα και τη ζωή, αμέσως δε μπορεί να μιλά για απαντήσεις και συμπεράσματα με βάση κάποια λογική που πηγάζει από την πίστη κλπ. Είτε το δέχεσαι είτε όχι. Όπως είπα δε θα θίξω το αν είναι καλή κι αξιόπιστη μέθοδος η πίστη, αλλά όταν κάνεις αυτή την επιλογή όλα σταματούν εκεί. Αν σε καλύπτει καλώς. Αν καλύπτει αυτόν στον οποίο τη μεταδίδεις πάλι καλώς. Αν όχι, όμως, δε μπορείς ξεκινώντας από πράγματα που δέχτηκες αξιωματικά να χρησιμοποιήσεις λογική ξαφνικά και να καταλήξεις κάπου. Δεν μπορείς να διαλέξεις και κορώνα και γράμματα. Και εν τέλει άθελα ή όχι, τέτοιου είδους απαντήσεις προορίζονται αποκλειστικά για αυτούς που, παραδόξως, δεν έχουν καν την απορία ή την έχουν αλλά χρειάζονται απλά μερικά «όμορφα» λόγια για να την ξεχάσουν. Κάποιος που έχει απορία σαν τη δική σου και δεν του αρκεί η πίστη για να καλυφθεί, τότε κακώς θα παραμείνει εκεί. Είναι πίστεψέ με πολύ εύκολο να πάρεις την απάντηση με μέθοδο διαφορετική από την πίστη, οπότε δε θα ήθελα απλά να στη δώσω από το δικό μου μυαλό αλλά καλύτερα να τη σκεφτείς μόνος σου. Δε θα ‘θελα να προσηλυτίσω ή εν πάσει περιπτώσει να αποπροσηλυτίσω κανένα γιατί οι ανάγκες καθενός είναι διαφορετικές. Κι εάν τελικά σε έχει καλύψει η πίστη, τότε δεν έχει νόημα να πω το οτιδήποτε. Αν πάλι έχεις όρεξη για περισσότερη συζήτηση προσωπικά είμαι εδώ κι έχω κι εγώ όρεξη, και ίσως καλύτερη απάντηση από αυτήν που πιθανόν δε σου έδωσα.
Να μην ξεχνάμε αδερφοί πως ,ακομα και μετά τον θάνατο, η Εκκλησια μας δίνει την δυνατοτητα ανακουφισης της ψυχης με τα μνημοσυνα .Και μερικες ψυχες μάλιστα μπορει να καταληξουνε στον παραδεισο. Εχουμε τα μνημοσυνα και τις προσευχες της εκκλησιας μας και εχουνε μεγαλη δυναμη.Δεν ξερουμε ποτε θα επελθει η δευτερα παρουσια!
Επιπλέον,σκεφτειτε….αν ενας Πατερας ως γονεας ,δει το παιδι του να παιρνει ασχημο δρομο ,θα πει ποτε μεσα του ”κακως το εγγενησα?”. Κανεις γονεας δεν μετανοιωνει που γεννησε το παιδι του! Αρα ο θεος που ειναι η απολυτη αγαπη ,σκεφτειτε ποσο πολυ αγαπά τα δημιουργηματα του! Απο αγαπη και αγαθοτητα επλασε τα δημιουργηματα του και ως στοργικος Πατερας μας αφηνει ελευθερους να κανουμε τα βηματα μας .
Και πολλες φορες στην ζωη ,μας χτυπαει την πορτα! Προσωπικα εζησα ενα φοβερο θαυμα, μια φοβερη μεταθανατεια εμπειρια που δεν θα ξεχασω οσο ζω! Ενα θαυμα σε ηλικα 17 ετων οπου ειδα ολοζωντανο τον Αγιο Γεωργιο να με γλυτωνει απο του χαρου τα νύχια.
Πιστευω πως ολους τους ανθρωπους τους καλει…μα σε πολλους εχει σκληρυνει τοσο η καρδια τους!
Αγαπητή Μάρθα καλή σαρακοστή.
Σχετικά με αυτό που λες για το αν μετανιώνουν οι γονείς που απέκτησαν παιδιά, θα ήθελα να σας διορθώσω λίγο.
Αν ένας γονιός ήξερε πριν καν συλληφθεί στην μήτρα το παιδί του ότι αυτό θα περάσει τη ζωή του μέσα στη δυστυχία από πχ μια αρρώστια ή ακόμα χειρότερα ότι θα φέρει δυστυχία σε άλλους ανθρώπους όπως πχ ένας δικτάτορας, ένας τύραννος, δε θα το μετάνιωνε και θα απέφευγε να τεκνοποιήσει;
Πιστεύεις ότι δεν υπάρχουν γονείς που έχουν πει ότι “καλύτερα να μην είχα κάνει αυτό το παιδί”;
Ο θεός δεν έφτιαξε την κόλαση για τους ανθρώπους αλλά για το διάβολο εάν ο άνθρωπος με τις πράξεις του συντάσσεται με το διάβολο στο διάβολο θα πάει .Άλλωστε σε ένα τέτοιον άνθρωπο δεν θα άρεσε ο παράδεισος.Ο Χριστός είπε στους Φαρισαίους εἰ δὲ ἐγὼ ἐν Πνεύματι Θεοῦ ἐκβάλλω τὰ δαιμόνια, ἄρα ἔφθασεν ἐφ᾿ ὑμᾶς ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. ἢ πῶς δύναταί τις εἰσελθεῖν εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ ἰσχυροῦ καὶ τὰ σκεύη αὐτοῦ ἁρπάσαι, ἐὰν μὴ πρῶτον δήσῃ τὸν ἰσχυρόν; καὶ τότε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ διαρπάσει. ὁ μὴ ὢν μετ᾿ ἐμοῦ κατ᾿ ἐμοῦ ἐστι, καὶ ὁ μὴ συνάγων μετ᾿ ἐμοῦ σκορπίζει. Ματθ. 12,28-30.Ας μην παρασυρόμαστε με την ανθρωποκεντρική θεώρηση της κοινωνίας στην οποία ζούμε. Το θέλημα του θεού θα γίνει τελικά και όχι του ανθρώπου και αυτό είναι το σωστό.
Μπράβο ρε φίλε Κλεόβουλε. Ακριβώς αυτό είναι το μεγαλύτερο αγκάθι που με έχει απομακρύνει από τον θεϊσμό (περισσότερο σαν έλλειψη εμπιστοσύνης στον Θεό παρά σαν έλλειψη Πίστης ότι υπάρχει, ακόμα και αν ακούγεται αφελές). Διότι, αν ο Θεός προείδε όλη την αιώνια δυστυχία των κολασμένων, που δημιούργησε ex nihilo, χωρίς να υπάρχει ανάγκη, και χωρίς ο Ίδιος να χρειάζεται τίποτα όπως το Δόγμα λέει, τότε απλά είπε, ”εντάξει, προχωράμε, και αδιαφορώ για τον αιώνιο πόνο”, που εύκολα μπορούσε ν’αποφευχθεί. Άρα πως να Τον εμπιστευθείς; Και το επιχείρημα, πως ο Θεός δημιούργησε από αγάπη για να μοιρασθεί τα αγαθά και την χαρά, δεν στέκει. Εφόσον, κάποιος δεν υπάρχει, δεν χρειάζεται τίποτα, δεν του λείπουν τίποτα αγαθά. Αντιθέτως, με το που ξεκινάει η ύπαρξή του, το ρίσκο για δυστυχία έρχεται σε ισχύ. Απάντηση ψάχνω, διότι βλέποντας την ζωή πια σαν αυτήν την ματαιότητα που είναι, απλά προσμένω τον θάνατο, διότι η ζωή δεν έχει τίποτα πια ουσιαστικό να προσφέρει. Μια κουταμάρα είναι. Και δυστυχώς απάντηση δεν υπάρχει.
Βέβαια, αν σκεφτούμε και τα άμοιρα τα ζώα, το πρόβλημα γίνεται ακόμα χειρότερο, διότι βάσει δόγματος, αυτά δεν έχουν ούτε Παράδεισο, άρα έρχονται στην ύπαρξη από το μηδέν, για να κυνηγάνε χίμαιρες (στην φύση αλληλοτρώγονται, πεθαίνουν από το κρύο, από παράσιτα, ασθένειες, γεννιούνται με αναπηρίες συχνά, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από τον άνθρωπο, την ”κορωνίδα” της δημιουργίας, όπου τα εκτρέφουμε σε εργοστάσια κρέατος, τα κρατάμε φυλακισμένα σε κλουβιά, τα ταϊζουμε παρά φύσιν για να έχουν κρέας, τα γεμίζουμε ορμόνες για να μας δίνουν γάλα κτλ, και όλα αυτά για να χαθούν στο τίποτα από το οποίο ξεκίνησαν. Και ο Θεός τα προείδε όλα αυτά και τα θεώρησε μια καλή ιδέα;
Και για την κυρία σ’ένα σχόλιο που ρωτάει αν ένας γονιός πρέπει να μετανοήσει που γέννησε το παιδί του, αν πάρει τον λάθος δρόμο, θα απαντήσω πως ναι, οφείλει να μετανοήσει. Διότι ο γονιός έφερε το παιδί σ’έναν κόσμο όπου όλα αυτά τα τραγικά είναι δυνατόν να συμβούν. Άρα ο γονιός ρίσκαρε με το παιδί του, χωρίς να υπάρχει ουσιαστικός λόγος. Γιατί χρειαζόμαστε και άλλους ανθρώπους; Γιατί να συνεχίσουμε αυτό το κουτό παραμύθι στους αιώνες; Πόσες φορές πρέπει να ξαναειπωθεί η ίδια μάταιη ιστορία;
Φίλε Νικόλαε, μου άρεσε πολύ ο προβληματισμός σου. Είναι βαθύς και ειλικρινής!
Δεν ξέρω αν μπορεί να συνεισφέρω κι εγώ κάπως σε αυτόν. Ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο με τελειότερο δημιούργημά Του τον άνθρωπο, στον οποίο έδωσε πνοή από την πνοή Του και χάρισε το μοναδικό προνόμιο της ελευθερίας! Αυτό σημαίνει ότι έχει το δικαίωμα να επιλέξει τη συνέχιση της κοινωνίας του με το Θεό-Δημιουργό που είναι η πηγή κάθε αγαθού ή ακόμα και την απομάκρυνση του από Αυτόν. Ο Θεός δε μπορεί να αποτρέψει την άσκηση της ελευθερίας μας, ακόμα κι αν βλέπει ότι αυτή μας κάνει δυστυχισμένους όταν επιλέγουμε να ζούμε μακριά Του. Αν το απέτρεπε θα ήταν σαν να μας αφαιρούσε την ελευθερία, δηλαδή θα ήμασταν καλοί με το ζόρι σαν να λέμε…
Ωστόσο έχεις δίκιο στο ότι ο Θεός γνωρίζει ότι κάποιοι θα επιλέξουν τη δυστυχία, δηλαδή τη ζωή μακριά Του(την Κόλαση), γιατί δεν Τον αγαπούν. Και το γνωρίζει όχι γιατί είναι προκαθορισμένη η επιλογή μας, αλλά γιατί για το Θεό δεν υπάρχει χρόνος. «Βλέπει» τα πάντα σαν να είναι τώρα.
Και τώρα έρχεται το ερώτημά σου… Γιατί να δημιουργηθούν λοιπόν άνθρωποι που θα είναι για πάντα δυστυχισμένοι, μακριά από το Θεό από επιλογή ναι, αλλά τελικά δυστυχισμένοι… Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας λένε ότι ακόμα κι έτσι, ακόμα και μακριά από το Θεό (σε αυτή την κατάσταση που ονομάζουμε αιώνια Κόλαση δηλαδή) ο άνθρωπος είναι λίγο πιο ευτυχισμένος από ότι στην ανυπαρξία. Η ύπαρξη έχει ένα ψήγμα ευτυχίας που δεν υπάρχει στην ανυπαρξία..! Φυσικά είναι κρίμα να μένει κανείς στο λίγο/ελάχιστο και όχι στο πολύ/άπειρο, να μένει στην Κόλαση και να μην απολαμβάνει την κοινωνία αγάπης με το Θεό-Δημιουργό και την άπειρη ευτυχία στον Παράδεισο κοντά Του, αλλά αυτό συνεπάγεται το ανεκτίμητο και ταυτόχρονα τραγικό δώρο της ελευθερίας μας! Ο Παράδεισος είναι επιλογή..!
Δωροθέα, δεν μπορεί κανείς να είναι πιο ευτυχισμένος στην κόλαση απ’ότι στην ανυπαρξία. Δεν συγκρίνονται αυτά τα 2. Στην ανυπαρξία, δεν υπάρχεις. Δεν βιώνεις τίποτα. Δεν υπάρχει συνείδηση. Δεν είσαι ούτε ευτυχισμένος ούτε δυστυχισμένος. Άρα είναι μια ουδέτερη κατάσταση, το απόλυτο μηδέν. Οπότε οποιαδήποτε αρνητική κατάσταση ”υστερεί”. Όχι όμως συγκρητικά γτ δεν νοείται σύγκριση. Τι εννοώ; Σκέψου ανθρώπους που ζουν ανάπηροι και μέσα σε πόνους και η ζωή τους είναι μαρτύριο. Προφανώς προτιμούν την ανυπαρξία, το να εξαφανισθούν ολοκληρωτικά, να μην νιώθουν τίποτα, από το να συνεχίζεται το μαρτύριο. Πρόσεξε, δεν λένε να τελειώσει η ζωή μου να πάω στον Παράδεισο. Βλέπουν την ανυπαρξία ως λύτρωση. Ακόμα και αν δεν νιώθουν απολύτως τίποτα, το προτιμούν από το μαρτύριο που βιώνουν. Ανυπαρξία δεν είναι κατάσταση ύπαρξης. Είναι απουσία. Γι’αυτο και δεν συγκρίνεται με την ύπαρξη. Μαθηματικά δεν στέκει να τα συγκρίνεις. Και όσον αφορά τον πόνο των ζώων δεν μου σχολίασες τίποτα. Δεν θα πρεπε να μας προβληματίζει; Τέλοσπάντων, εύχομαι εγώ να κάνω κάπου λάθος, διότι διδάσκω την απελπισία, αλλά προφανώς προτιμώ η ύπαρξη να είναι δίκαιη, όλοι να λυτρωθούν κτλ Ευχαριστώ που απάντησες
Φίλε Νικόλαε, εξηγείς την ανυπαρξία μάλλον «ετυμολογικά» (ή μαθηματικά θα ελεγα) με βάση τον τρόπο που θεωρείς πιο λογικό να ισχύει αλλά οντολογικά δεν ειναι ακριβώς ετσι. Θα σου ελεγα να διαβάσεις λίγο από Πατέρες της Εκκλησίας, αν θελεις πιο συγκεκριμένα Μ. Βασίλειο που αναφέρεται στη Δημιουργία και την αναλύει και αγιο Ιωάννη Χρυσοστομο. Ίσως θα ήταν πιο σύντομο το να έγραφα κατι παραπάνω περί ανυπαρξίας αλλά αφενός δε θα τα πω τόσο καλά οσο εκείνοι, αφ’ετερου τόσο μεγάλα ερωτήματα που καθορίζουν τη στάση μας απέναντι στη ζωή και το Θεό δε λύνονται με ερωταποκρίσεις στο διαδίκτυο χωρίς πολλές ώρες προσωπικής ενασχόλησης και αναζήτησης…
Και κάτι λίγο για τα ζώα που λες. Τα ζώα ειναι δημιουργήματα του Θεού (όχι κατ’εικόνα και ομοίωση Του οπως ο άνθρωπος) και ο Θεός στον Παράδεισο τα παρουσίασε στο άνθρωπο, τα όρισε να τον υπηρετούν και εκείνος να ειναι υπεύθυνος γι’αυτα. Επομένως, ορθά τα χρησιμοποιούμε για να τρώμε ή για μεταφορές ή όπου αλλού μας προσφέρουν υπηρεσίες. Το προβλημα αρχίζει με την κατάχρηση, δηλαδή όταν τους συμπεριφερόμαστε τυραννικά, πχ βασανίζοντας τα άσκοπα ή χρησιμοποιώντας ορμόνες που λες για να παράξουν ακομα πιο πολυ γάλα, λες και δε μας φτάνουν τα αγαθά της γης… Ή και το ανάποδο όταν τους αποδίδουμε ιδιότητες που δεν τους ανήκουν οπως της λατρείας ή της προσκόλλησης σε αυτα, αντικαθιστώντας ετσι την κοινωνία με το συνάνθρωπο και το Θεό. Ας τα βλέπουμε ως δημιουργήματα του Θεού στην υπηρεσία του ανθρώπου λοιπόν.
Αναφέρεται «Βέβαια, αν σκεφτούμε και τα άμοιρα τα ζώα, το πρόβλημα γίνεται ακόμα χειρότερο, διότι βάσει δόγματος, αυτά δεν έχουν ούτε Παράδεισο»
Μπορείτε να μας πείτε ποιο τίμημα το αναφέρει κατά λέξη; Διότι από όσο ξέρω το ορθόδοξο δόγμα δεν εμπεριέχει θνητή ψυχή ζώων.
Ο Θεός είναι αγάπη. Αγάπη όμως χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει. Κανείς (ΟΥΤΕ ο ΙΔΙΟΣ ο Θεός) δεν μπορεί να ΑΝΑΓΚΑΣΕΙ με τη βία (με το “στανιό”) κάποιον να τον αγαπήσει. ¨Εχουμε λοιπόν: είτε ελεύθερα όντα που μπορουν να αγαπήσουν είτε υποτακτικά ρομπότ που τα προγραμματιζει ο Θεός να μείνουν μαζί του στην αιωνιότητα. Ο Θεός δεν έφτιαξε ρομπότ, έφτιαξε πρόσωπα (τα “πρόσ-ωπα” έρχονται σε σχέση μεταξύ τους και με το Θεό).
Αν κάποιος λοιπόν αγαπήσει αυτόν τον αιώνα (τον “απαταιώνα”), τότε όταν ο αιώνας αυτός παρέλθει, πώς ο άνθρωπος αυτός που δεν ξέρει άλλη αγάπη από τον αιώνα που αγάπησε, μπορεί να αγαπήσει αυτό που μένει στην αιωνιότητα (τον Θεό, – με τα τρία ΠΡΟΣΩΠΑ !) ? Αυτό αναφέρεται ώς “κόλαση”. Κόλαση δεν είναι τιμωρία, αλλά στην βαθιά της έννοια είναι επιλογή.
Φίλε DKGR, αγάπη χωρίς πόνο ή ρίσκο πόνου δεν μπορεί να υπάρξει. Αγαπώ κάποιον διότι τον συμπονώ, και τον συμπονώ διότι καταλαβαίνω πως υπάρχει η πιθανότητα να πονέσει, να πληγωθεί. Ταυτόχρονα και εγώ βρίσκομαι σ’αυτήν την κατάσταση και έτσι έχω ανάγκη παρηγορίας, οπότε επιζητώ την αγάπη κάποιου άλλου. Αν τώρα ένα Όν δεν κινδυνεύει άπο τίποτα και δεν του λείπει και τίποτα, δεν δύναται να αγαπήσει. Διότι ούτε το κίνητρο της συμπόνοιας το αγγίζει (εφόσον δεν γνωρίζει πόνο άρα δεν μπορεί να μπει και στην θέση του πονεμένου), και ταυτόχρονα δεν έχει ανάγκη παρηγοριάς (κάποιον άλλον να τον αγαπάει). Έτσι λοιπόν, ένας Θεός όπως περιγράφεται από το Δόγμα, δεν μπορεί να είναι αγάπη. Δευτερευόντως, δεν δύναται να δημιουργήσει άλλα όντα από αγάπη, διότι τα ανύπαρκτα όντα δεν έχουν ανάγκη από τίποτα, άρα και δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να τους προσφερθεί ως δώρο – εκδήλωση αγάπης. Η δημιουργία συνειδήσεως εκ του μηδενός, μόνον ως κατάρα μπορεί να ειδωθεί
Νικόλαε, έτσι αισθάνομαι κι εγώ. Και όταν ρωτούσα τους γονείς μου, γιατί με γεννήσατε, απάντηση δεν έπαιρνα. Το ίδιο ερώτημα ισχύει και για όλη μας την ύπαρξη. Στην καλύτερη δεν απαντιέται, στη χειρότερη θεωρείται βλάσφημο. Αν δεχτεί κανείς την ύπαρξη, θα δεχτεί και όλα τα άλλα. Αλλά το ερώτημα της ύπαρξης δεν απαντιέται.
Ο Θεός δημιουργεί τον άνθρωπο από αγάπη για να μετέχει στη δική Του μακαριότητα. Ο άνθρωπος υπαρχει (υπό+άρχω, δηλαδή υπαρχει υπό το Θεό, εξαιτίας του Θεού. Ο Θεός δεν υπαρχει, αλλά Είναι!) και αυτό σημαίνει ότι με την ύπαρξη μετέχει του Θεού που είναι ο Μόνος Ων, δηλαδή ήδη εν μέρει μετέχει στη Θεία μακαριότητα. Το αν θα επιλέξει τον Παράδεισο και την αιώνια ευτυχία κοντά στο Θεό ή θα περιοριστεί στην αλήθεια της ύπαρξης αλλά αναζητώντας δρόμους μακριά από το Θεό είναι δική του επιλογή.
Ο τρόπος που ορίζεις το ποιος μπορεί να αγαπήσει, Νικόλαε, είναι κάπως αυθαίρετος. Ο Τριαδικός Θεός είναι Αγάπη, ο ορισμός της αγάπης είναι η τέλεια κοινωνία μεταξύ των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδας.
Και επειδή η παραπάνω ερώτηση είναι όντως σημαντικότατη, και απασχολεί και μένα και πολλούς, για να μην φαίνεται η απάντηση κάπως “σκληρή” πρέπει να πούμε και το εξής: Ξέρουμε ότι ο Κύριος αγαπάει τα πλάσματα του. Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Κυρίου, “ἰδοῦ ἕστηκα ἐπὶ τὴν θύραν καὶ κρούω· ἑὰν τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν καὶ δειπνήσω μετ’ αὐτοῦ καὶ αὐτὸς μετ’ ἐμοῦ.” (Αποκ. 3:20)
Στη ζωή του κάθε ανθρώπου, ο Θεός εμφανίζεται μυστικώς όπως Αυτός ξέρει μέσα από διάφορες καταστάσεις και γεγονότα και “κρούει” στην καρδιά. Μας δίνει την ευκαιρία (πολλαπλώς). Απόκειται λοιπόν σε μας η μεγάλη απόκριση, αυτό το μεγάλο “ΕΑΝ” που αναφέρεται παραπάνω: “ΕΑΝ τις ἀκούσῃ τῆς φωνῆς μου καὶ ἀνοίξῃ τὴν θύραν, εἰσελεύσομαι πρὸς αὐτὸν”. Δεν μπορεί ο Παντοδύναμος Θεός να ανοίξη μια θύρα και να “τελειώνει η υπόθεση”? Ελα όμως που σε αυτή και μόνη την περίπτωση δεν μπορεί, γιατί πρόκειται περί αμοιβαίας αγάπης και ο ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟΣ στη σχέση αμοιβαίας αγάπης, καταργεί την αγάπη! Ο Θεός κρούει στον καθένα μας (στο κάθε ανθρώπινο όν πιστεύω) από αγάπη αδιάκοπα. Εναπόκεται σε μας να ανταποκριθούμε. Ο Θεός ψάχνει ευκαιρία για να μας σώσει: “Ὃς γὰρ ἂν ποτίσῃ ὑμᾶς ποτήριον ὕδατος ἐν ὀνόματι, ὅτι Χριστοῦ ἐστε, ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι οὐ μὴ ἀπολέσῃ τὸν μισθὸν αὐτοῦ.” (Μαρκ. 9:41)
… Προφανώς και δυστυχώς δεν δίνετε σημασία στα γραφόμενα του παραπάνω αναγνώστη (Κλεόβουλος) και απαντάτε τύποις “άλλα λόγια να αγαπιόμαστε”.
Σωστός φίλε Κώστα. Οι άνθρωποι απλά χρησιμοποιούν την λογική για να εκλογικεύσουν-δικαιολογήσουν την ανάγκη τους να πιστεύουν σε παράλογα και ανήθικα πράγματα. Σπανίως χρησιμοποιούμε την λογική για να κρίνουμε πραγματικά, ακόμα και αν αυτό σημαίνει την αποδόμηση των ιδεών-βιωμάτων μας
Φίλε Νικόλαε καλησπέρα.
Είμαι στην Εκκλησία περίπου 13 χρόνια και αυτό το ερώτημα με απασχολεί.
Δεν έχω βρει απάντηση και παρά τις προσπάθειες των φίλων μας εδώ δε μπόρεσαν να μου την δώσουν.
Τους ευχαριστώ όμως για τον κόπο και το ενδιαφέρον τους. Εύχομαι ότι καλύτερο για αυτούς και για όλους μας.
Θα διαφωνήσω σε αυτό που λες για τη λογική. Την θεωρείς πολύ σημαντική και νομίζω ότι μάλλον είσαι ορθολογιστής. Έτσι ήταν ο μακαρίτης ο πατέρας μου.
Η λογική είναι όντως θεϊκό δώρο. Έχει όρια όμως. Δε σημαίνει ότι επειδή δε μπορούμε να δώσουμε μια εξήγηση με τη λογική μας ότι πρέπει να αποδομησουμε αυτό το οποίο δεν καταλαβαίνουμε.
Δε σημαίνει ότι επειδή μας φαίνεται ακατανόητο γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο ενώ ήξερε ότι θα κολαστουν πολλοί ή λιγότεροι ότι όντως δεν υπάρχει εξήγηση.
Με άλλα λόγια να μη θεωρούμε ότι με τη λογική μας μπορούμε να εξηγήσουμε και να λύσουμε τα πάντα.
Χαίρε Κλεόβουλε….
αν μπορέσεις να απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα τότε θα απαντήσεις και στη Βουλή του Θεού να Δημιουργήσει τον κόσμο και τον άνθρωπο ενώ θα χανόταν… πριν σου τις θέσω θα σου πω οτι ο Θεός έκανε τον κόσμο ΜΟΝΟ για την Παναγία!!!… όπως και εσύ το καλύτερο δώρο το κάνεις στη μητέρα σου!!… Δεν Ήθελε ο Θεός να αποτύχει ο Αδάμ στον Παράδεισο… αν δεν αποτύγχανε λοιπόν, και εσύ και εγώ θα είμασταν τώρα γεννημένοι εκεί και θα απολαμβάναμε τον Παράδεισο… απέτυχε, και τώρα για να επανέλθουμε θέλουμε προσπάθεια… αν δεν την κάνουμε, δεν μας αξίζει ο Παράδεισος.
Γιατί ο πατέρας μου και η μητέρα μου με γέννησαν, αφού υπήρχε η πιθανότητα να γεννηθώ ανάπηρος (αφού τότε δεν υπήρχαν τα μέσα να με δουν ως έμβρυο);
Γιατί ο πατέρας μου και η μητέρα μου με έφεραν στη ζωή αφού η πιθανότητα να σκοτωθώ σε δυστύχημα, ή να πάθω έιτζ, ή καρκίνο, η συγκοπή, ή οτιδήποτε άλλο είναι πολύ μεγάλη;
Γιατί οι γονείς μου να με γεννήσουν αφού θα τους σκότωνα για να πάρω τη περιουσία τους;
Γιατί να με γεννήσουν αφού θα σκότωνα τα αδέλφια μου και άρα θα τους έδινα τόσο πίκρα όση δεν δοκίμασε άνθρωπος επι γής;
και μπορώ να σου γράψω πολλά τέτοια ερωτήματα… απαντώνται; αν λοιπόν αδελφέ δεν απαντώνται τα ανθρωπίνων μεγεθών ερωτήματά μου, πώς είναι δυνατό να απαντηθεί ερώτημα που αφορά τις ανεξιχνίαστες Βουλές του Θεού;
Να είσαι σίγουρος οτι ο Θεός έπλασε τον άνθρωπο για να του Δώσει τα πάντα και να ζήσει τέλεια … ότι έκαναν και οι γονείς μου και οι γονείς σου για τις αφεντιές μας!!! όμως εμείς μικρά θέλαμε να πηγαίνουμε στη πρίζα και να βάζουμε τα χεράκια μας… μας έδιωχναν από εκεί, αλλά πάλι πηγαίναμε… ενώ μας ετοίμαζαν φαγητό και μας άφησαν από τη προσοχή τους λίγα λεπτά ξαναπήγαμε στη πρίζα και σκοτωθήκαμε!!… έπρεπε να μη μας γεννήσουν; μα μας γέννησαν ως αποτέλεσμα της τελείας μεταξύ των αγάπης!!… ετσι και ο Άγιος Τριαδικός Θεός μας δημιούργησε εξαιτίας της τελείας αγάπης των τριών προσώπων της Αγίας Τριάδος… οι γονείς αγαπώνται και δημιουργούν αντίτυπα, αντίγραφα, τα μωράκια τους… και ο ΘΕΟΣ ΑΓΑΠΑ και δημιουργεί ανθρώπους κατ’Εικόνα και καθ΄ομοίωσίν Του!!!!… αυτό ήθελε… όλα τα άλλα από τη δική μας κακή διαχείριση της ελευθερίας μας… είναι συνέπειες κακές …
Να είσαι σίγουρος ότι ο Θεός δεν έκανε τον θάνατο ούτε το διάβολο… αθανασία μας πρόσφερε και Άγγελο εποίησε αντίστοιχα… αλλά η υπερηφάνειά του Εωσφόρου να φτάσει στο επίπεδο του Θεού τον μαύρισε ακαριαία… και έφτιαξε τα τάρταρα για να πάει εκεί αυτός και όσοι άγγελοι τον ακολούθησαν, όταν θα κριθούν κατά τη 2α Του Παρουσία!!… ας αγωνιζόμαστε να μην πάμε εκεί… προσωπικά νιώθω οτι με προσέχει ο Πατέρας μας!!.. και αν προσέχω και γω και τον Υπακούω ελπίζοντας στο έλεός Του, δεν θα πάω εκεί!! ο κόσμος που θα πάει Τον είδε και δεν Τον δέχθηκε, Τον πρόδωσε Τον Σταυρωσε… και ως φυσικό επακόλουθο δεν μπορεί να είναι κοντά Του!!… εσύ αλήθεια θες να είσαι κοντά Του;… αγωνίσου και άσε τα ανερμήνευτα ερωτήματα και απορίες να τις κάνουμε ΕΚΕΙ όταν και αν αξιωθούμε της Βασιλείας Του!! ΝΑ ΕΊΣΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟΣ οτι ΕΚΕΙ όλα θα απαντηθούν και θα μένουμε εκστατικοί από το άπειρον της Αγάπης του ΚΑΙ το άπειρον της Δικαιοσύνης Του!!!
Ναι ΑΚ, απαντώνται. Οι γονείς ενήργησαν εγωιστικά γιατί θέλαν να έχουν κάποιον να τους βοηθάει όταν γεράσουν, θέλαν να ικανοποιήσουν τις κοινωνικές νόρμες, θέλαν να δώσουν νόημα στην καθημερινότητά τους, θέλαν να ικανοποιήσουν το σαρκικό πάθος, την αυτοεπιβεβαίωσή τους κτλ. Δυστυχώς δεν σκέφτηκαν πως ναι, μπορούσες να γεννηθείς ανάπηρος, μπορούσες να είσαι δυστυχισμένος στη ζωή σου, μπορεί να είχες έντονα ψυχολογικά προβλήματα κτλ. Σκέφτηκαν πως θέλαν να παίξουν τους γονείς και τους έπαιξαν. Δεν είχαν δικαολογία, όπως δεν έχεις και εσύ για να κάνεις παιδιά. Αν κάνεις απλά τους δικαίωσες, γιατί το λάθος που έπραξαν εναντίον σου, θα το πράξεις και εσύ με τα κακόμοιρα τα παιδάκια σου
Καλησπέρα, έχω ακριβώς το ίδιο ερώτημα με τον Κλεόβουλο και τον Νικόλαο. Και ξέρω ότι ποτέ δεν πρόκειται να βρω απάντηση… (οι παραπάνω απόπειρες απαντήσεων, όχι δεν το απαντούν). Παρακαλώ τον Γιώργο να γράψει περισσότερα.
Αν τώρα κάποιος μπερδεύεται και δεν μπορεί να καταλάβει πώς είναι δυνατό η αγάπη του Θεού να καταστήσει κάποιον αξιοθρήνητα δυστυχισμένο και πονεμένο, ακόμα και καιόμενο, σαν μέσα σε φλόγες, άς αναλογιστεί το μεγαλύτερο αδελφό του ασώτου υιού. Δεν ήταν μέσα στό κτήμα του πατέρα του; Ο ίδιος ο πατέρας του δε βγήκε να τον παρακαλέσει και να τον ικετεύσει να έρθει και να λάβει μέρος στη χαρούμενη γιορτή; Τι τον έκανε δυστυχισμένο και τον έκαιγε με εσωτερική πικρία και μίσος; Ποιος του αρνήθηκε τίποτα; Γιατί δε χάρηκε με την επιστροφή του αδελφού του; Γιατί δεν είχε αγάπη είτε πρός τον πατέρα του είτε πρός τον αδελφό του; Δεν ήταν από την κακή εσωτερική του διάθεση; Δεν παράμεινε στην κόλαση από αυτή την αιτία; Και τι ήταν αυτή η κόλαση; Ήταν κάποιος ξεχωριστός τόπος; Υπήρχαν όργανα βασανισμού; Δε συνέχισε να ζεί στό σπίτι του πατέρα του; Τι τον ξεχώρισε από όλους τους χαρούμενους ανθρώπους του σπιτιού, εκτός απ’ το μίσος του και την πικρία του; Μήπως ο πατέρας του ή ακόμα και ο αδελφός του σταμάτησαν να τον αγαπούν; Δεν ήταν αυτή ακριβώς η αγάπη που σκλήραινε όλο και περισσότερο την καρδιά του; Δεν ήταν η χαρά που τον έκανε λυπημένο; Δεν έκαιγε το μίσος την καρδιά του, μίσος γιά τον πατέρα του και τον αδελφό του, μίσος γιά την αγάπη του πατέρα του πρός τον αδελφό του και γιά την αγάπη του αδελφού του πρός τον πατέρα του;
Αυτή είναι κόλαση, η άρνηση της αγάπης. Η ανταπόδοση μίσους στην αγάπη. Πικρία στη θέα μιας αθώας χαράς. Το να περιβάλεσαι από αγάπη και να έχεις στην καρδιά σου μίσος. Αυτή είναι η κατάσταση στην οποία ζούν αιώνια όλοι οι καταδικασμένοι. Όλοι τους αγαπιούνται τρυφερά. Όλοι τους είναι προσκαλεσμένοι στη χαρούμενη γιορτή. Όλοι τους ζούν στη Βασιλεία του Θεού, στην Καινή Γή και στους Καινούς Ουρανούς. Κανένας δεν τους διώχνει. Ακόμα και αν ήθελαν ν’ απομακρυνθούν δε θά μπορούσαν να δραπετεύσουν από τη Νέα Κτίση του Θεού, ούτε να κρυφτούν από την τρυφερή αγάπη της πανταχού παρουσίας του Θεού. Η μόνη τους εναλλακτική λύση ίσως θά ήταν ν’ απομακρυνθούν από τους αδελφούς τους και ν’ αναζητήσουν μια πικρή μοναξιά, αλλά δε θά μπορούσαν να ξεφύγουν από το Θεό και την αγάπη Του. Κι αυτό που είναι το πιο τρομερό είναι ότι σ’ αυτή την αιώνια ζωή, σ’ αυτή τη Νέα Κτίση, ο Θεός είναι το πάν γιά τα πλάσματά Του. Όπως λέει ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, «σ’ αυτή τη ζωή τα πράγματα με τα οποία έχουμε σχέση είναι πολυάριθμα^ γιά παράδειγμα: χρόνος, αέρας, τόπος, τροφή και νερό, ενδυμασία, ηλιακό φώς, τεχνητό φώς και άλλες ανάγκες της ζωής, κανένα από τα οποία, όσα και νάναι, δεν είναι Θεός. Η ευλογημένη εκείνη κατάσταση στην οποία ελπίζουμε δεν έχει ανάγκη κανένα από αυτά τα πράγματα, αλλά ο Θεός θά είναι όλα και αντί γιά όλα σε μας, μοιράζοντας τον εαυτό Του κατ’ αναλογία σε κάθε ανάγκη αυτής της ύπαρξης. Είναι επίσης σαφές από την Αγία Γραφή ότι ο Θεός, σ’ αυτούς που το αξίζουν, γίνεται τόπος και οικία και ένδυμα και τροφή και πιοτό και φώς και πλούτος και βασιλεία και οτιδήποτε περνάει από τη σκέψη που μπορεί να κάνει τη ζωή μας χαρούμενη».
Στη νέα αιώνια ζωή ο Θεός θά είναι το πάν γιά τα πλάσματά Του, όχι μόνο στους καλούς αλλά και στους κακούς, όχι μόνο σ’ αυτούς που τον αγαπούν αλλά και σε κείνους που τον μισούν. Πώς όμως, εκείνοι που τον μισούν, θά υποφέρουν να δέχονται τα πάντα από τα χέρια Εκείνου που απεχθάνονται; ‘Ω, τι αιώνιο βάσανο είναι αυτό, τι αιώνια φωτιά, τι τρυγμός των οδόντων!
«Ποτεύεσθε απ’ εμού οι κατηραμένοι» στην αιώνια εσωτερική φωτιά του μίσους, είπε ο Κύριος, γιατί διψούσα γιά την αγάπη σας και δε μου τη δώσατε, πεινούσα γιά την ευτυχία σας και δε μου την προσφέρατε, φυλακίστηκα στην ανθρώπινη φύση μου και δε με επισκεφθήκατε στην Εκκλησία μου. Είστε ελεύθεροι να πάτε όπου επιθυμεί η κακή σας προαίρεση, μακριά από μένα, στό βασανιστικό μίσος της καρδιάς σας, που είναι ξένο στη δική μου καρδιά, που αγαπάει και δε γνωρίζει μίσος γιά κανένα. Πορεύεσθε ελεύθερα από την αγάπη, στην αιώνια κόλαση του μίσους, άγνωστη και ξένη σε μένα και σε κείνους που είναι μαζί μου, προετοιμασμένη από την ελευθερία γιά το διάβολο, από την ημέρα που δημιούργησα τα ελεύθερα, λογικά πλάσματά μου. Αλλά οπουδήποτε και αν πάτε, στό σκοτάδι των γεμάτων μίσος καρδιών σας, η αγάπη μου θά σάς ακολουθεί σαν πύρινος ποταμός, γιατί ό,τι και αν έχει εκλέξει η καρδιά σας, είστε και θά συνεχίσετε αιώνια να είστε παιδιά μου.
Αμήν
Πηγή: Πύρινος Ποταμός, Αλέξανδρος Καλομοίρης, Μετάφραση Πέτρου Μπότση Copyright: http://www.magnet.gr/zefyros, Τίτλος πρωτοτύπου: The river of fire, 1980
Το ερώτημα δεν έχει νόημα. Και δεν έχει νόημα διότι προϋποθέτει ότι ο Θεός γνώριζε από πριν τι θα συμβεί μετά. Αλλά το πριν και το μετά σημαίνουν χρόνο και στον Θεό δεν υπάρχει χρόνος. Μ΄ άλλα λόγια πριν ο Θεός δημιουργήσει τον άνθρωπο-ο οποίος έρχεται στην ύπαρξη ακριβώς όταν το θελήσει ο Κύριος, εντελώς απροϋπόθετα-δεν υπάρχει τίποτε για να το γνωρίζει. Οι επιλογές και το μέλλον του ανθρώπου, δηλαδή η σωτηρία ή ο όλεθρός του, υφίστανται για τον Θεό, υπάρχουν, μαζί με το υποκείμενό τους. Και φυσικά δεν είναι δυνατόν ο Κύριος, η Αγάπη, να καταστρέψει το πλάσμα του έστω ένεκα της αμαρτίας του.
Ιωάννη καλημέρα… Η απάντησή σου με εντυπωσίασε. Μπορείς να γράψεις περισσότερα; Ή να μου συστήσεις κάποια πηγή να διαβάσω; Ευχαριστώ.
Κατερίνα, καλησπέρα. Η απάντησή μου στηρίζεται στη Βίβλο, στον βιβλικό τρόπο του σκέπτεσθαι του σεβ. μητροπολίτη Περγάμου Ιωάννη Ζηζιούλα και στις συζητήσεις που είχα σαν φοιτητής μαζί του (οφείλει βέβαια κι αυτός πολλά στον π. Γ. Φλωρόφσκυ). Απ’ όσο ξέρω κυκλοφορούν στο διαδίκτυο κείμενά του που μπορούν να βοηθήσουν. Δεν γνωρίζω όμως αν έχει γράψει κάτι ad hoc. Προσωπικά ασχολούμαι πλέον μ’ άλλον τομέα έρευνας. Η βασική θέση του σεβ. ήταν ότι για τον Θεό δεν υπάρχουν δεδομένα. Ο Θεός δημιουργεί τα δεδομένα. Διότι αν υπήρχαν, αυτό θα σήμαινε χρόνο και εξάρτηση. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο όταν ο Θεός δημιουργεί κάτι (τούς αγγέλους, τον κόσμο), δεν υπάρχει γι’ αυτόν η επιλογή να μην το δημιουργήσει διότι αυτό θα ήταν ένα δεδομένο. Θα προϋπήρχε και θα τον δέσμευε. Νομίζω ότι το προκείμενο πρόβλημα και άλλα παρόμοια λύνονται οριστικά έτσι. Ωστόσο δεν πρέπει να απαξιώσουμε την προσπάθεια του αγ. Ιω. Δαμασκηνού και του μακαριστού Ν. Π. Βασιλειάδη. Ξεκινά από σοβαρές προϋποθέσεις.
Καλημέρα, Κατερίνα. Θα μπορούσα να πω γενικά ότι για τον Θεό δεν υπάρχουν δεδομένα. Ο Θεός δημιουργεί τα δεδομένα. Διότι αν υπήρχαν, αυτό θα σήμαινε χρόνο και εξάρτηση. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο όταν ο Θεός δημιουργεί κάτι (τούς αγγέλους, τον κόσμο), δεν υπάρχει γι’ αυτόν η επιλογή να μην το δημιουργήσει διότι αυτό θα ήταν ένα δεδομένο. Θα προϋπήρχε και θα τον δέσμευε. Η ελευθερία λοιπόν του Θεού εκφράζεται μόνο θετικά. Μόνο δημιουργεί. Γι’ αυτό λέγεται και είναι αγάπη (Α΄ Ιω 4,7). Ενώ η δική μας ελευθερία, η ελευθερία των κτιστών, σημαίνει αναγκαστικά επιλογή μεταξύ δεδομένων. Βέβαια το ότι ο Θεός μόνο δημιουργεί δεν σημαίνει ότι θα μας δημιουργούσε αναγκαστικά. Θα μπορούσε να μη μας είχε δημιουργήσει, αλλά αυτό δεν πρέπει να νοηθεί ως επιλογή και δεδομένο. Απλά ουδείς και ουδέν τον υποχρέωσε να μας φέρει στην ύπαρξη.
Ιωάννη, και πάλι σε ευχαριστώ θερμά. Το ερώτημα όπως καταλαβαίνεις είναι βαρύτατο, και χωρίς σε καμία περίπτωση να υποτιμώ τις άλλες απαντήσεις που έχουν δοθεί, στάθηκα στη δική σου επειδή μου φαίνεται ότι οι άλλες βασίζονται σε συλλογισμούς που εκκινούν από την ΑΠΟΔΟΧΗ του γεγονότος της δημιουργίας, η οποία (αποδοχή) όμως είναι το ζητούμενο! Αυτά που έχεις γράψει, μου προκαλούν δέος. Θα ψάξω τις πηγές που μου έδωσες…
Αφού λοιπόν ο Θεός δεν μπορεί να δημιουργήσει αμαρτία τότε λοιπόν η Σταύρωση του Χριστού μας αποδεικνύει, σύμφωνα με τα παραπάνω, ότι ο Χριστός είναι κτιστός αφού ενεργεί λόγω δεδομένων που δε δημιούργησε!
(Εκτός κι αν η Σταύρωση δεν έγινε ποτέ!)
Τίποτε δεν θα μπορούσε να αναγκάσει τον Κύριο να ενανθρωπήσει, να μπει στον κόσμο της φθοράς και εντέλει να σταυρωθεί και να πεθάνει. Το έκανε εκούσια απλώς επειδή μας αγάπησε και θέλησε να μας σώσει (βλ. Ιω 10,17-18). Τι θα πει ότι “ενεργεί λόγω δεδομένων που δε δημιούργησε!”; Ποια είναι αυτά τα δεδομένα; Η βούληση των αρχιερέων και των φαρισαίων; Ποιος απ’ αυτούς θα μπορούσε να επιβληθεί στον παντοδύναμο Θεό;
…και θέλησε να μας σώσει…
Από τι να μας σώσει;
Ποιος δημιούργησε την αμαρτία δηλαδή τον θάνατο; Ο θάνατος δεν είναι δεδομένο;
Χωρίς το θάνατο (πτώση) θα είχαμε ενανθρώπηση; Η ποιο σωστά (γιατι το ερώτημα είναι πολύ βαθύ θεολογικά) χωρίς το θάνατο θα είχαμε Σταύρωση;
Μαλλον εδώ χρειαζόμαστε και κάποια βοήθεια απο έγκριτους θεολόγους.
Ναι, δεν θα έλεγα ότι είμαι “έγκριτος” θεολόγος, αλλά θα επαναλάβω αυτό που τόνισα: Ο Κύριος εκούσια πήγε στον θάνατο. Εντελώς ελεύθερα. Θα μπορούσε να μας αφήσει στην τύχη μας. Να το πω αλλιώς: Το ότι έγινε άνθρωπος σημαίνει ότι εντελώς ελεύθερα δέχτηκε τα δεδομένα μας να γίνουν δεδομένα και για τον εαυτό του. Από αγάπη.
Η αμαρτία και ο θάνατος είναι αποτελέσματα επιλογών των κτιστών υπάρξεων και όχι δημιουργία. Το κακό δεν υπάρχει, δεν είναι ύπαρξη ή δημιουργία, είναι η απουσία του καλού. Όπως και σκοτάδι δεν υπάρχει απλά υπάρχει απουσία φωτός. Όπου υπάρχει φώς δεν μπορεί να υπάρξει σκοτάδι. Αν το σκοτάδι είχε ουσία, ύπαρξη θα μπορούσε να επικρατήσει του φωτός και να το κάλυπτε. Απλά δεν γίνεται. Ο ΙΗΣΟΥΣ είναι ένα πρόσωπο με δύο φύσεις. Ανθρώπινη άρα κτίσμα και Θεϊκή άρα άκτιστο. Είναι ο Θεάνθρωπος. Και το πιο πιθανό σύμφωνα με τους πατέρες της Εκκλησίας ο Χριστός θα γινόταν άνθρωπος ακόμα και αν μέναμε στον παράδεισο. Γιατί μόνο έτσι θα γινόμασταν και εμείς Θεοί κατά χάρη. Και απαντήσεις σε ερωτήματα τέτοιου είδους για να μας δοθούν πρέπει να έχουμε μια βασική προϋπόθεση. Να έχουμε την ειλικρινή διάθεση να προσαρμόσουμε τη ζωή μας σύμφωνα με την Αλήθεια που θα μας αποκαλυφθεί. Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες ανθρώπων. Αυτοί που δεν ενδιαφέρονται να βρούνε την αλήθεια, ούτε και έχουν τη θέληση να προσαρμόσουν την ζωή τους σύμφωνα με αυτήν π.χ. οι φαρισαίοι και ο αμετανόητος ληστής στην σταύρωση. Υπάρχουν αυτοί που ενδιαφέρονται μεν να βρουν την Αλήθεια άλλα δεν θέλουν να προσαρμοστούν σύμφωνα με αυτήν. π.χ. ο πλούσιος νεανίας που πλησίασε τον Κύριο και ρώτησε τι πρέπει να κάνει για να κερδίσει τον παράδεισο, ο Ιούδας, ο Πιλάτος κτλ Υπάρχουν και αυτοί που ναι μεν δεν ενδιαφέρονται και δεν έχουν ερωτήματα για την Αλήθεια είτε γιατί είναι αδιάφοροι ή γιατί νομίζουν ότι την κατέχουν ήδη αλλά που έχουν τη διάθεση να προσαρμόσουν τη ζωή τους σύμφωνα με αυτήν. π.χ. ο απόστολος Παύλος, ο ληστής που μετάνιωσε στο σταυρό, η Αγία Φωτεινή κτλ και η τέταρτη και τελευταία κατηγορία αυτοί που και ενδιαφέρονται και έχουν τη θέληση να προσαρμόσουν την ζωή τους σύμφωνα με την Αλήθεια. π.χ. οι απόστολοι, ο Αιθίοπας αξιωματούχος, ο Νικόδημος ο φαρισαίος και τόσοι άλλοι. Όπως γίνεται φανερό απαντήσεις δίνονται μόνο στις δύο τελευταίες κατηγορίες, οι οποίες έχουν τέτοια δύναμη που μεταβάλλουν εξ’ολοκλήρου τον άνθρωπο και τον ανακαινίζουν. Στις δύο πρώτες κατηγορίες δεν δίνεται απάντηση για να μην υπάρξει μεγαλύτερη απομάκρυνση και μίσος για το Θεό.
Ιωάννη καλησπέρα, ευχαριστώ που κανεις προσπάθεια να απαντήσεις κάποια ερωτήματα που φαντάζουν αναπάντητα ακομα και από τους καλύτερους πνευματικούς και θεολόγους.
Θέλω να σου κάνω και εγώ μια ερωτηση με τη σειρά μου αν τη δεις ποτέ δε ξέρω, αλλά λες ότι η αμαρτία και ο θάνατος είναι αποτέλεσμα κτιστών υπάρξεων και επιλογών. Ομως αυτές τις κτίστες υπάρξεις που είναι οι άνθρωποι και οι άγγελοι τις έφτιαξε ο Θεός, δεν δημιουργηθήκαμε μόνοι μας και η αμαρτία ξεκίνησε από τον εωσφόρο ο οποίος ήταν δημιούργημα του Θεού και παρέσυρε και τον ανθρωπο στην αμαρτία. Άρα μήπως δε μας δημιούργησε σωστα ο Θεός; Μήπως κάτι του ξέφυγε με τον εωσφόρο και με μερικούς ανθρώπους που επιλέγουν το κακό; Αφού λέμε ότι οι καλές μας πράξεις δεν οφείλονται σε εμας τους ίδιους αλλά στη χάρη του Θεού, γιατί μερικοί άνθρωποι να μην είναι άξιοι της Χάρης αυτής; Και να φωτιστούμε και να δούμε όλοι ξεκάθαρα τη ζωή; Γιατί πρέπει να παίζει αυτο το κρυφτό μαζί μας ο Θεος; Γιατί να μη γινεται ξεκάθαρη η παρουσία του και αντιληπτή από ολους χωρις ερωτήματα και αμφιβολιες; Το θεωρώ λίγο άδικο, είτε κάποιος δεν έχει αρκετη περιέργεια σε τετοια θέματα υπαρξιακα ή δε του χαρίστηκε κληρονομικά αρκετη εξυπνάδα να ψαξει να βρει την αλήθεια δεν φταιει για να καταδικαστεί σε αιώνια κόλαση…
Καλησπέρα Αλεξάνδρα. Θα προσπαθήσω να απαντήσω στα ερωτήματα που σε απασχολούν.
Λες:
“μήπως δε μας δημιούργησε σωστά ο Θεός; Μήπως κάτι του ξέφυγε με τον εωσφόρο και με μερικούς ανθρώπους που επιλέγουν το κακό;”
Ο Θεός δεν έφτιαξε τέλεια πλάσματα. Οι αγγελικές δυνάμεις και ο άνθρωπος πλάστηκαν “καλά λίαν” με την προοπτική χρησιμοποιώντας την ελευθερία που μας χάρισε να φτάσουμε στην τελειότητα του Χριστού που αποτελεί το πρότυπο και το πρωτότυπο για όλους μας. Αυτή η ελευθερία όμως μας επιτρέπει είτε να δεχτούμε τον Θεό στη ζωή μας, είτε να τον απορρίψουμε. Αν μας δημιουργούσε όλους χωρίς τη δυνατότητα επιλογής για το αν τον θέλουμε στη ζωή μας ή όχι, θα ήμασταν ουσιαστικά ανελεύθεροι, απρόσωποι, κάτι σαν ρομπότ που τα προγραμματίζει κάποιος να τον υπηρετούν ή και να τον αγαπούν χωρίς τη δυνατότητα επιλογής. Ο Κύριος μας αγαπά όλους και προσπαθεί με διάφορους τρόπους να μας κάνει να ενδιαφερθούμε και εμείς γι΄Αυτόν και να τον αγαπήσουμε και σε περίπτωση που εμάς μας αφήνει αδιάφορους το ενδιαφέρον του, μας αφήνει να ζήσουμε όπως επιθυμούμε χωρίς να μας εκδικείται ή να μας τιμωρεί.
Θα μου πεις, γιατί δεν έφερνε στη ζωή μόνο αυτούς που θα τον δέχονταν ελεύθερα αφού είναι Παντογνώστης και ξέρει από πριν ποιοι θα τον ακολουθήσουν. Γιατί εκ των πραγμάτων ένας Άγιος δε γεννιέται απαραίτητα από γονείς Αγίους. Θα ξέρεις τον βίο της Αγίας Βαρβάρας, της Αγίας Ειρήνης κτλ Ακόμα και στη γενεαλογία του ίδιου του Χριστού υπάρχουν πρόγονοι που κάθε άλλο παρά καλοί άνθρωποι ήταν. Με λίγα λόγια αν δεν ερχόταν στη ζωή ο πατέρας της Αγίας Βαρβάρας, ούτε η Αγία θα γεννιόταν. Ο κάθε άνθρωπος προέρχεται από κάποιον άλλο και όλοι έχουμε κοινή ρίζα και αυτό είναι που μας ενώνει και μας κάνει ένα, μία ανθρωπότητα – μία ουσία, όπως και μία Θεότητα υπάρχει με κοινή ουσία και τρία πρόσωπα με αρχή Έναν, το Θεό Πατέρα. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν θα μπορούσαν να έρθουν στην ύπαρξη μόνο καλοί άνθρωποι που όμως ο ένας δεν θα προερχόταν από τον άλλο και δεν θα είχαν κοινή αρχή. Επίσης πολλοί έρχονται κοντά στο Θεό μέσω κάποιων, ακριβώς επειδή αυτοί οι κάποιοι δεν έχουν σχέση με Αυτόν και υπάρχει έτσι ένα μέτρο σύγκρισης για τη ζωή κοντά και μακρυά από το Θεό. π.χ. ο Άγιος ληστής πάνω στο σταυρό, ο εκατόνταρχος, κτλ
Επίσης λες:
Αφού λέμε ότι οι καλές μας πράξεις δεν οφείλονται σε εμάς τους ίδιους αλλά στη χάρη του Θεού, γιατί μερικοί άνθρωποι να μην είναι άξιοι της Χάρης αυτής; Και να φωτιστούμε και να δούμε όλοι ξεκάθαρα τη ζωή; Γιατί πρέπει να παίζει αυτό το κρυφτό μαζί μας ο Θεός; Γιατί να μη γίνεται ξεκάθαρη η παρουσία του και αντιληπτή από όλους χωρίς ερωτήματα και αμφιβολίες;
Όντως ότι καλό έχουμε προέρχεται από τον Χριστό αφού ο ίδιος είπε “Χωρίς Εμού ου δύνασθε ποείν ουδέν”. Νομίζουμε ότι ο Θεός δίνει τη Χάρη Του σε ορισμένους. Αυτό είναι λάθος γιατί και μόνο που υπάρχουμε οφείλεται στη Χάρη του Θεού. Όλοι δεχόμαστε τη Χάρη Του, άλλοι πολύ και άλλοι λιγότερη, αναλόγως πόση ωφελεί τον καθένα. Η περισσότερη Χάρη για κάποιον μπορεί να τον οδηγήσει σε υπερηφάνεια άρα και σε περισσότερο κακό, ενώ λιγότερη Χάρη σημαίνει λιγότερο καλό, άρα περισσότερο κακό που οδηγεί σε περισσότερη υπερηφάνεια. Σε όλους μας δίνει ακριβώς όση χρειαζόμαστε ανεξαρτήτως αν θα τον δεχτούμε ή όχι. Και κυρίως χωρίς να την αξίζουμε. Δεν υπάρχει κάποιος που μπορεί να πει ότι είναι άξιος, άλλα όλοι δεχόμαστε την απαραίτητη για το καλό μας και το καλό των άλλων.
Τώρα όσον αφορά γιατί δεν κάνει ξεκάθαρη τη παρουσία Του είναι απλό. Από τη μία δε θέλει να μας αναγκάσει είτε να τον ακολουθήσουμε δουλικά είτε να γίνουμε ξεκάθαροι θεομάχοι όπως είναι ο σατανάς και από την άλλη, που είναι και το κυριότερο, μία συνάντηση με τον Ζώντα Θεό αποτελεί κρίση για αυτόν που τον συναντά. Και μεν για αυτόν που τον δέχεται από πριν και έχει τη θέληση να προσαρμόσει τη ζωή του σύμφωνα με το Θέλημα του Θεού, αποβαίνει σωτήρια αυτή η συνάντηση. Για όποιον όμως δε θέλει να σχετιστεί με τον Θεό μια τέτοια συνάντηση αποτελεί κρίση και αυτοκαταδίκη οριστικής απόρριψης Του εκ μέρους μας. Ότι δηλαδή συμβαίνει κατά τη στιγμή του θανάτου μας. Τη στιγμή που η ψυχή μας φεύγει από το σώμα βλέπουμε την Αλήθεια του Θεού κατάματα και μόνοι μας αποφασίζουμε που θα πάμε. Εκείνη τη στιγμή δε μπορούμε να πούμε ψέματα ούτε στον εαυτό μας, ούτε να δικαιολογηθούμε. Δε μπορούμε να πούμε ” Θέλω Κύριε να ζήσω μαζί Σου, ενώ δε θέλουμε”. Και θα ήταν σκληρό εκ μέρους του Θεού να κάνει ξεκάθαρη τη παρουσία Του και να μας αναγκάσει αυτό το οποίο θα ζήσουμε κατά τη στιγμή του θανάτου μας να το ζήσουμε ήδη από αυτή εδώ τη ζωή. Υπάρχουν αυτοί που δεν τον δέχονται, να μη ζήσουν όπως θέλουν ούτε σε αυτή εδώ τη ζωή; Επίσης είναι πολύ πιθανόν με την ξεκάθαρη Παρουσία Του, αυτοί που τελικά θα τον δέχονταν και θα σώζονταν να ήταν πολλοί λιγότεροι από ότι τώρα. Πιστεύω ότι αν, μέσα σε κλίμα ελευθερίας, χωρίς αίσθημα φόβου και εξαναγκασμού λόγω της αισθητής παρουσίας Του, ο αριθμός των πιστών ήταν έστω και κατά έναν μεγαλύτερος ο Κύριος θα έκανε ξεκάθαρη τη παρουσία Του.
Και τέλος λες:
Το θεωρώ λίγο άδικο, είτε κάποιος δεν έχει αρκετή περιέργεια σε τέτοια θέματα υπαρξιακά ή δε του χαρίστηκε κληρονομικά αρκετή εξυπνάδα να ψάξει να βρει την αλήθεια δεν φταίει για να καταδικαστεί σε αιώνια κόλαση…
Όπως είχα αναφέρει στο προηγούμενο σχόλιο δεν είναι απαραίτητη ούτε η ευφυΐα, ούτε η περιέργεια για να τον επισκεφτεί η Αλήθεια. Την Αλήθεια δε την ανακαλύπτουμε εμείς άλλα μας αποκαλύπτεται. Το απαραίτητο για να γίνει αυτό είναι η θέλησή μας να προσαρμόσουμε τη ζωή μας με αυτή την Αλήθεια. Και εδώ παίζει ρόλο η ελευθερία μας και τα θέλω μας. Όλους κάποια στιγμή ο Κύριος μας ταρακουνά για να ξυπνήσουμε από τον ύπνο του θανάτου που κοιμόμαστε. Στο χέρι μας είναι να ξυπνήσουμε και να σηκωθούμε όρθιοι ( ψυχή μου ανάστα τι καθεύδεις; λέει ο ύμνος ) ή να αλλάξουμε πλευρό και να παραμείνουμε κοιμισμένοι ( νεκροί, καθεύδοντες ). Ο Θεός δεν καταδικάζει τον οποιονδήποτε για να πορευθεί στη κόλαση. Αυτό είναι κάτι που το αποφασίζουμε οι ίδιοι μόνοι μας. Και μη σκέφτεσαι τη κόλαση ως ένα τόπο τρομαχτικό και θλιβερό όπου θα βράζουμε μέσα σε καζάνια και θα μας βασανίζει ο διάβολος, όπως πιστεύουν οι καθολικοί, οι προτεστάντες ή διάφορες άλλες ομάδες. Στη γη που ζούσαμε πριν το θάνατό μας, σε παρόμοια πανέμορφη φύση θα ζούμε και τότε. Μόνο που θα είμαστε μόνοι μας, όπως επιλέξαμε να ζούμε σε αυτή εδώ τη ζωή. Η εκκλησία μας, με κεφαλή τον Χριστό μας, είναι μία κοινωνία ενότητας και αγάπης. Όποιος δε δέχεται να ζει εν Χριστώ ούτε με τους άλλους θα μπορεί να ζει και θα αυτό-απομονωθεί. Δες την παραβολή του ασώτου υιού. Μετά την επιστροφή του ασώτου έγινε γλέντι στο σπίτι ( συμβολίζει τον παράδεισο και την ενότητα, αγάπη και χαρά των παρευρισκομένων ). Όταν ο μεγάλος γιος γύρισε αυτός ο ίδιος, επειδή δεν αγαπούσε τον αδερφό του ( και κατά συνέπεια ούτε τον Πατέρα ), δεν ήθελε να μπει στο σπίτι. Και παρά τη παράκληση του πατέρα του αρνιόταν να μπει. Η παραβολή στο τέλος μας αφήνει χωρίς να γνωρίσουμε αν τελικά μετάνιωσε και αυτός και μπήκε στο σπίτι ή όχι, αλλά η ουσία είναι πως αν δεχτούμε τον Θεό Πατέρα και την παράκλησή Του να μπούμε στον Παράδεισο, θα είμαστε μαζί Του και με όλη Του την Εκκλησία. Αν όχι θα μείνουμε μόνοι μας.
Θα μου πεις γιατί όσοι δεν δεχτούν τον Θεό να μην ζήσουν όλοι μαζί να κάνουν τη ζωή τους; Και τώρα σε αυτή τη ζωή οι αμαρτωλοί ζουν μαζί με άλλους και κατορθώνουν με κάποιο τρόπο να συμβιώνουν. Είναι αυτό που λέγαμε πιο πριν. Τώρα όλοι δεχόμαστε, οι πιο πολλοί χωρίς να το γνωρίζουμε, τη Χάρη του Θεού. Και αυτό μας βοηθά στο να συνυπάρχουμε με άλλους. Εκεί όμως όσοι δεν δεχτούμε το Θεό, δε θα δεχόμαστε και τους άλλους και δεχόμενοι μόνο την ελάχιστη Χάρη θα βρισκόμαστε εν ζωή μόνοι μας στην αιωνιότητα.
Επίσης μια παρατήρηση: Δεν πρέπει να συγχέουμε τον έξυπνο με τον ευφυή. Έξυπνος είναι αυτός που ανεξάρτητα του βαθμού ευφυΐας του χρησιμοποιεί το μυαλό του κατά το θέλημα του Θεού και έχει ξυπνήσει και σηκωθεί από τον ύπνο του θανάτου όταν τον κάλεσε ο Θεός. Το αντίθετο είναι ο κοιμισμένος ή ο ανόητος. Όταν ο Χριστός έλεγε στους φαρισαίους “μωροί ( ανόητοι ) και τυφλοί” δεν τους κατηγορούσε για την ευφυΐα τους γιατί αυτό θα ήταν άδικο μιας και ο Θεός είναι που δίνει τα διάφορα χαρίσματα στον καθένα μας και αν λόγω έλλειψης ευφυΐας έκαναν οι φαρισαίοι ότι έκαναν τότε θα ήταν ανεύθυνοι. Άλλα τους λέει ανόητους γιατί δεν έκαναν σωστή χρήση της ευφυΐας τους και τυφλούς γιατί δεν ήθελαν να δουν.
Ελπίζω να βοηθήθηκες και να σκεφτείς σε σωστό πλαίσιο τη σχέση σου με τον Χριστό μας. Το μόνο που χρειάζεται είναι η θέλησή μας να ζήσουμε την Αλήθεια με ειλικρίνεια και τότε να είσαι σίγουρη πως την καταλληλότερη στιγμή η Αλήθεια θα σε επισκεφθεί με τέτοιο τρόπο που δεν θα σου μείνουν αμφιβολίες και αναπάντητα ερωτήματα.
Επίσης Αλεξάνδρα μου συμπληρώνω κάτι πολύ βασικό που ξέχασα στο προηγούμενο σχόλιο. Να ψάξεις και να βρεις (εάν δεν έχεις ήδη) έναν καλό πνευματικό. Και αυτό θέλει καλό ψάξιμο και κυρίως προσευχή στον Κύριο, να σε φέρει στο δρόμο ενός ανθρώπου που να είναι ο κατάλληλος για σένα (γιατί δεν είναι όλοι κατάλληλοι για όλους. Ένας πνευματικός που είναι κατάλληλος για κάποιον μπορεί να μην είναι για κάποιον άλλο) ώστε να σε οδηγήσει κοντά στην Αλήθεια και το Φως του Χριστού.
Εύχομαι η αναζήτησή σου να έχει αίσιο πέρας
Αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί, έχω την αίσθηση ότι ο Θεός μπορεί να γίνει αντιληπτός από όλους μας όπως ο ήλιος το καταμεσήμερο. Χρειάζεται βέβαια λίγη προσπάθεια και από εμάς ώστε να ανοίξουμε τα παράθυρα της ψυχής μας προς Αυτόν και να βρεθούμε έτσι μέσα στο φως. Κι ας μην μπορούμε να δώσουμε ή να λάβουμε στην παρούσα ζωή απάντηση σε όλα μας τα ερωτήματα. Σοφός και παντογνώστης είναι μόνον ο ίδιος ο Θεός. Εμείς μπορούμε μόνο να λουζόμαστε στο φως Του , αλλά η ίδια η πηγή του φωτός και της σοφίας είναι μόνον ο Θεός. Όσο για τα αμαρτήματά μας, είμαστε κατά κύριο λόγο υπεύθυνοι γι΄ αυτά. Όπως ο οδηγός που τρέχοντας για την διασκέδασή του με ιλιγγιώδη ταχύτητα, προκαλεί στο τέλος ατύχημα, βλάπτοντας τον εαυτό του ή κάποιον άλλο ή και τους δύο. Ήταν συνέπεια της δικής του επιλογής να οδηγεί έτσι. Δεν του φταίνε επομένως, ούτε οι γονείς του που τον έφεραν στον κόσμο, ούτε το εργοστάσιο που κατασκεύασε το αυτοκίνητο που οδηγούσε. Κατά την ίδια λογική, το να ρωτάμε το γιατί ο Θεός έφτιαξε τον κόσμο αφού ήξερε ότι κάποιοι στο τέλος θα κολασθούν, είναι σαν να ρωτάμε γιατί το εργοστάσιο παράγει αυτοκίνητα , αφού κάποιοι οδηγοί, κάνοντας κακή χρήση αυτών, θα προκαλέσουν κάποια στιγμή, ατύχημα. Βέβαια συμβαίνουν και ατυχήματα από αμέλεια και λάθη των οδηγών, αυτό όμως δεν αναιρεί την χρησιμότητα και την αναγκαιότητα ύπαρξης του ίδιου του αυτοκινήτου. Αντιθέτως, η δυνατότητα- πιθανότητα που έχουμε ως άνθρωποι και ως οδηγοί να προκαλέσουμε είτε ηθελημένα είτε αθέλητα κάποιο ατύχημα, αναδεικνύει ως προτεραιότητα την ανάγκη να μάθουμε να οδηγούμε πιο προσεχτικά, είτε αυτό αφορά το όχημά μας είτε την ίδια μας την ζωή. Έτσι και ο Θεός, μάς χαρίζει την ζωή η οποία είναι ένα ανεκτίμητο και ανεπανάληπτο δώρο, έστω κι αν κάποιοι από εμάς, ηθελημένα την διαστρέφουμε και την κακοποιούμε, επιλέγοντας μόνοι μας να πέσουμε στο τέλος στον γκρεμό, οδηγώντας τον εαυτό μας, χωρίς μετάνοια, στην αιώνια κόλαση. Γι αυτούς όμως, από εμάς που θα λαθέψουμε και θα αναγνωρίσουμε κατόπιν τα λάθη και την ανεπάρκειά μας, που οφείλεται κυρίως στον εγωισμό μας, ο Κύριος και Θεός μας θα είναι πάντοτε εκεί, να μας σηκώσει από το έδαφος σαν φιλόστοργος πατέρας που είναι και να μας επαναφέρει στον σωστό δρόμο, διορθώνοντας τη πορεία μας, δίνοντάς μας και δεύτερη ευκαιρία στην ζωή (και τρίτη και τέταρτη…). Αρκεί να το θέλουμε, αρκεί να Του το ζητήσουμε, αρκεί να καταβάλλουμε, έστω και λίγη προσπάθεια να ακολουθήσουμε το Άγιο θέλημά Του. Αμήν αδερφοί μου συγχωρέστε με. Ελπίζω να μην σάς κούρασα. Οποιαδήποτε διαφωνία με αυτές τις σκέψεις είναι ευπρόσδεκτη!
Αγαπητέ Γεώργιε καλησπέρα.
Διάβασα την απάντηση σου αλλά δεν την βρίσκω ικανοποιητική. Πιστεύω και οι υπόλοιποι που είχαν διατυπώσει το ίδιο ερώτημα θα σου πουν το ίδιο.
Χρησιμοποιώντας το παράδειγμα σου, αν οι βιομηχανίες αυτοκινήτων ήξεραν από πριν ότι οι περισσότεροι οδηγοί κατέληγαν στο γκρεμό, τι θα έπρεπε να κάνουν; Μήπως καλύτερα να μην έφτιαχναν τα αυτοκίνητα;
Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα.
Συμφωνώ πάντως μαζί σου ότι κάποιες απαντήσεις μάλλον θα τις πάρουμε στην επόμενη ζωή. Μπορεί βέβαια και τότε να μην τις πάρουμε γιατί το ανθρώπινο μυαλό μας είναι πολύ φτωχό και αδύναμο και να μην μπορεί να τις κατανοήσει.
Λυπάμαι αδερφέ μου που δεν στάθηκα άξιος να συντάξω μια ικανοποιητική απάντηση που να σε πείσει. Το μόνο που έχω να προσθέσω είναι ότι προτιμώ να δίνω βάση στον λόγο του Θεού και όχι στις πειρασμικές σκέψεις του πολεμήτορος ότι τάχα η πλειοψηφία των ανθρώπων θα χαθεί. Ας κάνουμε εμείς το καθήκον μας στα πλαίσια του δυνατού και ο Θεός γνωρίζει τι θα πράξει. Στο ευαγγέλιο της κρίσης εξάλλου, ο Χριστός δεν αναφέρει τι ποσοστό των ανθρώπων θα τεθούν από δεξιά Tου και θα σωθούν και πόσοι θα καταλήξουν εξ αριστερών Tου και θα απωλεσθούν. Όπως και να έχει πάντως, η κρίση Του θα είναι δίκαιη. Πάντως και με το παράδειγμα των οδηγών να το πάρουμε, ελάχιστοι είναι αυτοί που με την οδηγική τους πρακτική στο τέλος θα εμπλακούν σε θανατηφόρο ατύχημα ή θα πέσουν στον γκρεμό. Η πλειοψηφία των οδηγών κάνει στην καθημερινή ζωή συνετή χρήση του αυτοκινήτου. Ομοίως και με τους αποστόλους. Ένας μόνο στο τέλος έχασε τον δρόμο του. Οι υπόλοιποι έντεκα στάθηκαν, ακόμη και αν αμφιταλαντεύτηκαν, στο τέλος πιστοί στον Κύριό μας. Ομοίως και με τα αγγελικά τάγματα: Ένα μόνο αποστάτησε, ενώ τα υπόλοιπα εννιά έμειναν πιστά στον Θεό. Από πού προκύπτει λοιπόν η σιγουριά ότι λίγοι στο τέλος της ζωής τους θα σωθούν και οι περισσότεροι των ανθρώπων θα κολαστούν: Είναι σαν να λέμε ότι ο Θεός δεν τα οικονόμησε σωστά και ικανοποιητικά τα σωτηριολογικά μας δεδομένα, αλλά αστόχησε. Ας μην μεμψιμοιρούμε λοιπόν και ας μην μεταφέρουμε την προσωπική μας απογοήτευση επηρεάζοντας αρνητικά τους υπόλοιπους αδελφούς, γιατί θα δώσουμε λόγο για τις ψυχές τους (… ὃς ἐὰν οὖν λύσῃ μίαν τῶν ἐντολῶν τούτων τῶν ἐλαχίστων καὶ διδάξῃ οὕτω τοὺς ἀνθρώπους, ἐλάχιστος κληθήσεται ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν. Ματθ. 5.19). Γι αυτό λοιπόν, ας μην προσπαθούμε να διορθώσουμε τον Θεό. Καλόν αγώνα και καλό παράδεισο εύχομαι σε όλους.
Αγαπητέ αδελφέ Γεώργιε καλησπέρα.
Η συζήτηση μας γίνεται με δόσεις και απόσταση μηνών!
Σε ευχαριστώ και μόνο για τον κόπο που έκανες να απαντήσεις στο σχόλιο μου.
Μακάρι να έχεις δίκιο και η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων να σωθούν.
Ακόμα και να μη σωθούν, το θέλημα του Θεού ήταν να δημιουργηθεί ο κόσμος και οι άνθρωποι. Οπότε σε εμάς δεν πέφτει λόγος.
Η σκέψη μου ότι λίγοι θα σωθούν στο τέλος πηγάζει και από τη δική μου εμπειρία ξέροντας πόσο δύσκολη είναι η χριστιανική ζωή και από τα ίδια τα λόγια του Κυρίου”στενή η πύλη και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν και ολίγοι εισιν οι ευρίσκοντες αυτήν”.
Δε συμμερίζομαι την αισιοδοξία σου αλλά εύχομαι από βάθους ψυχής να έχεις εσύ δίκιο και εγώ τελείως άδικο.
Πάντως παραδέχομαι ότι τα σχόλια μου προέρχονται και από την πνευματική “κόπωση”που νιώθει κάποιος όταν περάσει ο ζήλος των πρώτων χριστιανικών χρόνων.
Σου εύχομαι σωματική και πνευματική υγεία.
Αδελφέ μου Βασίλειε, σου εύχομαι με την σειρά μου υγεία σε σένα και την οικογένειά σου. Ο λόγος του Κυρίου μας που επικαλείσαι, περί της στενής και τεθλιμμένης οδού (Ματθ ζ΄13,14) είναι, κατά την ταπεινή μου άποψη, διαπιστωτικός και προειδοποιητικός και όχι τελολογικός. Δεν είναι δυνατόν ο Κύριος και Θεός μας , να ανέβηκε στον σταυρό για να σωθούν λίγοι. Αλλιώς γιατί ονομάζεται Σωτήρας όλου του κόσμου; Ως διδάσκαλος λοιπόν, αρχικά περιγράφει ένα πρόβλημα, ότι δηλαδή χωρίς Αυτόν, λίγοι άνθρωποι βρίσκουν τον σωστόν δρόμο για την σωτηρία τους. Αντιθέτως όπως, εξηγεί ο Κύριος στο ίδιο χωρίο, οι περισσότεροι άνθρωποι βασιζόμενοι στην δική τους κρίση, επιλέγουν τον εύκολο δρόμο της αμαρτίας στην ζωή τους, με αποτέλεσμα, εάν δεν αλλάξουν έγκαιρα επιλογή, δηλαδή εάν δεν μετανοήσουν, να οδηγηθούν από μόνοι τους στην απώλεια… Ταυτόχρονα ο Χριστός, στο συγκεκριμένο χωρίο, μάς προειδοποιεί ώστε να κάνουμε την σωστή επιλογή, δηλαδή να πορευτούμε προς την Βασιλεία Του, δια της στενής πύλης και όχι να προτιμήσουμε την άνετη, η οποία οδηγεί στην φθορά και στην απώλεια. Λειτουργεί δηλαδή, όπως η πινακίδα στο δρόμο που προειδοποιεί για τον γκρεμό. Αν εμείς την αγνοήσουμε και προχωρήσουμε, υπεύθυνοι για την απώλειά μας, θα είμαστε εμείς και όχι ο Φορέας που την τοποθέτησε στο συγκεκριμένο σημείο. Έτσι λοιπόν, είναι επιλογή μας εάν θα ακούσουμε τον Κύριό μας και θα σωθούμε. Αυτός μας προειδοποιεί, αλλά δεν θα σώσει κανέναν με το ζόρι. Επίσης το να ταυτίσουμε την στενή και τεθλιμμένη οδό με την αντικειμενική δυσκολία, είναι κατά την γνώμη μου λάθος, γιατί αλλού λέει ότι : ο ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου ἐλαφρόν ἐστιν. (Ματθ. ια΄,30). Πράγμα που σημαίνει ότι εάν ενεργήσουμε κατά Χριστόν, στο τέλος Αυτός θα πάρει πάνω Του την όποια ανυπέρβλητη δυσκολία συναντήσουμε. Η στενή λοιπόν και τεθλιμμένη οδός συμβολίζει τον προσωπικό αγώνα και την θυσία που πρέπει να καταβάλλουμε εάν θέλουμε να σωθούμε και όχι ότι θα είναι μικρή η αναλογία των πιστών που θα σωθούν στο τέλος. Ο Χριστός μας δείχνει την σωστή οδό για να σωθούμε και θα είναι πάντα εκεί, δίπλα μας, αρωγός και προστάτης μας, αλλά δεν θα μας κουβαλήσει μέχρι τον Παράδεισο, χωρίς να το θέλουμε ή χωρίς να το προσπαθήσουμε. Εν ολίγοις αγαπητέ αδελφέ, το αν στο τέλος θα σωθούμε, δεν προσδιορίζεται εκ των προτέρων, αλλά εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από τις επιλογές μας. Επίσης πρόσεξε αγαπητέ Βασίλειε, ότι λέει ΄΄οι ευρίσκοντες΄΄, χρησιμοποιεί δηλαδή χρόνο ενεστώτα και όχι μέλλοντα (δεν λέει οι ευρήσοντες), γεγονός που επιβεβαιώνει ότι η κατάσταση και η αναλογία των όσων τελικά θα βρουν τον δρόμο της σωτηρίας δεν είναι από τώρα προδιαγεγραμμένη, αλλά μπορεί στο μέλλον να αλλάξει. Σήμερα δηλαδή είμαι αμαρτωλός, αύριο όμως έρχομαι σε συναίσθηση, μετανοώ και σώζομαι. Αρκεί να το πιστέψω, αρκεί να το θελήσω και να προσπαθήσω γι΄ αυτό. Τέλος, αναφορικά με την πνευματική κόπωση που αναφέρεις, θα σε συμβούλευα να ξεκινήσεις εθελοντισμό σε κάποια δομή που ασχολείται με αναξιοπαθούντες (Αστέγους, φτωχούς, ορφανά, ασθενείς, ηλικιωμένους κλπ). Υπάρχουν τόσοι άνθρωποι γύρω μας που έχουν ανάγκη την βοήθειά μας. Εμένα τουλάχιστον, η συγκεκριμένη δραστηριότητα με βοήθησε να διαπιστώσω το Ευαγγέλιο εφαρμοσμένο στην πράξη, πέραν της θεωρητικής ανάγνωσής του που πρέπει να κάνουμε όλοι μας καθημερινά… Σε χαιρετώ και σου ζητώ ταπεινά συγγνώμη εάν σε κούρασα. Θάρρος, λοιπόν και κουράγιο στον αγώνα της ζωής με Σωτήρα, εμπνευστή και καθοδηγητή τον Δάσκαλό μας, τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό μας: «Ἐν τῷ κόσμῳ θλῖψιν ἔξετε· ἀλλὰ θαρσεῖτε, ἐγὼ νενίκηκα τὸν κόσμον» (Ἰω. ιστ΄33).
Πρός ἀποφυγή παρεξήγησης: Τό τελευταῖο δικό μου κείμενο δημοσιεύτηκε στίς 7 Σεπτεμβρίου 2020, στίς 08:01. Δέν ἔχω καμιά σχέση μέ κείμενα πού δημοσιεύτηκαν ἔκτοτε καί φέρουν τήν ἴδια ὑπογραφή.
Γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο, αφού γνώριζε ότι κάποιοι θα κολαστούν;
Γιατί αν δεν τον δημιουργούσε θα ήταν νίκη του κακού, πριν καν αυτό υπάρξει.
Έχει ανάγκη να αποδείξει ο Θεός οτιδήποτε σε κάποιον; Ότι είναι πιο δυνατός από το κακό και ότι μπορεί να το νικήσει;
Και βέβαια όχι.
Δεν το έκανε γιά απόδειξη ή επίδειξη. Δημιούργησε τον κόσμο γιατί το ήθελε. Το κακό ως συνέπεια της δημιουργίας, είναι κατώτερο του Δημιουργού και δεν είναι λόγος μη ύπαρξης της.
Επιτρέψτε μου να συμβάλω (όπως νομίζω καλύτερα) στην καταπληκτική συζήτηση γι᾿ αυτό το φρικτό ερώτημα.
Θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω ως πρόλογο όσα έγραψε ο φίλος Γιώργος (ή έστω το 90% αυτών) στις 5 Μαΐου 2019.
Τελικά, δεν απαντάμε στο ερώτημα διότι, θεωρώ, χρησιμοποιούμε ένα και μόνο συγκεκριμένο εργαλείο, το οποίο αυθαίρετα έχουμε αποφασίσει ως απαραίτητο αλλά και επαρκές, και δεν επιτρέπουμε καν να μας περάσει από το μυαλό ότι μπορεί να μην είναι έτσι· η πιθανότητα αυτή δεν υπάρχει ούτε καν σαν φανταστική υπόθεση. Στην παγίδα αυτήν δεν πέφτει μόνο ο Κλεόβουλος, ο Νικόλαος, … κ.ά, αλλά πράγματι, όπως λέει ο Γιώργος, και ο συγγραφέας του άρθρου. Δεν ξέρω βέβαια αν «κακώς το επιχειρεί»· σε αυτό δεν θα πάρω θέση. Διότι πράγματι ο συγγραφέας απευθύνεται (χωρίς όμως να το διευκρινίζει ή και να το συνειδητοποιεί, τουλάχιστον στο παρόν άρθρο) σε μια συγκεκριμένη μερίδα ανθρώπων. Αλλά αυτό δεν θέλω να το αναπτύξω περισσότερο εδώ.
Εκείνο που θέλω, επιγραμματικά εν πρώτοις, να πω στους πρώτους που ανέφερα και οι οποίοι εκπροσωπούν ένα τεράστιο πλήθος συνανθρώπων μας, είναι ότι κι εγώ αφιέρωσα τον χρόνο της ζωής μου ψάχνοντας την απάντηση και χρησιμοποιώντας το ίδιο εργαλείο. Επί χρόνια κτυπούσα διαρκώς σε αδιέξοδο. Για κάποιον λόγο, που δεν μου είναι εύκολο να περιγράψω με ακρίβεια, αποφάσισα κάποτε να δοκιμάσω κάποιο άλλο εργαλείο, που σπανίως, αμυδρά, διστακτικά, δύσπιστα προτείνεται από κάποιους. Δεν ήταν –και δεν είναι– εύκολο. Είναι επώδυνο, και πιστεύω πλέον ότι αυτός είναι ο μοναδικός λόγος που οι περισσότεροι άνθρωποι, είτε έχουν αποδεχθεί την χριστιανική διδασκαλία είτε όχι, δεν αποφασίζουν να το χρησιμοποιήσουν. Έπρεπε πρώτα να πετάξω το παλιό εργαλείο, κάτι πολύ δύσκολο, διότι είχα κι εγώ ταυτιστεί μαζί του και αισθανόμουν ένα είδος φρικαλέας ανασφάλειας χωρίς αυτό. Και μετά να πιάσω το άλλο, που συνήθως είναι ζεματιστό, και λίγο μπορείς να το κρατήσεις, και πάλι με πολύ οδύνη. Κάποτε ανακάλυψα κάποιο εξαιρετικό γάντι. Και σιγά-σιγά βλέπω πως ο άνθρωπος μπορεί να συνηθίσει, να βρίσκει τεχνικές, να κατορθώνει όλο και καλύτερα να το χρησιμοποιεί, αλλά και να βλέπει αποτελέσματα ευεργετικά που ούτε τα φανταζόταν. Κι όλα αυτά, μονάχα αν έχει το «βίτσιο» να λαχταρά την αλήθεια του «είναι».
Μένω σε αυτά προς το παρόν…
Αγαπητέ Συμεών καλησπέρα.
Έχω γράψει κάποια σχόλια για το θέμα και έχω και εγώ την ίδια απορία. Καμία από τις απαντήσεις στο καυτό αυτό ερώτημα δεν με καλύπτει. Εκτιμώ όμως πολύ την προσπάθεια που έκαναν όλοι για να δώσουν τη δική τους ερμηνεία όπως και τον κόπο να την γράψουν.
Ομολογώ πως δεν κατάλαβα καθόλου το δικό σου σχόλιο.
Μιλάς για εργαλεία κατανόησης αλλά δεν αναφέρεις ποια είναι αυτά.
Αν θες, γίνε λίγο πιο συγκεκριμένος.
Να είσαι καλά πάντοτε.
Αγαπητέ Βασίλειε χαίρε και σ᾿ ευχαριστώ για τον κόπο σου να διαβάσεις και να σχολιάσεις ό,τι έγραψα.
Συνεχίζοντας λοιπόν όσα άφησα ημιτελή, θα τολμήσω να πω, ίσως λίγο δογματικά, ότι ένα είναι το εργαλείο με το οποίο μπορεί ο άνθρωπος να «ξεκλειδώσει» αυτό και πλείστα ακόμη ερωτήματα ως προς τον Θεό και την Δημιουργία. Και αυτό λέγεται ταπεινότητα.
Δυστυχώς δεν υπάρχει κανένα αντικειμενικό σημείο αναφοράς ως προς την αποτελεσματικότητά του και κανένας τρόπος να αποδειχθεί θεωρητικά αυτό που λέω. Γι᾿ αυτό και ελάχιστοι το πιάνουν, και ακόμη λιγότεροι μένουν σταθεροί μέχρι να αρχίσει να αποδίδει ευεργετικά (και τελείως ανέλπιστα) αποτελέσματα, καθώς είναι βαρύ και επώδυνο και κοπιώδες. Είναι μια απόφαση ζωής, και πώς λοιπόν να πεισθεί κάποιος να ρυθμίσει όλο του το είναι γύρω από και με σκοπό την ταπεινότητα, όταν μια τέτοια απόφαση προϋποθέτει ήδη ως βάση της την ταπεινότητα; Ομολογώ ότι δεν έχω να απαντήσω σε αυτό. Καταθέτω μόνο ότι όποιος το δοκίμασε με συνέπεια και ειλικρίνεια, γεύθηκε μετά από πολύ χρόνο τους γλυκύτατους καρπούς της.
Αγαπητέ Συμεών καλή Σαρακοστή και καλή Ανάσταση που πλησιάζει.
Η ταπείνωση είναι αν όχι η μεγαλύτερη ,από τις μεγαλύτερες χριστιανικές αρετές.
Και αντίστροφα η έλλειψη της είναι καταστροφική όπως φάνηκε και στην περίπτωση του Εωσφόρου και των αγγέλων του τάγματος του.
Νομίζω ότι υπάρχει περίπτωση να μην λάβουμε ποτέ απάντηση σε αυτό το ερώτημα γιατί ίσως η απάντηση να μην είναι κατανοητή από το φτωχό ανθρώπινο μυαλό μας.
Πέρα από αυτό η αλήθεια είναι εμείς έχουμε μόνο 2 επιλογές :ή να ακολουθήσουμε τον δρόμο και τις εντολές του Θεού ή όχι.
Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να αποφασίσουμε για τη δημιουργία του κόσμου και των ανθρώπων γιατί μόνο ο Θεός έχει αυτό το δικαίωμα.
Οπότε ίσως και η ερώτηση αυτή να είναι μάταιη.
Ο Άγιος Πορφύριος είχε μιλήσει για την πρόγνωση του μέλλοντος από το Θεό αλλά δεν κατάλαβα τι εννοούσε. Χρειάζεται φώτιση από τον ίδιο το Θεό και αυτήν την φώτιση θα τη δώσει μόνο στους ταπεινούς όπως λες και εσύ.
Μάλλον ο εγωισμός και η υπερηφάνεια μου με εμποδίζει να κατανοήσω την απάντηση.
Τα ίδια ρωτούσε και ο Άγιος Αντώνιος που έζησε όλα του τα χρόνια στην έρημο προσπαθώντας να πλησιάσει το Θεό και ο Θεός τον ευαρέστησε απαντώντας του: δε σε συμφέρει Αντωνιε να γνωρίσεις…..
Εμείς θέλουμε να κατεβάσουμε το Θεό στα μέτρα μας χωρίς να είμαστε Αγιοι που βλέπουμε ότι και εκεί δεν έπαιρναν απαντήσεις….
Ο Θεός δεν πλησιαζεται με τη λογική, μόνο με τη πίστη κάνει αισθητή τη παρουσία του και έχει θέσει στη διάθεση του ανθρώπου όλα όσα απαιτούνται για τη σωτηρία του. Τα παραπάνω φαίνεται δε μας συμφέρει να τα γνωρίζουμε. Δίνουμε τον αγώνα σ αυτή τη ζωή του εισιτηρίου ώστε να μπορέσουμε να Τον πλησιάσουμε και να ζήσουμε μαζί Του στην αιωνιότητα με τις καλύτερες συνθήκες. Πολλά θα αναπληρώσει Εκείνος ανάλογα με τον καθένα και τη προαίρεση του. Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες…..Απαντήσεις πλήρεις σ αυτή τη ζωή δεν θα λάβουμε γιατί βλέπουμε το κέντημα απ τη κάτω μεριά…..με όλες του τι ατέλειες. Η εμπιστοσύνη και η πίστη μας θα μας αξιωσουν να το δούμε ολοκληρωμένο από τη πάνω μεριά.
Και κάτι ακόμα: ο Παράδεισος, δλδ η ζωή κοντά στον Κύριο, είναι μια ζωή διαρκούς πνευματικής ανέλιξης! Διευρύνεται το πνεύμα και αντιλαμβάνεται πολλά περισσότερα από τα συνηθισμένα αυτής της ζωής. Γι αυτό και πάρα πολλοί Αγιοι που ζούσαν από εδώ τον Παράδεισο δεν είχαν καθόλου κοσμική μόρφωση και παρ όλα αυτά έκαναν ακτινογραφία τη ψυχή μας. Γι αυτό οι Απόστολοι ήσαν τελείως αμόρφωτοι ψαράδες. Όταν τους επεσκέφθη η Θεία Χάρις τότε διευρύνθηκε το μυαλό τους. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με τους σεσωσμένους στον Παράδεισο.
Και τέλος τη θεωρία του ότι σώζονται όλοι τελικά την υποστηρίζουν οι αιρετικοί γιατί ερμηνεύουν και αυτή τη παράμετρο σύμφωνα με τη λογική, όπως ερμηνεύουν και όλα στις αιρέσεις τους γι αυτό και μεταπηδουν από το ένα λάθος στο άλλο.
Καλή Σαρακοστή αγαπητή Φανή.
Αυτό που λες είναι σωστό κατά τη γνώμη μου.
Είναι ερωτήματα που είναι πάνω από το δικό μας μυαλό.
Όπως επίσης και πάνω από τη δική μας εξουσία.
Είτε μας αρέσει είτε όχι, ήρθαμε στον κόσμο και στη ζωή. Στην ανυπαρξία δεν μπορούμε να επιστρέψουμε.
Έπεσα σε βαθύ ύπνο και βγήκα από το σώμα μου και βίωσα ότι πιο αληθινό υπάρχει στον κόσμο. Άνοιξα τα μάτια της ψυχής και να λοιπόν τι είδα. Δεν ένιωθα πλέον συναισθήματα ένιωθα πως ήμουν απλά ένας παρατηρητής που βομβαρδίζουν από άπειρα ένστικτα εκείνη την στιγμή. Ήμουν πάνω από το σώμα μου και ένιωθα απαξίωση. Ούτε τα νιάτα μου που άφηνα ούτε η αγάπη της μάνας ούτε ο πιο μεγάλος έρωτας μπορούσε να με συγκινήσει. Μια σκέψη μου μια άπειρη λαχτάρα. Επιστροφή στον Πατέρα, επιστροφή στον Πατέρα αδιάκοπα αυτή η τρομερή θέληση . Υπάρχουν δύο κόσμοι ο ορατός και ο αόρατος. Υπάρχει ο Θεός. Ο Θεός είναι αγάπη, είναι φως , είναι έλεος είναι δόξα. Αν ξέρατε μόνο πόσο μας αγαπάει ο Θεός. Πόσο Μέγα είναι το έλεος Του. Η γη δεν είναι το σπίτι μας. Αυτό το σώμα δεν είναι το σώμα μας. Όλοι μας θα λογοδοτησουμε για τις πράξεις μας. Να είστε έτοιμοι για την τρομερή εκείνη ώρα. Πέφτω στα γόνατα δοξάζω τον Θεό και του ζητάω το έλεος του.
Μα τι σχέση έχει αυτό με το θέμα;
Χαίρετε!
Ομολογώ ότι με απασχόλησε και εμένα αυτό το θέμα και θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις μου.
Ναι, ο Θεός είναι αγάπη και από αγάπη έκανε τον κόσμο, τον άνθρωπο κοκ.
Ο Θεός λοιπόν ήθελε και δημιούργησε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα Του (δηλ. ελεύθερο, αυτεξούσιο κτλ) με προορισμό να ομοιάσει μαζί Του, να γίνει δηλαδή ο άνθρωπος κατά χάριν θεός.
Η ελευθερία όμως του Θεού είναι ακατάληπτη. Φανταστείτε ότι ο διάβολος μπορούσε να κινείται ελεύθερα μέσα στον Παράδεισο. Δεν είχε δηλαδή φρουρά από αγγέλους για να φυλάνε τα “σύνορα”. Δεν φτέει όμως ο Θεός για την πτώση του ανθρώπου. Ο άνθρωπος υπάκουσε στον διάβολο, παράκουσε την εντολή του Θεού, αμάρτησε (αμαρτία=αστοχία) και δεν μετανόησε όταν του δόθηκε η ευκαιρία.
Έπειτα, ο Θεός έβαλε σε εφαρμογή το σχέδιο της οικονομίας Του για να σώσει τον άνθρωπο. Από ‘κει και πέρα, ο άνθρωπος επιλέγει αν θέλει να είναι μαζί Του.
Ο Θεός σου λέγει: “Σε έφερα από την ανυπαρξία στην ύπαρξη. Αν θέλεις, μείνε μαζί μου για να χαίρεσαι μέσα στην Δόξα της Βασιλείας μου”.
Τώρα αν δεν θέλει ο άνθρωπος, τότε αυτό δεν σημαίνει ότι ο Θεός δεν είναι αγάπη επειδή γνώριζε.
Ας μην σκεφτόμαστε τον Παράδεισο και την Κόλαση ως τόπους αλλά ως τρόπους. Ο Θεός είναι εκεί. Αγάπη, Φως, Ζωή. Για όσους θέλουν. Μακάρι όλοι να θέλουν. Ο Θεός θέλει να σωθούν όλοι οι άνθρωποι. Όλοι έχουν αυτή την δυνατότητα και προοπτική αφού ο άνθρωπος δεν πλάσθηκε για την απώλεια και την καταστροφή αλλά για την μακαριότητα της Δόξης του Θεού.
Καλημέρα φίλε Μάριε.
Είναι μια ερώτηση αυτή που δε μπορεί να απαντηθεί. Και γι’αυτό μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια πίστης και στην αθεΐα .
Νομίζω ότι τον δημιούργησε από αγάπη για να είναι ευτυχισμένος ο άνθρωπος αλλά τελικά ο κόσμος κατέληξε να είναι γεμάτος πόνο, αδικία, βία, κακία.
Όχι εξαιτίας του Θεού αλλά εξαιτίας των ανθρώπων .
Ο Θεός γνώριζε ότι θα κολαστουν πολλοί αλλά είναι Θεός και Αυτός αποφασίζει.
Το αν μας αρέσει ότι ήρθαμε σε αυτόν τον φρικτό κόσμο, είναι αδιάφορο. Ή προσπαθούμε να τηρούμε τις εντολές Του και ίσως να σωθούμε ή όχι.
Όπως λέει στις επιστολές του Αποστόλου Παύλου μήπως ο πηλός μπορεί να παραπονεθεί στον αγγειοπλάστη;
η απάντηση του Βασίλη είναι ισως η μοναδική απάντηση που πλησιάζει λίγο το αρχικό ερώτημα
Ο Θεός γνώριζε ότι θα κολαστούν πολλοί αλλά είναι Θεός και Αυτός αποφασίζει. Το αν μας αρέσει ότι ήρθαμε σε αυτόν τον φρικτό κόσμο, είναι αδιάφορο (δηλαδή αποφασίζω και αυτό είναι θες δε θες). Συνεπώς το ανθρώπινο Γένος ήρθε απο την ανυπαρξία στην ύπαρξη, χωρίς φυσικά να ερωτηθεί και χωρίς να εχει κάνει καμία συμφωνία ότι θα τηρήσει τις εντολές, αλλά αν δεν τηρήσει τις εντολές, θα κολαστεί και αιώνια. Αυτό που έγραψες είναι ο ορισμός του απόλυτου δεσποτισμού.
Επειδή το θέμα με απασχολεί πολύ και συνεχίζω να το ερευνώ, η κάτι δεν μας λένε οι Πατέρες, ή στο τέλος θα σωθούν όλοι. Διαφορετικά είναι ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΔΙΚΟ.
Καλησπέρα!
ήθελα να προσθέσω την δική μου σκέψη πάνω σε αυτό
Σκέφτομαι ότι εφόσον ο Θεός μας έφτιαξε κατά δική Του εικόνα, τότε μπορούμε να δούμε πως και εμείς πράττουμε.
Δηλαδή θα μπορούσαμε να σκεφτούμε, γιατί οι γονείς θέλουν να φέρουν παιδιά σε αυτόν τον κόσμο, ενώ ξέρουν ότι υπάρχει το κακό εδώ και οι δυσκολίες;
Και όμως η αγάπη τους είναι αυτή που θέλει να δημιουργήσει κάτι. Οπότε κάπως έτσι καταλαβαίνω και το γιατί ο Θεός μας έφτιαξε από αγάπη
Ελπίζω να βοήθησε η σκέψη μου!
ο Θεός από αγάπη μας έφτιαξε και εμεις πρέπει να αγαπαμε τους ανθρώπους του περιβάλλοντός μας, για να περναμε και εδω καλά και να πηγαίνουμε, μετά θάνατον, και στον Παράδεισο-Βασιλεία των Ουρανων.
όποιος αγαπα ζει από τώρα στον Παράδεισο. όποιος μισει, ζει από τώρα στην Κόλαση. ο Θεός φταίει που μερικοί ζουν από τώρα στην Κόλαση;
η ελευθερία συνδέεται με την υπευθυνότητα. είμαστε υπεύθυνοι για την συμπεριφορά μας και πρέπει συνέχεια, όταν πέφτουμε να σηκωνόμαστε. μέχρι να πεθάνουμε καλούμεθα να αγαπαμε τους συνανθρώπους μας. μας συμφέρει…
Νομίζουμε ότι το κύριο ερώτημα είναι το γιατί ο Θεός δημιούργησε τον κόσμο. Αφού λοιπόν λύσουμε τα υποδήματα των γήινων φρονημάτων ας ακούσουμε, όπως τότε ο Μωυσής από την καιόμενη βάτο, τη φωνή του αγ. Νικόλαου Καβάσιλα (αποσπάσματα από το έργο του Περί της εν Χριστώ ζωής):
Σκοπός τής ιστορίας τής ανθρωπότητας κατά την άποψη τού Καβάσιλα είναι ἡ ένωση τού ανθρώπου με το Θεό. Αυτή υπήρξε ἀπὸ τὴν ὥρα τῆς πλάσεώς του ἡ προοπτικὴ καὶ σ᾿ αὐτὸ ἀπέβλεπε ἡ συγκρότησίς του.
Απὸ τὶς ἰδιότητες τοῦ Θεοῦ ξεχωρίζει δύο, τὴν ἀγαθότητα καὶ τὴ δικαιοσύνη· σ᾿ αυτές συνοψίζεται τὸ σύνολο τῶν ἰδιοτήτων καὶ αὐτὲς τελικὰ συνιστοῦν τὴν “ἀρετή” τοῦ Θεοῦ. “Η τοῦ Θεοῦ περὶ τὸ γένος ἐσχάτη φιλανθρωπία καὶ ἀγαθότης, ἥτις ἐστὶν ἡ θεία ἀρετὴ καὶ δικαιοσύνη” (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 1,17). ᾿Εξετάζει καὶ τὶς δύο ἀπὸ τὴ θετική τους, τὴν εὐνοϊκή, πρὸς τὴν ἀνθρωπότητα πλευρά, πρὸ πάντων φυσικὰ τὴν ἀγαθότητα, ποὺ δὲν μπορεῖ κἂν νὰ ἔχη ἀρνητικὴ πλευρά. ᾿Αγαθὸς λοιπὸν κατ᾿ ἐξοχὴν ὁ Θεός. Καὶ ἡ φύσις τοῦ ἀγαθοῦ εἶναι νὰ ἐκχύνεται καὶ νὰ μεταδίδεται. ῞Οπως ὅλα ποθοῦν τὸ ἀγαθό, ἔτσι καὶ αὐτὸ διαχέεται πρὸς τὰ πάντα, ἀλλοιῶς δὲν θὰ συνέβαινε τὸ πρῶτο (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 7,33).
Καρπὸς αὐτῆς τῆς ἐκχύσεως εἶναι μεταξὺ ἄλλων ἡ πλάσις τοῦ ἀνθρώπου. Τὸ χαρακτηριστικὸ δὲ εἶναι ὅτι ἐπλάσθηκε ἐκ τῶν προτέρων ὡς μίμημα τοῦ Χριστοῦ, ἦταν χριστοειδής. Σκοπὸς λοιπὸν τοῦ ἀνθρώπου ἦταν ἀπὸ τὴν ἀρχὴ νὰ φθάση στὴ στιγμὴ ποὺ θὰ ἑνωθῆ μαζί του ὁ θεῖος Λόγος καὶ θὰ φανερωθῆ στὴν ἱστορία ὁ Χριστός, θὰ ἀναδειχθῆ ὁ Θεάνθρωπος. “Διὰ τὸν κοινὸν ἄνθρωπον ἀνθρώπου φύσις συνέστη τὸ ἐξ ἀρχῆς”, γιὰ τὸ Θεάνθρωπο. ᾿Ελάβαμε λογισμὸ γιὰ νὰ γνωρίζωμε τὸ Χριστό, ἐπιθυμία γιὰ νὰ τρέχωμε σ᾿ αὐτόν, μνήμη γιὰ νὰ διατηροῦμε ἐκεῖνον. ῾Ο νέος ᾿Αδὰμ ἦταν τὸ παράδειγμα τοῦ παλαιοῦ. ῎Ετσι ἡ δημιουργία ὑπῆρξε προκαταρκτικὸ στάδιο τῆς ἐνανθρωπήσεως (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 6,58).
῾Η πτῶσις εἶναι ἕνα ἐπεισόδιο, τὸ ὁποῖο δὲν παραβλέπει ὁ Καβάσιλας, ἀλλὰ καὶ δὲν τὸ διατηρεῖ παντοτινὰ στὸ βάθος. ᾿Αφοῦ ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθηκε γιὰ τὸ Χριστό, εἶναι φανερὸ ὅτι τὰ ἐνδιάμεσα ἐπεισόδια ἔχουν μικροτέρα σημασία. Μὲ τὴν πτῶσι ὁ ἄνθρωπος ἔπεσε στὴν κατάστασι τῆς ἀμόρφου ὕλης, “καθάπερ ὕλη ἀνείδεος καὶ ἄμορφος” (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 2,19). ῾Η διάστασις πρὸς τὸ Θεὸ σημαίνει ἀνυπαρξία καὶ ἡ συνύπαρξις μὲ τὸ πονηρὸ σημαίνει πνευματικὸ θάνατο. Ο Θεός σεβόμενος την ελεύθερη επιλογή του δημιουργήματος παρέχει τη δυνατότητα στο κτίσμα να βρεθεί εκεί που επιθυμεί ανυπαρξία – πνευματικό θάνατο ή ένωση μετά του εν υποστάτου θείου Λόγου.
Τὸ ἔργο τῆς διαλλαγῆς τῆς ἀνθρωπότητος μὲ τὸ Θεὸ καὶ τῆς μεταπλάσεώς της ἀνήκει κοινῶς στὴν Τριάδα. “῾Ο πατήρ διήλλακται, ὁ δὲ Υἱὸς διήλλαξε, τὸ δὲ Πνεῦμα τὸ ἅγιον φίλοις ἤδη καταστᾆσι δῶρον ἐγένετο” (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 2,23). ᾿Επραγματοποιήθηκε ὅμως κατ᾿ ἐξοχὴν ἀπὸ τὸν Υἱό, ποὺ ἐπῆρε τὴ θέσι τοῦ νέου ἀνθρώπου. Λέγεται ἀπὸ τὸν Καβάσιλα “διπλοῦς ᾿Ιησοῦς”, διότι ἀποτελέσθηκε ἀπὸ δύο φύσεις. ῎Ελαβε τὸ φύραμά μας διὰ μέσου τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία μόνη τὸ διατήρησε μέσα της στὴν προπτωτική του κατάστασι καὶ τὸ παρέδωσε στὸν Υἱό της. ῞Οπως εἴδαμε, ὁ ἄνθρωπος ἐπλάσθηκε χριστοειδὴς καὶ θεοειδής, στὴ χειροτέρα του πτωτικὴ κατάστασι διετήρησε ἕνα θεοειδῆ πυρῆνα καὶ αὐτὸς εἶναι τὸ στοιχεῖο ποὺ συνήντησε ὁ ἐνσαρκωθεὶς Λόγος καὶ τὸν ἐνυποστασιοποίησε στὸν ἑαυτό του.
῾Η διαλλαγὴ καὶ μετάπλασις τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἐπραγματοποιήθηκε διὰ μέσου ὅλων τῶν φάσεων τῆς ἐνανθρωπήσεως, ἂν καὶ στὸ πάθος δίδεται ἰδιαιτέρα ἔμφασις. ᾿Εκεῖνο τὸ ὁποῖο ἀπέρρευσε ἀπὸ τὴν ἀνανεωτικὴ αὐτὴ πορεία εἶναι ἡ νέα ζωή, ἡ ἐν Χριστῷ ζωή. Γιὰ τὴν ἐξασφάλισί της ἀπαιτεῖται διπλῆ προσφορά, τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἀνθρώπου. Βασικῶς ἡ ζωὴ προσφέρεται μὲ τὰ μυστήρια, στὰ ὁποῖα ἐπαναλαμβάνεται, συμβολικῶς καὶ πραγματικῶς μαζί, ὅλη ἡ πορεία τῆς ἐνανθρωπήσεως, τῆς γεννήσεως, τοῦ θανάτου, τῆς ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. ῎Ετσι τὰ μυστήρια ἐνοικίζουν ἐμᾆς στὸ Χριστό, καὶ τὸ Χριστὸ σ᾿ ἐμᾆς. “Τῷ Χριστῷ μὲν ἡμᾆς, ἡμῖν δὲν τὸν Χριστὸν ἐνοικίζει” (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 4,50). ῾Η ἁγιάζουσα ὅμως χάρις εἶναι κάτι ποὺ ἐνσταλάζεται στὸν ἀτομικὸ ἄνθρωπο μὲ τὴ συνεργία Θεοῦ καὶ ἀνθρώπου.
῾Η ζωὴ παρέχεται ἀτομικῶς διὰ τῶν μυστηρίων τοῦ βαπτίσματος ὡς ἀρχῆς, τοῦ χρίσματος ὡς μέσου καὶ τῆς εὐχαριστίας ὡς τέλους. ῎Ετσι ὁ Χριστὸς διαχέεται σ᾿ ἐμᾆς, μᾆς ἀλλάσσει, μᾆς μεταβάλλει σὲ ὅ,τι εἶναι αὐτὸς ὁ ἴδιος. Συντηρεῖται ὅμως ἡ ζωὴ μὲ τὴν ἐλευθέρα βούλησι τοῦ ἀνθρώπου ποὺ ἀσκεῖται σ᾿ ἕνα ἀγῶνα, συνιστάμενο στὴν ἀποφυγὴ τῶν ματαίων λογισμῶν, τὴν ἐμμελέτη, τὴν προσευχή, τὴ συνεχῆ κοινωνία μὲ τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ, τὴν ἄσκησι τῆς ἀρετῆς. Σ᾿ αὐτὸν τὸν ἀγῶνα ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νὰ χρησιμοποιήση ἀπροσδόκητη καὶ ἀποτελεσματικὴ δύναμι. ῞Οσο καὶ ἂν τοῦ προσφέρεται ἀπὸ τὸ Θεὸ ἡ χάρις, χωρὶς τὴν ἰδική του συμβολὴ μένει ἀνενέργητη. Μόνοι τους λοιπὸν οἱ ἄνθρωποι καταλαμβάνουν τὸ θρόνο καὶ τοποθετοῦν τὸ στέμμα μὲ τὴν ἰδική τους ἀπόφασι στὴν κεφαλή. Εἶναι βιασταὶ καὶ ἅρπαγες τῆς θείας χάριτος (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 7,46). Ζωὴ εἶναι ἡ δύναμις ποὺ κινεῖ τὰ ζῶντα καὶ ζωὴ τῶν ἀνθρώπων εἶναι ὡς ἕνα σημεῖο ἡ ἀγάπη. Τὸ φίλτρο, ἡ δύναμις ποὺ σ᾿ ὅλες τὶς περιπτώσεις συνάπτει τὶς διαφοροποιημένες ὑποστάσεις, δένει τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸ Θεὸ σὲ τέτοιο σημεῖο, ὥστε νὰ ζῆ μόνο γι᾿ αὐτόν, ν᾿ ἀγαπᾆ μόνο αὐτόν, νὰ χαίρεται μόνο μὲ αὐτόν· ἔτσι ἀποκτᾆ τὴ ζωὴ (Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, 7,43).